Złoty czas dla start-upów. Czeka nas więcej inwestycji w innowacyjne pomysły

Rok 2021 był rekordowy pod kątem wartości inwestycji funduszy Venture Capital w Polsce. Co więcej, jak pokazują dane za pierwszy kwartał 2022 r., obecny może być jeszcze lepszy. Od stycznia do końca marca w innowacyjne rozwiązania fundusze zainwestowały już 1,1 mld zł. Dla porównania w 2020 r. w tym samym czasie było to 249 mln zł.

Skąd pochodzi kapitał? Przede wszystkim ze środków publicznych. Jak czytamy w raporcie "Polskie Startupy 2021", przygotowanym przez Fundację Startup Poland, w trzecim kwartale 2021 r. największy udział w finansowaniu innowacyjnych rozwiązań miał PFR Venture (49,7 proc.), portfel funduszy Venture Capital, z których część została dokapitalizowana pieniędzmi unijnymi. Co ważne, to właśnie europejskiemu wsparciu zawdzięczamy tak duży wzrost inwestycji VC w start-upy.

PFR Ventures, korzystając z pieniędzy dostępnych w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój (POIR), w funduszach Venture Capital ulokował 1,5 mld zł. Środki te trafiły do ponad 250 projektów, a łączna wartość inwestycji przekroczyła już 950 mln zł.

Gdzie szukać wsparcia?

Środki w instrumentach kapitałowych Programu Inteligentny Rozwój (POIR) są adresowane głównie do start-upów, czyli młodych, innowacyjnych firm o dużym potencjale rozwoju. Start-upy, które są na wczesnym etapie rozwoju i dopiero kształtują swój model biznesowy, mogą skorzystać z programu PFR Starter (tu znajdą fundusze VC, które najczęściej inwestują samodzielnie lub z innymi funduszami) oraz PFR Biznest (tu dodatkowo udzielają się inwestorzy prywatni, w tym przede wszystkim tzw. aniołowie biznesu zapewniający finansowanie w formule smart money). Dzięki tym dwóm instrumentom finansowym w latach 2018–2022 powołano 18 funduszy VC.

Z kolei spółki, które są w fazie wzrostu i międzynarodowej ekspansji, które wdrażają, chcą wdrożyć lub rozwinąć innowacyjne rozwiązania lub szykują się do zdobycia nowych rynków, powinny zainteresować się programem PFR Otwarte Innowacje (przedsiębiorstwa z komponentem B+R+I), PFR KOFFI lub PFR CVC (fundusze CVC – corporate venture capital wraz ze środkami inwestorów korporacyjnych).

Zainteresowane start-upy mogą uzyskać środki od kilkuset tysięcy zł (dla firm na najwcześniejszym etapie rozwoju, w instrumencie Starter lub Biznest) do 15 mln EUR (dla bardziej rozwiniętych firm, planujących ekspansję zagraniczną – w instrumencie KOFFI lub Otwarte Innowacje).

Z instrumentów finansowych POIR dostępnych w PFR Ventures można skorzystać do 2023 r. Wszystkie aktywne fundusze VC można znaleźć w bazie na stronie PFR Ventures (zakładka "Fundusze").

Kto i na co może dostać finansowanie?

Co zyskują start-upy, korzystając z funduszy VC?

– W tym modelu inwestor obejmuje mniejszościowy pakiet udziałów w start-upie w zamian oferując kapitał na rozwój danego projektu. Co ważne, zespoły inwestycyjne venture capital tworzą doświadczeni przedsiębiorcy i managerowie, którzy chętnie dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem, udostępniają kontakty do potencjalnych klientów i kontrahentów czy pomagają w rekrutacji – zauważa przedstawiciel PFR Ventures.

I dodaje: – O tym, czy start-up otrzyma wsparcie, decyduje wiele czynników. Przede wszystkim to, czy firma ma szansę na rozwój (fundusze inwestują w spółki, licząc, że w przyszłości odsprzedają swoje udziały z zyskiem). Ważna jest także branża (fundusze otwarcie określają swoje obszary inwestycyjne).

• Lepszy dostęp do kapitału na inwestycje.
• Dostęp do wiedzy i doświadczenia przedsiębiorców i managerów oraz kontaktów biznesowych.
• Szansa na pomoc w rekrutacji kontrahentów.
• Fundusze VC to nie jest unijna dotacja, a więc nie trzeba dokumentować wydatków jak jest to w przypadku standardowych dotacji.

Co ciekawe, fundusze VC same szukają okazji do inwestycji, ale są też otwarte na aplikacje start-upów. Większość udostępnia adres e-mail, na który można przesłać tzw. pitch deck, czyli prezentację pomysłu. Jakie projekty dotychczas mogły liczyć na wsparcie, warto zobaczyć w bazie PFR Ventures (zakładka "Spółki"). Można tu znaleźć sporo inspiracji.

Skorzystaj z profesjonalnego wsparcia!

Masz innowacyjny pomysł na produkt lub usługę, ale jesteś dopiero na początku długiej biznesowej drogi i w tej chwili potrzebujesz nie tyle funduszy, co wsparcia bardziej doświadczonych od siebie? Chcesz pod okiem ekspertów rozwinąć swój pomysł w rentowny model biznesowy? Zainteresuj się ofertą Platform startowych z Programu Polska Wschodnia. Ze wsparcia mogą skorzystać ci, którzy chcą założyć i z sukcesem prowadzić swoją firmę w jednym w województw makroregionu: lubelskim, podlaskim, warmińsko-mazurskim, podkarpackim i świętokrzyskim.

Platformy startowe tworzą parki naukowo-technologiczne, aniołowie biznesu, fundusze VC, uczelnie, przedsiębiorcy i spółki doradcze. Każda z Platform oferuje co najmniej jedną ścieżkę rozwoju pomysłu, przygotowaną na potrzeby konkretnej branży (np. IT/ICT, produkcja żywności, ekoenergetyka, przetwórstwo metali i wytwarzanie maszyn). Cel tej szeroko zakrojonej współpracy? Dostarczenie innowatorom niezbędnego know-how, zaplecza technicznego i biurowego czy dostępu do kontaktów z branży, co pozwoli przekuć pomysł w dopracowaną koncepcję biznesową.

Aplikując do Platform startowych, przyszli przedsiębiorcy mogą liczyć na kompleksowe i zindywidualizowane wsparcie w formie usług biznesowych, marketingowych i technologicznych (pakiet usług podstawowych i specjalistycznych) oraz opieki mentora.

Pakiet usług podstawowych obejmuje usługi pozwalające stworzyć biznesowe fundamenty przedsięwzięcia, w tym m.in. warsztaty i szkolenia z zakresu wystąpień publicznych oraz prezentacji projektu, mentoring, obsługę księgową, podatkową i prawną, pomoc w stworzeniu elementów identyfikacji korporacyjnej, a nawet zapewnienie powierzchni biurowej.

Z kolei pakiet usług specjalistycznych to usługi "szyte na miarę", np. z zakresu projektowania i modyfikacji z wykorzystaniem wiedzy naukowej oraz technicznej, zarządzania i przedsiębiorczości pod kątem rozwijanego pomysłu, analiz potrzeb klienta czy projektowania graficznego. To wsparcie umożliwi dopracowanie produktu i stworzenie modelu biznesowego tak, by start-up był gotowy do wejścia na rynek. To tzw. etap inkubacji w Platformie startowej.

Co więcej, po zakończeniu etapu inkubacji firmy mogą starać się o bezzwrotną dotację na wdrożenie i dalszy rozwój biznesu. Do Platform startowych wciąż można się zgłaszać. Rekrutacja zostanie zamknięta pod koniec października.

To jednak nie koniec. Wsparcie dla start-upów będzie kontynuowane w programie Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027. Nowy program obejmie swoim zasięgiem również część Mazowsza, co oznacza, że w nadchodzących latach do Platform będą mogły aplikować także osoby, chcące założyć i prowadzić swoją firmę w województwie mazowieckim (bez Warszawy i otaczających ją powiatów).

Jeszcze więcej pieniędzy na rozwój

Pod koniec roku start-upy zyskają też dostęp do środków z programu Fundusze Europejskie dla Nowej Gospodarki (FENG), którymi będą zarządzały BGK oraz PFR Ventures. Nowe środki (1,9 mld zł plus 1,3 mld zł od inwestorów prywatnych) zasilą ok. 50 funduszy VC.

Co ważne, instrumenty z programu POIR 2014-2020 będą kontynuowane. Starter, Biznest, Otwarte Innowacje, KOFFI czy CVC są już znane na rynku VC podmiotom zarządzającym funduszami oraz inwestorom prywatnym, a wprowadzone korekty w ich strategiach pozwolą na jeszcze bardziej efektywne wykorzystanie środków.

– W ostatnich latach rynek venture capital w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie. Przyczyniają się do tego instrumenty kapitałowe współfinansowane z środków UE. Będą one również ważną częścią programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021–2027, którego negocjacje zmierzają już do końca. Spodziewamy się, że zostanie on zatwierdzony przez Komisję Europejską w ciągu najbliższych kilku tygodni. Na instrumenty kapitałowe przeznaczymy ponad 1,9 mld zł ze środków UE. Dzięki temu chcemy wspierać powstawanie i rozwój start-upów w Polsce – zapowiada Jacek Żalek, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.

Programy zarządzane przez BGK i PFR Ventures mają zapewnić finansowanie zarówno tych projektów, które są w fazie początkowej (prototypów), jak i tych, które są rozwijane z partnerami, korporacjami oraz aniołami biznesu (inwestycje w ekspansję międzynarodową). Dzięki FENG powstanie pięć programów wspierających spółki na różnym etapie ich rozwoju.