Warunki ubezpieczeń

Podstawowym obowiązkiem ubezpieczającego jest opłacanie składek w wysokościach i terminach określonych w umowie.
Do obowiązków przed zawarciem ubezpieczenia należy podanie dokładnych i prawdziwych informacji o stanie zdrowia i sposobie życia, umożliwiających towarzystwu prawidłową ocenę ryzyka i właściwą kalkulację składki. Podanie we wniosku ubezpieczeniowym nieprawdziwych lub niedokładnych informacji ewentualnie zatajenie istotnych okoliczności, może skutkować odstąpieniem ubezpieczyciela od umowy lub odmowie wypłaty świadczenia. Jednakże zawsze obowiązek udowodnienia tego faktu spoczywa na ubezpieczycielu.
Konsekwencje podania nieprawdziwych informacji dotyczą okresu pierwszych trzech lat trwania ubezpieczenia.

Obowiązki towarzystwa
Podstawowym obowiązkiem zakładu ubezpieczeń w czasie trwania umowy jest wypłata świadczenia w razie zajścia zdarzenia objętego umową. Dotyczy to również odpowiedzialności towarzystwa przed wystawieniem polisy (ochrona tymczasowa). Do wypłaty świadczenia towarzystwo zobowiązane jest w terminie podanym w OWU (może to być 14, 21 lub 30 dni) od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku lub dostarczenia wszystkich niezbędnych dokumentów. Należy pamiętać, że przepis ten nie jest bezwzględnie obowiązujący i towarzystwo może w umowie wprowadzić dodatkowe terminy i wymagania.

Wyłączenia
Warunki ogólne ubezpieczenia określają przypadki, które zwalniają zakład ubezpieczeń z odpowiedzialności odszkodowawczej. Dla większości towarzystw jest to:

• zatajenie lub podanie we wniosku nieprawdziwych informacji, które miały wpływ na zaistniałe zdarzenie - dotyczy to pierwszych 3 lat ubezpieczenia
• popełnienie lub usiłowanie popełnienia samobójstwa - dotyczy to pierwszych 2 lat
• śmierć wskutek działań wojennych
• pozbawienie życia osoby ubezpieczonej dokonane przez uposażonego.

Przy zawieraniu umowy ubezpieczenia warto zapoznać się z przedstawionymi wyłączeniami specyficznymi dla wybranego przez nas ubezpieczyciela. Szczególnie jest to ważne, gdy podjęliśmy decyzję o wykupieniu umów dodatkowych,

Świadczenia
Podstawowy obowiązek ubezpieczyciela sprowadza się do wypłaty świadczenia pieniężnego w razie wypadku objętego umową. Warto zwrócić uwagę na fakt, że świadczenia z tytułu posiadanej polisy ubezpieczenia na życie nie mają charakteru odszkodowania. Ich wysokość związana jest z decyzją co do sumy ubezpieczenia, którą podjęliśmy przy zawieraniu umowy oraz wynikającą z niej wysokością wpłacanej składki. Ważne jest uświadomienie sobie faktu, że polisy na życie nie są zawierane w celu zrekompensowania szkody majątkowej, lecz aby otrzymać umówioną sumę w razie zajścia określonego w polisie wypadku. ?wiadczenie należne ubezpieczonemu bądź uposażonemu wypłacane jest bez względu na świadczenia z tytułu innych posiadanych polis tego samego lub podobnego rodzaju. Wynika to z faktu, że życie ludzkie nie podlega wycenie i nie ma możliwości podania jednoznacznej sumy określającej jego wartość.
Wypłata świadczenia następuje po przedłożeniu ubezpieczycielowi polisy i dowodu tożsamości osoby uprawnionej oraz innych wymaganych przez towarzystwo dokumentów. Każdy z zakładów ubezpieczeń podaje indywidualne terminy na realizację świadczenia. Jednakże termin ten nie przekracza 30 dni.

Składka
W odróżnieniu od typowych ubezpieczeń majątkowych ubezpieczenie na życie jest umową długoletnią. Składka ubezpieczeniowa wyliczana w momencie zawierania umowy ubezpieczenia musi mieć w perspektywie nawet kilkudziesięcioletni okres trwania ubezpieczenia.

Na potrzeby ubezpieczeń życiowych powstała cała gałąź nauki zwana matematyką aktuarialną. Wykorzystuje ona elementy rachunku prawdopodobieństwa na potrzeby obliczania składek ubezpieczeń na życie. W interesie towarzystwa jest, aby składka była dostosowana do rzeczywistego poziomu wypłat świadczeń: zbyt niska przyniesie straty towarzystwu, zbyt wysoka pogorszy jego konkurencyjność. Błędnie skonstruowana taryfa może przyczynić się wręcz do bankructwa firmy.

Każda firma ubezpieczeń na życie musi zatrudniać aktuariusza, który odpowiada za prawidłową konstrukcję taryf ubezpieczeniowych.

Składka ubezpieczeniowa w ubezpieczeniach życiowych obliczana jest przy pomocy skomplikowanego aparatu matematycznego. Podstawą wyliczeń są tablice statystyczne, określające jak część danej populacji dożywa określonego wieku. Tablice te nazywa się "tablicami wymieralnośći". Na ich podstawie oblicza się statystyczne ryzyko ubezpieczeniowe dla konkretnego klienta. Bazą jest tu wiek, w którym ubezpieczony wykupuje polisę oraz okres ubezpieczenia.

Tablice dotyczące statystycznej długości trwania życia publikowane są w roczniku statystycznym. Problemem jest, że dotyczą one okresów historycznych. Z kolei firma ubezpieczeniowa musi dokonać prognozy jak będą one się kształtować za lat kilkadziesiąt. Różnice w przyjętych prognozach statystycznego rozkładu długości życia ludzi są jednym z powodów rozbieżności wysokości składek w różnych firmach ubezpieczeniowych.

Drugim elementem branym pod uwagę przy wyliczeniach składki ubezpieczeniowej jest poziom kosztów ponoszonych przez towarzystwo. Do nich zaliczają się określone koszty administracyjne związane z funkcjonowaniem firmy ubezpieczeniowej oraz prowizje pośredników.

Underwriting
Stosowane przez ubezpieczyciela taryfy dotyczą osób, które spełniają określone, standardowe wymagania zdrowotne nie odbiegające od średniej statystycznej.

Dokładne określenie kondycji fizycznej klienta wnioskującego o zawarcie ubezpieczenia na życie wymagałoby kompleksowych, kosztownych badań medycznych. W celu wstępnej oceny ryzyka towarzystwa w miejsce badań wykorzystują ankietę medyczną będącą częścią wniosku ubezpieczeniowego.

Każde towarzystwo zatrudnia underwriterów czyli pracowników, którzy na podstawie ankiety medycznej decydują o ubezpieczeniu klienta na określonych warunkach. Tylko w przypadkach, w których pojawiają się wątpliwości, klient kierowany jest na badania medyczne. Wyniki badań wpływają na zasady przyjęcia do ubezpieczenia. Czy będą to warunki standardowe, czy też wysokość składki ubezpieczeniowej zostanie powiększona o dodatkowy współczynnik ryzyka - tzw. ubezpieczenie substandardowe. W jednym klient może być zakwalifikowany do grupy zwiększonego ryzyka, a w innym do grupy standardowej. Zdarza się, że towarzystwo odmawia zawarcia umowy ubezpieczenia. Kwalifikacja klienta do określonych grup ryzyka często wynika z subiektywnej, oceny underwritera i wewnętrznych ustaleń towarzystwa.

Zwiększone ryzyko może być także związane z wykonywanym zawodem lub uprawianym sportem/hobby. Każde towarzystwo buduje własną listę niebezpiecznych zawodów i dyscyplin sportowych. Klient pracujący jako górnik i uprawiający w wolnym czasie lotniarstwo musi liczyć się z możliwością podwyższenia składki.

Przedawnienie roszczeń
Roszczenia z umowy ubezpieczenia majątkowego przedawniają się z upływem trzech lat od dnia, w którym wystąpiło zdarzenie. Bieg terminu przedawnienia przerywany jest przez:

• każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpatrywania spraw i egzekwowania roszczeń
• zgłoszenie roszczenia do zakładu ubezpieczeń
• uznanie roszczenia przez zakład ubezpieczeń.