W komunikacie prasowym możemy przeczytać, że dyspozycję wkładem na wypadek śmierci może ustanowić każdy, kto posiada jakikolwiek indywidualny rachunek bankowy. Może być to rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy, konto oszczędnościowe czy rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej.
Krzysztof Witkowski, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego, tłumaczy, że dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może zapewnić najbliższym zmarłego określonych wcześniej środków z jego konta bankowego.
- Środki tego mogą przykładowo posłużyć zabezpieczeniu możliwości realizacji bieżących wydatków rodziny zmarłego w okresie bezpośrednio po jego zgonie. Częstym motywem złożenia takiej dyspozycji jest chęć zapewnienia odpowiedniej kwoty na organizację pogrzebu przez posiadacza rachunku - tłumaczy ekspert.
Witkowski wyjaśnia, że to właściciel konta wcześniej ustala, do kogo mają trafić środki. Co ważne, te pieniądze nie wchodzą w skład spadku po posiadaczu rachunku. Dlatego też beneficjent może pobrać środki z banku jeszcze przed rozstrzygnięciem kwestii spadku po zmarłym.
- Z tego względu, może to być też pewien sposób na podzielenie środków zgromadzonych na koncie między większą liczbę osób. Należy jednak pamiętać o pewnych ograniczeniach w ustanowieniu dyspozycji wkładem na wypadek śmierci - zwraca uwagę Witkowski.
Kto może być beneficjentem dyspozycji? Jak wyjaśniono w komunikacie, mogą nimi być: małżonek posiadacza rachunku, a także wstępni (czyli np. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki itd.) lub rodzeństwo posiadacza. Nie jest więc możliwe złożenie dyspozycji przykładowo na korzyść osoby spoza najbliższej rodziny czy na rzecz osoby prawnej.
- Żeby uniknąć sporów i wątpliwości, taka dyspozycja musi mieć formę pisemną, a beneficjent musi być precyzyjnie określony. Dlatego należy w takiej dyspozycji wskazać jego imię i nazwisko, stopień pokrewieństwa, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL lub dowodu osobistego - tłumaczy Witkowski.
Maksymalna kwota dyspozycji wkładem na wypadek śmierci może być ustalona na kilka sposobów. Posiadacz rachunku może określić wysokość dyspozycji jako całość środków znajdujących się na jego rachunku w chwili śmierci albo w chwili dokonywania dyspozycji. Może to być też określony procent tej kwoty lub precyzyjnie określona kwota, przypadająca na rzecz jednego czy większej liczby beneficjentów. Łączna kwota wypłat z tego tytułu jest jednak ograniczona.
- Nie może być ona wyższa niż równowartość dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku - wyjaśnia Witkowski.
- Suma ta zaktualizuje się więc dopiero w momencie jego śmierci i obliczana będzie zawsze za ostatni miesiąc przed tą chwilą. Według stanu na grudzień 2020 roku jest to ponad 107,4 tys. złotych - dodaje radca prawny.
Inną formą wsparcia dla rodziny jest zasiłek pogrzebowy, czyli jednorazowe świadczenie wypłacane osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Nie ma w tym przypadku znaczenia stopień pokrewieństwa, a wypłaca go Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zasiłek pogrzebowy wynosi dokładnie 4 tys. złotych.