100 miliardów złotych dla firm. By ratować miliony miejsc pracy

Artykuł powstał we współpracy z PFR

– Kryzys wywołany przez pandemię powoduje agresywne i szokowe zaburzenie płynności w wielu polskich firmach. Dziś kluczowe jest utrzymanie nad wodą jak największej liczby polskich firm i zachowanie jak największej liczby miejsc pracy. Radykalnie trudne sytuacje wymagają czasami radykalnie prostych rozwiązań – zapewnia premier Mateusz Morawiecki.

Temu służyć ma uruchomiona przez Polski Fundusz Rozwoju Tarcza Finansowa o wartości ok. 100 mld zł. To program pomocowy dla polskich firm – dużych, małych, średnich oraz mikroprzedsiębiorstw. Ma pomóc im w utrzymaniu płynności i zatrudnienia.

Przedsiębiorcy będą mogli przeznaczyć pieniądze na praktycznie dowolny cel związany z prowadzoną działalnością, w tym nawet realizację planów inwestycyjnych (poza akwizycją).

Tarcza trafi do ok 350-400 tysięcy przedsiębiorstw, a rządowe szacunki mówią o uratowaniu od 2 do 4 mln miejsc pracy.

Pieniądze z tarczy zostały podzielone – ok. 25 mld zł trafi do mikrofirm, ok. 50 mld zł do małych i średnich przedsiębiorstw, a ok. 25 mld zł do dużych firm.

Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju: - Szacujemy, że firmy otrzymają blisko 60 mld zł bezzwrotnych subwencji na finansowanie miejsc pracy i pokrycie strat. Cześć finansowania będzie miała charakter inwestycyjny.

Duże firmy, zatrudniające ponad 250 osób, już mogą składać wnioski w formie elektronicznej do PFR. Fundusz bezpośrednio będzie obsługiwał Tarczę Finansową dla Dużych Firm – pozostałe dwie tarcze, dla mikrofirm oraz dla MSP, będą obsługiwane przez współpracujące z PFR największe banki komercyjne.

Jak zapewniają autorzy programu – dostępność pomocy będzie szeroka, a procedury ograniczone do minimum. Przyznanie subwencji będzie możliwe za pośrednictwem systemów internetowych, większość działań nastąpi automatycznie, a wsparcie będzie przyznawane na podstawie oświadczeń składanych przez przedsiębiorców. Wypłat środków ma trwać do 3 dni.

Dla kogo? Wsparcie dla przedsiębiorstw zatrudniających od 1 do 9 pracowników (nie licząc właściciela – te dotacje nie są przeznaczone dla samozatrudnionych). Roczny obrót lub suma bilansowa firmy nie może przekroczyć 2 mln euro.

Dodatkowy warunek to spadek przychodów ze sprzedaży o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku. Spadek ten musi być spowodowany pandemią COVID-19.

Rodzaj i wysokość wsparcia. Nieoprocentowane subwencje przyznawane przez banki. Maksymalna pomoc to 324 tys. zł (średnio 70–90 tys. zł dla jednej mikrofirmy) na 3 lata.

Wysokość wsparcia na pracownika zależna jest od spadku przychodów firmy. Jeśli wynosi on 25–50 proc., można otrzymać 12 tys. zł na jednego pracownika, jeśli 50–70 proc. – 24 tys. Przy większych spadkach przychodu pomoc wynieść może 36 tys. zł.

Przeznaczenie pomocy. Subwencje mogą być przeznaczone na pokrycie kosztów prowadzonej działalności z wyłączeniem wykorzystania na przejęcie innego przedsiębiorcy. Można z tych pieniędzy przedterminowo spłacić posiadane już kredyty do 25 proc. ich wartości.

Pieniądze z kryzysowych subwencji mogą być wykorzystane na rozliczenia z podmiotami powiązanymi, ale nie mogą trafić w formie płatności do właściciela i osób lub podmiotów powiązanych z właścicielem przedsiębiorstwa.

Warunki i wysokość umorzenia. Subwencja może być bezzwrotna do wysokości 75 proc. na koniec 12 miesiąca od dnia wypłaty, pod warunkiem że przedsiębiorca kontynuuje działalność w ciągu całego tego czasu. Wtedy można będzie otrzymać 25 proc. umorzenia wartości subwencji. Jeśli firma dodatkowo utrzyma zatrudnienie w tym czasie – może liczyć na umorzenie dodatkowych 50 proc. Jeśli zatrudnienie będzie częściowo zredukowane, procent umorzenia będzie odpowiednio niższy.

Dla kogo? Pomoc dla firm zatrudniających od 10 do 249 pracowników. Roczny obrót to maksymalnie 50 mln euro lub wysokość sumy bilansowej do 43 mln euro. Wsparcie przeznaczone jest dla przedsiębiorstw, których przychody spadły o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 i jest to spowodowane pandemią.

Rodzaj i wysokość wsparcia. Nieoprocentowane subwencje udzielane przez banki. Maksymalna wysokość to 3,5 mln zł (szacunkowo będzie to średnio 1,9 mln zł na firmę), rozłożone na 3 lata. Kwota subwencji obliczana jest jako procentowa wartość przychodów przedsiębiorcy za rok 2019 i zależy od skali spadku tych obrotów. Jeśli ten spadek wynosi od 25 do 50 proc., subwencja może sięgnąć 4 proc. przychodów firmy za poprzedni rok obrotowy. W przypadku gdy obroty spadną między 50 a 75 proc. – subwencja wyniesie ok. 6 proc. przychodów. Jeśli spadek obrotów przekroczył barierę 75 proc. – pomoc może sięgnąć 8 proc. wartość przychodów za ubiegły rok.

Przeznaczenie pomocy. Zasady udzielania pożyczek są bardzo podobne do tych dla najmniejszych firm. Mogą być przeznaczone na pokrycie kosztów prowadzenia działalności z wyłączeniem akwizycji, można nimi spłacić przedterminowo do 25 proc. wartości innej pożyczki. Pieniądze nie mogą trafić bezpośrednio lub pośrednio do właściciela.

Warunki i wysokość umorzenia. Pożyczka może być umorzona do wysokości 75 proc. na koniec 12 miesiąca kalendarzowego od dnia wypłaty pożyczki. Przyznanie tej pomocy zależy od tego, czy działalność będzie przez ten czas kontynuowana (umorzenie do 25 proc.), jaką stratę na sprzedaży poniosła firma (do 25 proc. umorzenia) oraz czy utrzymano zatrudnienie (do 25 proc., proporcjonalnie do stopnia utrzymania zatrudnienia). Jednak w przypadku MŚP maksymalna wartość umorzonej subwencji za utrzymanie zatrudnienia wynosi 25 proc. (mikrofirmy – 50 proc.), więc jeżeli przedsiębiorca zmniejszył zatrudnienie o 20 proc., to musi zwrócić dodatkowo 10 proc. wartość przyznanej mu subwencji ponad powyższe zwroty dot. utrzymania działalności i straty gotówkowej.

Dla kogo? Wsparcie dla przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 250 osób, których obrót przekracza 50 mln euro lub suma bilansowa przekracza 43 mln euro.

Konieczne jest prowadzenie działalności na koniec grudnia 2019 roku oraz niezaleganie z płatnościami składek i podatków na 29 lutego 2020 roku lub na dzień udzielenia finansowania. Istotne jest również to, czy firma ma rezydencję podatkową w Polsce i czy przez ostatnie 2 lata rozliczała tutaj podatki.
Wreszcie – firma może ubiegać się o wsparcie, jeśli odnotuje spadek przychodów o co najmniej 25 proc. w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku i ten spadek jest spowodowany przez skutki pandemii.

Rodzaj i wysokość wsparcia. Pomoc może trzy możliwe formy:
1. Finansowanie płynnościowe. To pożyczki lub obligacje na okres 2 lat o wartości do 1 mld zł.
2. Finansowanie preferencyjne. To pożyczki na okres 3 lat, częściowo bezzwrotne. Ich wysokość uzależniona jest od wysokości poniesionych strat oraz od utrzymania zatrudnienia. Maksymalna wartość pomocy to 750 mln zł.
3. Finansowanie inwestycyjne. To instrumenty kapitałowe (udziały lub akcje) obejmowane przez PFR na zasadach rynkowych lub w ramach pomocy publicznej. Wartość – to 1 mld zł.

Przeznaczenie pomocy. Finansowanie ma na celu utrzymanie płynności przedsiębiorstwa, w szczególności wypłaty wynagrodzeń, zakupu towarów i materiałów, regulacji zobowiązań i innych działań uzgodnionych w umowie z PFR. W tym przypadku również nie jest dopuszczalna akwizycja oraz – w odróżnieniu od wsparcia dla mikrofirm i MSP – spłata zaciągniętych wcześniej pożyczek.

Warunki i wysokość umorzenia. Umorzeniu mogą podlegać pożyczki preferencyjne, wysokość umorzenia może wynieść maksymalnie tyle samo, ile wyniesie skumulowana strata na sprzedaży przedsiębiorstwa przez 12 miesięcy, ale nie może przekroczyć 75 proc. wysokości przyznanej pożyczki. Może być też dodatkowo uzależniona od utrzymania poziomu zatrudnienia, co jest uzgadniane w umowie z PFR.

Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa będą mogły zgłaszać się po pożyczki do banków – będą to nieskomplikowane wnioski w bankowości elektronicznej – lista banków zostanie opublikowana wkrótce. Przedstawiciele dużych firm muszą skontaktować się z Polskim Funduszem Rozwoju, za pomocą formularza dostępnego na stronie www.pfr.pl/tarcza.

Środki, o które już pierwsze firmy wnioskują, zgodnie z założeniami rządu mają zostać uruchomione pod koniec kwietnia. Cały program wymaga jednak notyfikacji do KE, ponieważ aż 60 mld zł to środki bezzwrotne, a subwencje dla małych i średnich firm są udzielane bezkosztowo, czyli bez prowizji i odsetek.

W obecnej sytuacji ma to być jednak formalność, która nie zakłóci przygotowań do wypłaty pieniędzy

Artykuł powstał we współpracy z PFR