Uzyskanie członkostwa w funduszu następuje z chwilą zawarcia umowy z wybranym otwartym funduszem emerytalnym. Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, każda osoba ubezpieczona, która urodziła się po 31 grudnia 1968 r. jest zobowiązana do zawarcia umowy z OFE w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia, czyli najczęściej od dnia podjęcia pierwszego zatrudnienia. Obowiązek ten nie dotyczy studentów i uczniów do 26 roku życia, którzy podjęli pracę w ramach umowy zlecenia, umowy o dzieło lub rozpoczęli studia doktoranckie. Jeżeli ubezpieczony nie wybrał funduszu emerytalnego w tym terminie a uczestnictwo w OFE jest dla niego obowiązkowe, osoba taka zostanie przydzielona do jednego z działających OFE w drodze losowania przeprowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Losowanie, odbywające się 2 razy w roku (ostatniego roboczego dnia stycznia i lipca), jest poprzedzone wysłaniem do osoby ubezpieczonej pisemnego wezwania do zawarcia umowy z OFE w terminie do 10 stycznia lub 10 lipca - osoba wezwana ma zawsze nie mniej niż 30 dni na podpisanie umowy z OFE. Losowanie obejmuje tylko te osoby, które wcześniej otrzymały z ZUS list wzywający do zawarcia umowy z funduszem emerytalnym. Jeśli od otrzymania wezwania do terminu losowania jest termin krótszy niż 30 dni, dana osoba zostanie uwzględniona dopiero w następnym losowaniu.
Losowanie nadzoruje komisja powołana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w porozumieniu z Komisją Nadzoru Finansowego i zawiadamia ubezpieczonego o jego wyniku. Wraz z zawiadomieniem ubezpieczony otrzymuje dane otwartego funduszu emerytalnego, do którego został przypisany a OFE otrzymuje podstawowe dane członka. W losowaniu biorą udział tylko te fundusze, które uzyskały wyższe stopy zwrotu niż średnia ważona stopa zwrotu wszystkich funduszy w dwóch ostatnich okresach rozliczeniowych, z zastrzeżeniem, że aktywa netto funduszu nie przekraczają 10% aktywów całego rynku OFE. Do każdego z funduszy losowana jest taka sama liczba ubezpieczonych.

Następnie otwarty fundusz emerytalny potwierdza na piśmie warunki członkostwa i wzywa członka do złożenia oświadczenia o małżeńskich stosunkach majątkowych oraz wskazania osób uprawnionych do otrzymania środków po śmierci ubezpieczonego. Składki, które wpływały do ZUS w okresie nieuczestniczenia ubezpieczonego w funduszu zostają przekazane na rachunek członka w wylosowanym OFE.

Odpowiedź na pytanie przygotowała ekspert w BRU Joanna Owczarek, zaktualizował starszy specjalista w BRU Mariusz Denisiuk