Szybki spadek inflacji już za nami? "Pojawiają się symptomy"

Wskaźnik Przyszłej Inflacji, prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług, w czerwcu 2023 r. obniżył się o 2,1 punktu w stosunku do notowań sprzed miesiąca - podaje w środowej informacji Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych. Zaznacza przy tym, że "pojawiają się jednak symptomy świadczące o tym, że w najbliższym czasie tempo wzrostu cen będzie obniżać się coraz wolniej".

Według ekonomistów BIEC oczekiwania inflacyjne konsumentów, choć w ostatnich miesiącach nieco obniżały się, to wciąż utrzymują się na bardzo wysokim poziomie. Co więcej - w maju znów poszły w górę. "Jeśli konsumenci spodziewają się przyspieszonego wzrostu cen, to wielce prawdopodobne jest, że nasili się również presja na wzrost wynagrodzeń, a siła przetargowa pracowników wobec pracodawców będzie rosła wraz z pojawianiem się kolejnych przedwyborczych obietnic" - wskazują eksperci.

Indeks oczekiwań inflacyjnych konsumentów wzrósł w maju o blisko 5 punktów procentowych w porównaniu do kwietnia. "To dość znaczący wzrost, przerywający ponad roczną tendencję do obniżania się tych oczekiwań" - komentują ekonomiści BIEC. Z kolei odsetek osób spodziewających się dalszego wzrostu cen zwiększył się w ciągu ostatniego miesiąca o trzy punkty procentowe (z 80 proc. w kwietniu do 83 proc. w maju).

W ocenie BIEC podwyższone oczekiwania inflacyjne najprawdopodobniej przełożą się na wzrost roszczeń płacowych wśród pracowników, czemu sprzyjać będzie kolejna podwyżka płacy minimalnej wprowadzana od lipca oraz zapowiedzi dodatkowych resortowych dodatków płacowych. "Panująca od kilku lat sytuacja na rynku pracy, charakteryzująca się brakiem pracowników, wzmocni ich siłę przetargową wobec pracodawców" - komentują eksperci. Ich zdaniem splot tych prawdopodobnych wydarzeń spowoduje, że inflacja ponownie może przybrać na sile, zaś w skrajnym scenariuszu przestanie się obniżać i pozostanie daleka od celu inflacyjnego NBP przez wiele lat.

BIEC na razie nie dostrzega jednak tendencji do podnoszenia przez przedsiębiorstwa cen na produkowane przez nich dobra. "W majowych badaniach GUS obniżyły się one o ponad dwa punkty procentowe, a tendencję tę obserwujemy od lipca ubiegłego roku" - czytamy w opracowaniu. Eksperci tłumaczą, że spowodowane jest to w dużej mierze spadkiem cen surowców na światowych rynkach. Zwracają uwagę, że umocnienie złotego względem dolara amerykańskiego w ostatnim czasie spowodowało potanienie importu.

"Te dwa czynniki wpłynęły na obniżenie średniorocznej inflacji producenckiej z poziomu bliskiego 26 proc. latem ubiegłego roku, do ok. siedmiu proc. w kwietniu tego roku" - zauważa BIEC. I ocenia, że jeśli presja na wzrost wynagrodzeń będzie się nasilać, a część żądań płacowych zostanie zrealizowana, "to spowoduje to dalszy wzrost jednostkowych kosztów pracy, zagrozi realizacji zaplanowanych zysków i zmusi firmy do podniesienia cen".

Przypomnijmy, że w ostatnich miesiącach inflacja szybko spadała. Według szybkiego szacunku GUS inflacja w Polsce w maju 2023 r. wyniosła 13 proc. Inflacja w kwietniu sięgała natomiast 14,7 proc. Tymczasem w lutym osiągnęła swój szczyt - 18,4 proc. Według prognozy NBP inflacja ma spadać przez cały 2023 r., pod koniec roku osiągając poziomy jednocyfrowe.