NSA zdecydował. Oto co trzeba zrobić, by darowizna była zwolniona z podatku

Sędziowie NSA zdecydowali, że z podatku od darowizn gotówkowych między osobami najbliższymi zwolnione są osoby, które udokumentują wpłatę tych środków pieniężnych na rachunek płatniczy (konto w banku). Muszą zrobić to w sposób zapewniający identyfikację stron umowy - orzekł w poniedziałek (20 marca) Naczelny Sąd Administracyjny.

Wprowadzenie m.in. warunku udokumentowania otrzymania środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego i uniemożliwienie działań zmierzających do wprowadzenia do obiegu środków pieniężnych o nieustalonym pochodzeniu - zaznaczył w uzasadnieniu uchwały Izby Finansowej NSA sędzia Stanisław Bogucki.

Sąd zajął się sprawą w związku z pytaniem, które w listopadzie 2022 r. zadał Rzecznik Praw Obywatelskich. RPO wskazywał, że nieuzasadnione jest - w przypadku darowizn między osobami najbliższymi - nakładanie lub zwalnianie z podatku tylko z powodu sposobu przekazania pieniędzy będących przedmiotem darowizny.

RPO w pytaniu nawiązał do przepisu ustawy o podatku od spadków i darowizn. Chodzi o zapis, zgodnie z którym zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

Podatnik jest zobowiązany zgłosić nabycie własności w urzędzie skarbowym w ciągu sześciu miesięcy. Jeśli darowane są pieniądze, trzeba transakcję udokumentować dowodem przekazania ich "na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym".

Marcin Wiącek, RPO, w pytaniu do NSA wskazywał, że nie wiadomo, czy w takich sytuacjach konieczne jest udokumentowanie przekazania środków pieniężnych wyłącznie przelewem. Być może też możliwe jest przekazanie środków gotówką, a następnie wpłata ich przez obdarowanego na jego własny rachunek.

Prok. Przemysław Słupiński, który podczas posiedzenia reprezentował Prokuraturę Krajową, przedstawił stanowisko, że wymóg udokumentowania darowizny "należy traktować jedynie jako warunek natury technicznej mający na celu potwierdzenie faktycznego, rzeczywistego charakteru dokonanej darowizny". Podkreślił, że jest on również spełniony, gdy "środki pieniężne są przekazane obdarowanemu w formie gotówkowej".

Sąd uznał jednak, że wyrażenie z ustawy o podatku od spadków i darowizn mówiące o "udokumentowaniu" otrzymania darowizny "należy rozumieć w ten sposób, że warunkiem wystarczającym do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w tym przepisie jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńcę na rzecz obdarowanego".

Innymi słowy - trudno stwierdzić, kto był darczyńcą, jeśli obdarowany otrzyma od niego gotówkę, a następnie sam wpłaci na konto. Dlatego zwolnienie od podatku gwarantuje przelew, czy też wpłata gotówki na konto obdarowanego przez darczyńcę. Musi po prostu być udokumentowane, kto komu przekazuje pieniądze.

Co ważne - jeśli darowizna w ciągu pięciu lat nie przekroczy 10,4 tys. zł, nie musi być zgłaszana do urzędu skarbowego. Wspomniany warunek zwolnienia darowizny z podatku dotyczy wyższych kwot.

Jeśli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami ekonomicznymi i biznesowymi, skorzystaj z naszego Chatbota, klikając tutaj.