PIT. Pomagasz Ukrainie? Możesz to uwzględnić w podatku dochodowym

Tylko w ciągu ostatnich 7 dni na zbiórkę "Solidarni z Ukrainą" zorganizowaną przez platformę pomagam.pl wpłynęło 7,366 mln zł. Przelewy zrobiło ponad 66 tys. osób.

Od momentu ataku Rosji, na Ukrainę z Polski płynie nieprzerwanie rzeka pieniędzy i darów. Świadczone są również nieodpłatnie usługi transportu, opieki lekarskiej i psychologicznej, oferowaną są darmowe noclegi i wyżywienie.

Zarówno przedsiębiorcy, jak i osoby prywatne będą mogli tę pomoc odliczyć od podatku dochodowego. Oto najważniejsze zasady.

Jak podkreśla Małgorzata Samborska, doradca podatkowy i partner w Grant Thornton, z podatkowego punktu widzenia, pomoc dla Ukrainy możemy rozważać jako darowiznę, 1 proc. podatku, ewentualnie jako koszty uzyskania przychodów w ramach działalności tzw. CSR (czyli społecznej odpowiedzialności biznesu).

1 proc. na organizacje pożytku publicznego

1 procent podatku na konkretny cel, jakim może być wsparcie na rzecz Ukrainy, mogą przekazać wyłącznie osoby fizyczne. W tym również są to podatnicy uzyskujący dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz emeryci, jeśli samodzielnie wypełnią formularz PIT-37 lub wykorzystają dedykowany specjalnie dla nich i dla 1 proc. PIT-OP.

Swój 1 proc. mogą przekazać również ryczałtowcy oraz przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym.

Aby przekazać 1 proc. na rzecz Ukrainy należy złożyć roczne zeznanie podatkowe. Wystarczy wpisać w nim KRS organizacji wpisanej na listę posiadającej status Organizacji Pożytku Publicznego oraz cel szczegółowy.

Wiele organizacji pozarządowych nie pozostało obojętnych na los Ukraińców oraz organizacji tam działających i uruchomiło zbiórki pieniędzy. Na portalu ngo.pl można znaleźć wykaz organizacji, które organizują takie akcje.

- Warto pamiętać, że 1 proc. nie jest darowizną ani ulgą, to raczej przejaw demokracji bezpośredniej, czyli możliwość samodzielnego zadecydowania, do kogo trafi część podatku dochodowego należny państwu – przypomina Samborska.

Dodaje, że przekazując 1 proc. podatku dochodowego, nie dysponujemy własnymi pieniędzmi, a tylko mamy prawo zadecydować, jak zostaną wykorzystane. Nie jest to więc darowizna, którą wykłada się dobrowolnie z własnej kieszeni.

Dary rzeczowe i przelewy

Ustawa PIT pozwala na odliczenie od rocznego dochodu m.in. darowizn przekazanych na cele wynikające z ustawy o działalności pożytku publicznego.

Nie ma wymogu dokonania darowizny wyłącznie na podmioty znajdujące się na liście OPP. Darowiznę można przekazywać różnym podmiotom, w tym stowarzyszeniom, fundacjom. Darowizna nie ma związku ze statusem OPP.

- Katalog organizacji jest szerszy, chodzi o to, żeby środki zostały rozdysponowane w słusznym celu. Pieniądze mogą być przekazane również organizacjom spoza Polski, ale muszą to być organizacje zarejestrowane w UE lub EOG – zaznacza doradczyni podatkowa.

Przekazanie środków na rzecz organizacji ukraińskich wyklucza więc możliwość odliczenia od dochodu takiej darowizny.

Nie ma jednak znaczenia, czy pieniądze przez polską organizację zostaną wykorzystane na terenie Polski, czy też nie.

Osoby fizyczne odliczyć mogą nie więcej niż 6 proc. dochodu, płatnicy CIT – 10 proc. dochodu.

Ważne są również kwestie prawidłowego udokumentowania darowizny. W przypadku darowizn na rzecz zagranicznych organizacji, wymogów podatkowych jest znacznie więcej.

Darowizna, jak to działa?

Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane podatkiem od towarów i usług, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług.

- Podatnik VAT pomniejsza wartość brutto o tę część podatku naliczonego, którą ma prawo odliczyć zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny. Wartość darowizny nie może być wyższa, niż wartość rynkowa towarów – tłumaczy Samborska.

Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn są obowiązani wykazać w zeznaniu rocznym kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego.

Wysokość wydatków ustala się na podstawie dowodu wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy _ w przypadku darowizny pieniężnej; dowodu, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcę oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu - w przypadku darowizny innej niż pieniężna.

Odliczenia darowizn, nie stosuje się w przypadku, gdy podatnik zaliczył już wartość przekazanej darowizny do kosztów uzyskania przychodów.

Koszty uzyskania przychodów

Co do zasady darowizn nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Wyjątkiem są jednak koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem na cele działalności charytatywnej. Te mogą być kosztem uzyskania przychodów.

Kosztem mogą być również wydatki na tzw. CSR, czyli związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu. Zalicza się tu różnego rodzaju akcje i programy mające na celu budowanie trwałych relacji, zarówno z partnerami społecznymi, jak i z pracownikami czy lokalną społecznością.

- Działalność CSR to działalność oddziałująca na społeczeństwo czy środowisko niezwiązana bezpośrednio z działalnością gospodarczą prowadzoną przez przedsiębiorcę, ale mająca pośrednio wpływ na postrzeganie danej firmy, a więc poprawę wiarygodności, wizerunku, lojalność klientów, budowanie reputacji marki, ale także motywująca pracowników – wylicza Samborska.

Dodaje, że organy podatkowe nie zaliczają działalności w zakresie CSR do wydatku o charakterze reprezentacyjnym, który co do zasady nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, potwierdzając tym samym, że działania w zakresie CSR przyczyniają się do sukcesu spółki, a więc mogą stanowić koszty podatkowe.

- Niektóre działania związane z pomocną Ukrainie, zwłaszcza nakierowane na działania lokalne w stosunku do uchodźców z Ukrainy, wsparcie ukraińskich społeczności i przedsiębiorców na pewno będzie miała charakter działań CSR, a przez to może stanowić koszt uzyskania przychodu – ocenia doradczyni podatkowa.

Jak dowiedział się money.pl, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce wystąpiło w poniedziałek do władz państwowych z petycją o zwolnienie z podatku dochodowego przychodów ze świadczeń rzeczowych lub pieniężnych tych osób, które z powodu wojny na Ukrainie znalazły się na terytorium Polski.

Na odpowiedź Ministerstwa Finansów w tej sprawie czekamy. Poinformujemy naszych czytelników, jak tylko zapadnie decyzja w tej sprawie.