Polski Ład. Kto zyska, a kto straci na podatkowej rewolucji PiS? Oni dokładnie to policzyli

- Polski Ład to nasz bilet do życia na poziomie Zachodu, ale według polskich zasad - mówił w lipcu Mateusz Morawiecki w Łowiczu. - Tylko ci, którzy żyją z cwaniactwa, mogą rzeczywiście stracić - twierdził z kolei kilka dni temu prezes PiS Jarosław Kaczyński, mówiąc o Polskim Ładzie.

Czy rzeczywiście rewolucja podatkowa PiS to przepustka do lepszego życia? Jak wynika z kalkulacji firmy CRIDO, pozytywne skutki zmian zawartych w Polskim Ładzie dotkną tylko część Polaków.

Przypomnijmy: podstawowe założenia podatkowej części Polskiego Ładu to m.in. podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł i zlikwidowanie możliwości odliczenia 7,75 proc. składki zdrowotnej, która wynosi 9 proc. dochodu. Przedsiębiorcy na podatku liniowym zapłacą składkę w wysokości 4,9 proc. dochodów. Inaczej będzie w przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem zryczałtowanym.

Ci o rocznych przychodach do 60 tys. zł będą płacić składkę w wysokości 9 proc. od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Ale już ci o przychodach między 60 tys. zł - 300 tys. zł - od 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Do tego dochodzi ulga dla klasy średniej i podniesienie 32-procentowego progu podatkowego do 120 tys. zł rocznie. To, jak zmieni się opodatkowanie poszczególnych pracowników i przedsiębiorców będzie zależało nie tylko od przychodów, ale też od tego, jak dany przedsiębiorca się rozlicza - czy według skali podatkowej, czy ryczałtowo, czy liniowo. Poziom skomplikowania nowych przepisów krytykował w rozmowie z money.pl główny ekonomista FOR dr Sławomir Dudek.

- Do tej pory przepisy dotyczące składki zdrowotnej ograniczały się do kilku akapitów. Teraz są na kilku stronach - mówił. - Nowe zasady są tak szerokie i tak skomplikowane, że na pewno w styczniu czeka nas wielki chaos w firmach. Już teraz księgowi łapią się za głowy - zapowiadał Dudek. Analitycy CRIDO podjęli się jednak obliczenia, jak Polski Ład wpłynie na poszczególne grupy pracujących Polaków.

Ile zyska na Polskim Ładzie pracownik? Niewiele, i dotyczy to jedynie tych, którzy zarabiają do 5 tys. zł brutto, czyli sporo poniżej średniej krajowej (przypomnijmy, że we wrześniu przeciętne wynagrodzenie w średnich i dużych firmach wyniosło 5841,16 zł brutto). Jeśli ktoś zarabia 3 tys. zł brutto, to dzięki zmianom z Polskiego Ładu zyska miesięcznie 153 zł netto, a rocznie 1836 zł na rękę. Dla osób zarabiających 5 tys. zł brutto zysk będzie mniejszy i wyniesie 47 zł miesięcznie i 564 zł rocznie - również na rękę.

Ci, którzy zarabiają na umowie o pracę 7,5 tys. zł brutto, nie zyskają nic, ale też nie stracą. Na symboliczny zysk mogą jeszcze liczyć ci z zarobkami na poziomie 12,5 tys. zł (19 zł miesięcznie, czyli 228 zł rocznie). Natomiast zarobki od 15 tys. zł wzwyż oznaczają już straty. Osoby, które pobierają naprawdę najwyższe pensje (rzędu 40 tys. zł brutto) rocznie stracą ponad 24 tys. zł netto.

Zgodnie z kalkulacjami CRIDO zyskają też najskromniej zarabiający przedsiębiorcy, rozliczający się według skali podatkowej. Trzeba jednak zaznaczyć, że odczują symboliczny zysk. Przy przychodach na poziomie 5 tys. zł brutto miesięcznie zainkasują dodatkowe 81 zł netto, co rocznie oznacza 972 zł. Przy przychodach na poziomie 10 tys. zł zysk miesięczny to zaledwie 7 zł, a roczny - 84 zł.

Przedsiębiorca z 15 tys. zł przychodu brutto na Polskim Ładzie już straci. Tak jak i wszyscy, zarabiający jeszcze więcej. Przy przychodach rzędu 50 tys. zł brutto strata to już niemal 42 tys. zł rocznie.

Na straty muszą się szykować też przedsiębiorcy rozliczający się według 19-procentowej liniowej stawki PIT, a także ci, którzy wybrali ryczałt. CRIDO przeanalizowało scenariusze, w ramach których prowadzący własną działalność mają co najmniej 5 tys. zł brutto przychodu. Przy takich i wyższych wpływach na zmianach podatkowych szykowanych przez PiS w tej grupie nie skorzysta nikt.

W przypadku tych, którzy radzą sobie najlepiej i osiągają 50 tys. zł przychodu, roczna strata sięgnie ponad 28 tys. zł w przypadku podatku liniowego i ponad 10 tys. przy rozliczaniu się ryczałtem.

CRIDO w swoich wyliczeniach podkreśla, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przychód równy jest dochodowi (dla uniwersalności scenariusza, koszty uzyskania przychodów wynoszą 0 zł). Z kolei przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych zostało wykorzystane przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw (włącznie z wypłatami z zysku) w drugim kwartale 2021 r., podane przez GUS.

W kalkulacjach zostały przyjęte założenia pakietu zmian podatkowych, jak i poprawek rządu zaimplementowanych w toku procesu legislacyjnego (np. wprowadzenie ulgi dla klasy średniej także dla przedsiębiorców rozliczających się z wykorzystaniem skali podatkowej). Polski Ład jest obecnie procedowany w Senacie. To oznacza, że kształt niektórych przepisów może jeszcze ulec zmianie.