Posiadanie zdolności kredytowej jest najważniejszym wymaganiem, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o udzielenie kredytu (niezależnie od jego rodzaju i wysokości pożyczanej kwoty). Wynika to z obowiązku, jaki na banki nakłada prawo bankowe ("Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności").
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czym jest zdolność kredytowa?
Każdy bank stosuje nieco inną metodologię oceny zdolności kredytowej. Oznacza to, że maksymalna kwota kredytu dla klienta, który zarabia np. 10 tys. zł netto, będzie inna w zależności od tego, w jakiej instytucji złoży wniosek o udzielenie finansowania.
Obliczając zdolność kredytową, bank bierze pod uwagę nie tylko wysokość dochodów wnioskodawcy, ale też m.in.:
- sposób zatrudnienia i okres jego trwania (np. umowa o pracę na czas nieokreślony trwająca od 12 miesięcy),
- liczbę osób w jego gospodarstwie domowym (w tym liczbę osób pozostających na utrzymaniu wnioskodawcy),
- spłacane aktualnie zobowiązania (np. kredyty gotówkowe, limity na kartach kredytowych czy kredyty odnawialne w kontach osobistych),
- historię kredytową w BIK, · koszty utrzymania osoby w gospodarstwie domowym, · koszty utrzymania nieruchomości (czynsz, energia elektryczna, gaz itp.),
- koszty utrzymania samochodu.
Jaka jest zdolność kredytowa 2023? Pokażemy to na przykładzie klientów zarabiających 8 i 10 tys. zł netto.
Ile dostanę kredytu przy zarobkach 8 000 zł?
To, jaka będzie zdolność kredytowa przy 8 000 zł netto, pokażemy na przykładzie małżeństwa w wieku 35 lat z dwojgiem dzieci na utrzymaniu. Rodzice są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od ponad 12 miesięcy, nie mają innych zobowiązań kredytowych, a ich historia kredytowa w BIK jest dobra. Klienci potrzebują kredytu na zakup mieszkania na rynku wtórnym w Warszawie (posiadają 20 proc. wkładu własnego niezależnie od wartości nieruchomości), okres kredytowania to 25 lat.
We wrześniu 2023 r. średnia zdolność kredytowa dla tych klientów wyniosła 274 030,12 zł. Największą kwotę – 446 300 zł – skłonny jest pożyczyć im Alior Bank, a najmniejszą (140 000 zł) Bank Pocztowy. To, ile wynosi maksymalna zdolność w poszczególnych bankach, można sprawdzić w tabeli.
Z kolei, to jak maksymalna zdolność kredytowa klientów zarabiających 8 000 zł netto zmieniała się w ciągu roku, można prześledzić na wykresie.
W lutym, marcu i kwietniu, zdolność kredytowa zwiększała się średnio o (+7,19 proc.), a przez trzy kolejne miesiące spadała średnio o (-8,49 proc.). W sierpniu mieliśmy do czynienia ze wzrostem zdolności kredytowej o (+13,12 proc.), a we wrześniu ze spadkiem o (-6,38 proc.).
Gdyby klienci z założeń chcieli ubiegać się o udzielenie Bezpiecznego kredytu 2 proc., to ich średnia zdolność kredytowa byłaby jeszcze wyższa, i wyniosłaby 393 788,29 zł (najwięcej, bo aż 576 900 zł, gotów jest pożyczyć Alior Bank, a najmniej – 294 786,89 zł – mBank.
Jaki kredyt przy zarobkach 10 000 zł netto?
To sprawdziliśmy na przykładzie bezdzietnego małżeństwa w wielu 35 lat zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od ponad 12 miesięcy. Także i ci klienci nie mają innych zobowiązań kredytowych, a ich historia kredytowa w BIK jest dobra. Klienci potrzebują kredytu na zakup mieszkania na rynku wtórnym w Warszawie (posiadają 20 proc. wkładu własnego niezależnie od wartości nieruchomości), okres kredytowania to 25 lat.
W ich przypadku średnia zdolność kredytowa wynosi we wrześniu 585 416,55 zł. Kredytu w największej kwocie (734 400 zł) jest skłonny udzielić Alior Bank, a w najmniejszej – 374 178,26 zł – BOŚ Bank. Maksymalną zdolność kredytową w poszczególnych bankach pokazuje tabela.
Podobnie jak w przypadku klientów z dochodem 8 000 zł netto, tak i tutaj maksymalna kwota kredytu zmieniała się w poszczególnych miesiącach. Między lutym a majem wzrosła średnio o (+3,31 proc.), w czerwcu obniżyła się o (-3,82 proc.), w lipcu i sierpniu podniosła się o (+1,87 proc.), a we wrześniu obniżyła się o (-0,54 proc.).
W przypadku Bezpiecznego kredytu 2 proc. nasi klienci mogliby liczyć na finansowanie w kwocie przekraczającej maksymalną kwotę, jaką można uzyskać w ramach tego programu (681 176,33 zł). Najwięcej, bo aż 860 294,12 zł byłby skłonny pożyczyć VeloBank. Natomiast najmniej pożyczyłby Bank BPS (572 400 zł).
Każda osoba chcąca wziąć kredyt hipoteczny może samodzielnie obliczyć (a właściwie oszacować) swoją zdolność kredytową. Narzędziem, jakie w tym pomoże, jest kalkulator zdolności kredytowej. Trzeba jednak pamiętać, że wiążącą analizę zdolności kredytowej przeprowadzi analityk z banku, korzystając z informacji znajdujących się w dokumentach załączonych do wniosku.
Maciej Kazimierski, ekspert porównywarki finansowej Totalmoney.pl