Prawo do mieszkania służbowego przysługuje żołnierzom zawodowym, policjantom w służbie stałej, funkcjonariuszom Straży Granicznej w służbie stałej, strażakom mianowanym, funkcjonariuszom SOP, Służby Więziennej, a także niektórym pracownikom Straży Leśnej (leśniczym i nadleśniczym). Do 2019 roku na takim przywilej mogli też liczyć nauczyciele pracujący w miejscowościach poniżej pięciu tysięcy mieszkańców, ale go utracili.
Mundurowi mogą też zostać ulokowani w kwaterze tymczasowej, internacie albo dostać ekwiwalent (dodatek) mieszkaniowy.
Jeśli chodzi o wojsko, to świadczenie mieszkaniowe przysługuje żołnierzowi zawodowemu przez czas pełnienia służby w danej miejscowości w wysokości iloczynu stawki podstawowej (300 zł) i współczynnika świadczenia zależnego od garnizonu określonego w załączniku do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie wypłaty świadczenia mieszkaniowego - czytamy na stronie internetowej Agencji Mienia Wojskowego. Współczynnik w zależności od garnizonu kształtuje się w przedziale od 2,1 do 6. Obecnie wysokości świadczenia mieszkaniowego mieści się w granicach od 630 do 1800 zł.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Mniejsze dodatki mieszkaniowe są w służbach podległych pod MSWiA. Dla funkcjonariusza z rodziną to: 17,90 zł dziennie (ok. 554 zł miesięcznie) w policji i Straży Granicznej; 17,60 zł dziennie (ok. 545 zł miesięcznie) w Straży Porannej oraz 33,71 zł dziennie (ok. 1 011 zł miesięcznie) w SOP. Dla osób żyjących w pojedynkę kwoty są niższe.
Rząd szykuje zmiany
Rząd pracuje obecnie nad projektem, który podnieść stawki dla mundurowych podlegających pod MSWiA do podobnych poziomów, co w przypadku wojska. - Wspólnie z ministrem spraw wewnętrznych, po konsultacjach z policjantami i związkami zawodowymi, wypracowaliśmy rozwiązanie, które w krótkim czasie może znacząco poprawić sytuację materialną funkcjonariuszek i funkcjonariuszy. Kluczowym krokiem jest zrównanie ich statusu w zakresie dodatków mieszkaniowych ze statusem żołnierzy Wojska Polskiego – zapowiedział na początku lutego premier Donald Tusk podczas konferencji prasowej w Komendzie Głównej Policji.
Jak czytamy na stronie internetowej KPRM, nowe świadczenie mieszkaniowe ma być wypłacane w wysokości zależnej od lokalizacji i ma sięgać od 900 do 1800 zł miesięcznie. Ma ono być zwolnione z podatku, a funkcjonariusze będą mogli przeznaczyć środki m.in. na wynajem lokalu lub spłatę kredytu hipotecznego.
9 kwietnia Polska Agencja Prasowa opublikowała depeszę, w której opisała założenia projektu nowelizacji tzw. ustawy mieszkaniowej, do którego dotarła. Chodzi o projekt nowelizacji niektórych ustaw w związku z określeniem zasad zakwaterowania funkcjonariuszy Policji, SG, PSP, ABW, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, SOP oraz poprawy niektórych warunków pełnienia służby.
Jawne ceny mieszkań od deweloperów. Sejm zdecydował
Zgodnie z nieopublikowaną jeszcze oficjalnie propozycją, do której dotarła PAP, dotychczasowe uprawnienia mieszkaniowe, czyli prawo do lokalu albo równoważnik za brak lokalu, równoważnik pieniężny za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego i pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego, zastąpione zostaną nowym rozwiązaniem w postaci prawa do zakwaterowania, na wzór rozwiązań obowiązujących w MON.
Zgodnie z projektem funkcjonariuszom wymienionych wyżej służb, mianowanym na okres służby przygotowawczej i na stałe - od dnia mianowania na pierwsze stanowisko służbowe do dnia zwolnienia ze służby - przysługuje prawo do zakwaterowania w miejscowości, w której pełnią służbę albo na jego uzasadnioną prośbę w innej miejscowości.
Prawo to można zrealizować w formie przydziału lokalu mieszkalnego, kwatery tymczasowej, przydziału miejsca w internacie lub kwaterze internatowej, a także poprzez przyznanie świadczenia mieszkaniowego. To funkcjonariusz ma mieć możliwość wybrania odpowiadającej mu formy. Z wymienionych form zakwaterowania nie będą mogli skorzystać funkcjonariusze, jeśli oni sami lub ich małżonkowie są już właścicielem lub współwłaścicielem mieszkania.
W przypadku gdy oboje małżonkowie są funkcjonariuszami, każdy z nich wybiera formę realizacji prawa do zakwaterowania w postaci przydziału lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej dla jednego małżonka, z uwzględnieniem dzieci i wypłaty świadczenia mieszkaniowego dla drugiego małżonka.
Jak napisano w Ocenach Skutków Regulacji, propozycja ta jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom funkcjonariuszy w zakresie poprawy zabezpieczenia ich potrzeb mieszkaniowych, wzorowanych na rozwiązaniach obowiązujących w Siłach Zbrojnych RP.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami funkcjonariusz musi złożyć wniosek o przyznanie lokalu mieszkalnego w miejscowości pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej. W sytuacji braku lokali mieszkalnych funkcjonariusz wpisywany jest na listę oczekujących oraz przyznawany mu jest równoważnik za brak kwatery. Nie ma możliwości wyboru sposobu realizacji prawa do lokalu mieszkalnego, a w przypadku niezaakceptowania lokalu mieszkalnego spełniającego normy - traci to prawo.
Jednocześnie - jak wskazali autorzy propozycji - zgodnie z obecnymi przepisami funkcjonariusz, który posiadał mieszkanie przed wstąpieniem do służby lub nabył je samodzielnie lub otrzymał w spadku, nie posiada prawa lub traci prawo do lokalu.
Mieszkań służbowych dużo mniej niż funkcjonariuszy
W OSR wskazano, że w obecnym systemie w służbach mundurowych podległych MSWiA istnieją niskie zasoby dostępnych lokali, jest to ok. 8916 lokali mieszkalnych i kwater tymczasowych, na ogólną liczbę ponad 162 tys. funkcjonariuszy tych służb. Zwrócono też uwagę na "niewspółmiernie niskie kwoty obecnych uprawnień mieszkaniowych do cen rynkowych najmu bądź rat kredytu.
Projekt zakłada również nowe rozwiązania w zakresie zwrotu kosztów dojazdu dla funkcjonariuszy zamieszkujących poza miejscowością pełnienia służby. Funkcjonariuszom wymienionych w ustawie służb będą wypłacane comiesięcznie świadczenia, których wysokość będzie uzależniona od odległości: do 30 km – 140 zł; powyżej 30 km do 50 km – 180 zł; powyżej 50 km – 220 zł. Odległość ma być liczona najkrótszą drogą publiczną od granic administracyjnych miejsca zamieszkania do granic administracyjnych miejscowości pełnienia służby.
