Strategiczna inwestycja nad Bałtykiem. Mieszkańcy się buntują

Gazoport uruchomiony w Świnoujściu w grudniu 2015 r., a w 2024 r. rozbudowany, zapewnił Polsce bezpieczeństwo energetyczne (może odbierać 8,3 mld m sześć. gazu rocznie), lecz lokalnej społeczności przyniósł nie tylko korzyści.

Nadbałtycki kurort, znany z najszerszych plaż w Polsce, staje się miastem coraz bardziej przemysłowym, z obiektem o strategicznym znaczeniu, a więc objętym specjalnym nadzorem.

Uciążliwości z tym związane nasiliły się w kwietniu 2023 r., kiedy zarządzeniem wojewody wyznaczono 200-metrową strefę ochronną wokół terminalu. Miało to związek z zagrożeniami ze Wschodu, agresją Rosji na Ukrainę. A dla świnoujścian i turystów oznaczało utrudniony dostęp do wschodniej plażę (w dzielnicy Warszów), latarni morskiej i Fortu Gerharda.

Zamknięcie dróg prowadzących do plaż, odcięcie lądowego dostępu do najatrakcyjniejszych zabytków, a także poczucie zagrożenia wynikające z wojny w Ukrainie i bliskości zbiorników względem zabudowy mieszkalnej - to tylko niektóre z wielu problemów, z którymi boryka się lokalny samorząd. Bez pomocy i zaangażowania państwa nie da się ich skutecznie rozwiąza - powiedziała PAP prezydent miasta Joanna Agatowska.

Miasto znalazło doraźne rozwiązania: w majówkę i wakacje uruchamia plażowy autobus na Warszowie, wywalczono też dofinansowanie przez Gaz-System rejsów do latarni morskiej. Ale samorządowcy i przedsiębiorcy branży turystycznej coraz głośniej narzekają na rozbudowę infrastruktury portowej.

Stworzenie gazowego hubu na wyspie Wolin budzi również obawy o stan środowiska naturalnego. A plany budowy obok gazoportu portu zewnętrznego (186 ha) z dużym terminalem kontenerowym wywołały protesty organizacji ekologicznych z polsko-niemieckiego pogranicza. Decyzję środowiskową zaskarżano do WSA i NSA.

Agatowska w rozmowie z PAP podkreśliła, że mieszkańcy kilkanaście lat temu zaakceptowali strategiczną inwestycję, ponieważ otrzymali od władz państwowych "kluczową obietnicę".

- Że będzie to ostatnia tak znacząca infrastruktura przemysłowa w sąsiedztwie ich domów. Państwo polskie, ustami swoich przedstawicieli, dziesięć lat temu zawarło umowę społeczną, która - w ocenie wielu mieszkańców - jest dziś łamana przez plany budowy terminala kontenerowego - zwróciła uwagę Agatowska.

Funkcjonowanie terminalu LNG zapewnia miastu duże wpływy z podatku od nieruchomości. Świnoujski magistrat nie ujawnia kwot, tłumacząc to tajemnicą podatkową. Jednak Gaz-System w 2024 r. poinformował, że spółka płaciła rocznie ponad 42 mln zł, a po rozbudowie podatek wzrośnie do ponad 60 mln zł. To oznacza, że przez 10 lat działalności gazoportu gmina uzyskała od Gaz-Systemu już prawie 400 mln zł. A roczny budżet Świnoujścia to ok. 570 mln zł.

- Terminal LNG w Świnoujściu jest - obok gospodarki turystycznej - największym płatnikiem podatków do budżetu miasta. To środki, które realnie umożliwiają samorządowi rozwijanie usług publicznych, infrastruktury oraz inwestowanie w jakość życia mieszkańców – przyznała Agatowska.

Dodała, że przed wybudowaniem gazoportu odbywały się "szerokie konsultacje", jasno przedstawiono katalog korzyści, a Gaz-System podejmował działania na rzecz mieszkańców. Agatowska oceniła, że inwestycja była prowadzona "zgodnie z najwyższymi europejskimi standardami".

W komunikatach prasowych Gaz - System przypomina, że finansował rozbudowę infrastruktury (wiadukt, parking) i nowej jednostki Państwowej Straży Pożarnej. Oszacował te wydatki na 44 mln zł. Spółka wspiera też szpital miejski, policję, dom kultury. Informowała, że od 2010 r. przeznaczyła na to 4,7 mln zł.