Rusza operacja "rotacja marszałka". Będzie gospodarczy lewoskręt Sejmu?

Zgodnie z umową koalicyjną, na drugą połowę kadencji marszałkiem Sejmu zostanie lider Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Są co najmniej dwa sposoby doprowadzenia do tej sytuacji: albo rezygnacja obecnego marszałka Szymona Hołowni, albo jego odwołanie i wybór nowego szefa izby (konstruktywne wotum nieufności). Liderzy koalicji zdecydowali się na ten pierwszy wariant, który z politycznego punktu widzenia wydaje się najbezpieczniejszy.

Z naszych ustaleń wynika, że Hołownia ma 13 listopada ogłosić swoją rezygnację wraz ze wskazaniem terminu, od kiedy będzie ona skuteczna - może to być albo 17 listopada o północy, albo 18 listopada rano. - Hołownia zapewne bierze pod uwagę takie kwestie organizacyjne, jak zakończenie współpracy ze Służbą Ochrony Państwa. Natomiast to jest Hołownia, nic nie jest pewne, póki się finalnie nie wydarzy - ocenia w rozmowie z money.pl jeden z polityków koalicji.

Na pewno rezygnacja Hołowni musi nastąpić przed 19 listopada, gdy ruszy posiedzenie Sejmu. Po jego rezygnacji stery sejmowe przejmie Włodzimierz Czarzasty, ale wynikać to będzie z faktu, że jest najstarszym wicemarszałkiem. Pytanie więc, czy zdecyduje się poprowadzić obrady 19 listopada, na których miałby być zatwierdzony jego wybór, czy powierzy to innemu z wicemarszałków, np. Piotrowi Zgorzelskiemu z PSL. - Wiele na to wskazuje. Inaczej Czarzasty doprowadzi do niezręczności, jeśli zdecyduje się prowadzić obrady w dużej mierze w jego sprawie - ocenia rozmówca koalicyjny.

Do tego czasu wszczęta będzie też procedura zbierania kandydatur na następców Hołowni. - Ze strony koalicji nie spodziewam się kontrkandydatów, natomiast nie można wykluczyć, że swoje kandydatury zgłoszą PiS albo Konfederacja. Oczywiście nie będzie tu większości - zastrzega polityk koalicji.

Szymon Hołownia sygnalizował już, że zanim on sam zrezygnuje, to wcześniej liderzy koalicji - zwłaszcza Donald Tusk - muszą zadbać o to, aby wicepremierem została minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Ale teraz słyszymy, że polityk złagodził swoje stanowisko w tej sprawie. - Nie będziemy się o to handryczyć. Uważamy, że ustalenie z Tuskiem jest w mocy - przekonuje rozmówca z Polski 2050.

Sama zainteresowana potwierdza to w rozmowie z money.pl.

Czekamy. Jeden dzień w tę czy w drugą stronę nie robi różnicy - mówi nam Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Jak słyszymy, na razie ustalenie jest takie, że Szymon Hołownia zostanie wicemarszałkiem, choć jak wiadomo, równolegle lider Polski 2050 stara się o stanowisko wysokiego komisarza ONZ ds. uchodźców. Jeśli uda mu się objąć tę posadę, to w prezydium Sejmu powstanie wakat, który Polska 2050 będzie musiała uzupełnić. Niewykluczone, że stanie się to dopiero po styczniowych wyborach władz partii.

Pytanie też, co z inną obietnicą Hołowni, zgodnie z którą, zanim odejdzie, zaproponuje sposób uregulowania kwestii kilometrówek. Sprawa ta budzi nieustanne kontrowersje, bo obecny system jest mało transparentny, jeśli chodzi o rozliczanie delegacji i podróży poselskich. Wcześniej z otoczenia marszałka płynęły sygnały, według których propozycja może zakładać, że do pewnej kwoty posłowie nie będą musieli się szczegółowo "zwierzać" z poniesionych kosztów, a powyżej - już tak.

- Dziś można dostać około 4 tys. zł. Być może ostatecznie bez rozliczeń będzie np. 1 tys. zł miesięcznie czy odpowiednia liczba kilometrów, a resztę trzeba będzie udokumentować - mówił nam w maju współpracownik Szymona Hołowni. Teraz, jak słyszymy, sprawa może się rozejść po kościach.

Chcieliśmy to doprowadzić do końca, ale nie dopilnowaliśmy tego. Natomiast jeśli rozwiązanie jest gotowe, to puścimy to dalej i niech Czarzasty decyduje - przyznaje rozmówca z Polski 2050.

Polityk Lewicy od jakiegoś czasu przygotowuje się do nowej roli, nie zważając na płynące z koalicji głosy powątpiewania. Dotyczą one politycznego rodowodu Czarzastego, sięgającego poprzedniego ustroju.

Może to zabrzmi dziwnie, ale Czarzasty wcale się nie pchał do roli marszałka, gdy po wygranych wyborach w 2023 roku ustalano podział władzy. Jemu zależało na tym, by Lewica miała wicepremiera, skoro Polska 2050 miała mieć marszałka. To Tusk w trakcie tych negocjacji wyszedł z koncepcją rotacyjności marszałka. A skoro taka okazja się nadarzyła, Czarzasty po prostu z niej skorzystał - opowiada polityk koalicji.

Z informacji money.pl wynika, że lider Lewicy już "ustawia" swój gabinet i najbliższych współpracowników. Nieoficjalnie słychać, że na szefa jego gabinetu przymierzany jest dr Bartosz Machalica, współzałożyciel lewicowego think tanku Centrum im. Ignacego Daszyńskiego, zasiadający także w kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. - Szef gabinetu marszałka to najważniejsze polityczne stanowisko w jego otoczeniu. Z racji związków z IPN kandydatura Machalicy może być ukierunkowana m.in. na nawiązanie jakiejś doraźnej współpracy z prezydentem Nawrockim, który IPN-owi szefował - zwraca uwagę rozmówca z Sejmu.

Nasi rozmówcy spodziewają się też, że nowy marszałek będzie ostrzej traktował opozycję, zwłaszcza PiS, aniżeli Szymon Hołownia. - On ich dojedzie - przewiduje rozmówca koalicyjny. Przede wszystkim jednak sama Lewica liczy, że mając swojego marszałka, łatwiej będzie jej forsować projekty ustaw. W najbliższym czasie Sejm czekają dwie ustawy, na których formacji Czarzastego będzie szczególnie zależeć. Pierwsza to ustawa dotycząca związków partnerskich. Czarzasty chce tę sprawę rozstrzygnąć jeszcze w tym roku, więc na pewno prace sejmowe pójdą sprawnie, choć na samym końcu trudniej będzie o uzyskanie podpisu prezydenta Nawrockiego.

Druga ustawa to reforma Państwowej Inspekcji Pracy, która ma zakładać m.in. możliwość przekształcania przez inspektorów umów cywilnoprawnych czy B2B w etaty, jeśli okaże się, że umowy mają pozorny charakter. Sprawa na razie budzi duże emocje w samym rządzie, finalizowany jest docelowy kształt projektu, niemniej prędzej czy później ustawa ma trafić pod obrady Sejmu.

Tomasz Żółciak i Grzegorz Osiecki, dziennikarze money.pl