Promocja typu "2+1 gratis". Jakie stawki VAT?

W celu określenia sposobu opodatkowania przedmiotowych transakcji należy rozpocząć od ustalenia charakteru prawnego pojęcia _ zestawu rzeczy _. Na gruncie przepisów Kodeksu Cywilnego (art. 45 oraz art. 47) o tym, czy określone elementy stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, a więc zestawu, rozstrzyga obiektywna ocena gospodarczego znaczenia istniejącego między nimi fizycznego i funkcjonalnego powiązania.

Jeśli są one powiązane fizycznie i funkcjonalnie, tak że tworzą razem gospodarczą całość, stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, choćby całość ta dała się technicznie łatwo zdemontować. Należy również pamiętać, iż stosownie do treści art. 47 § 3 Kodeksu Cywilnego przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W tym miejscu należy wskazać, iż w systemie prawa podatkowego nie znajdziemy definicji pojęcia _ zestawu _. Tym samym, w dotychczasowych orzeczeniach sądów administracyjnych odnoszono się wyłącznie do konstrukcji cywilnoprawnej części składowej oraz przynależności.

W wyroku z 28.2.2007 r. (sygn. III SA/Wa 1370/06) WSA w Warszawie uznał, że jeżeli przedmiotem dostawy był zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak było związku umożliwiającego uznanie takiego zestawu za jedną rzecz w rozumieniu art. 45 Kodeksu Cywilnego, to nie można zastosować jednej stawki VAT. Ponadto sąd podkreślił, że nie można uznać, iż przedmiotem dostawy jest jeden towar w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT. W omawianej sprawie podatnik prowadził działalność w zakresie obrotu produktami spożywczymi i wprowadził do sprzedaży towar - zestaw, składający się z dwóch produktów.

KALKULATOR ODSETEK

Z kolei w orzeczeniu z 22.8.2008 r. (sygn. I FSK 994/07) NSA wskazał, że jeżeli przedmiotem dostawy jest zestaw dwóch produktów, pomiędzy którymi brak jest związku umożliwiającego uznanie produktu załączonego za część składową albo przynależność produktu głównego, to należy uznać, że dostawa dotyczy dwóch towarów. Tym samym jeżeli produkty składające się na zestaw podlegają różnym stawkom VAT, to nie można do takiego zestawu zastosować jednej stawki, właściwej dla produktu głównego. W takim przypadku należy odrębnie wykazywać każdy z produktów dla potrzeb naliczania VAT.

Zdaniem autora, w przywołanych wyrokach dokonano błędnych założeń. Możliwe jest bowiem w takiej sytuacji przyjęcie, iż sprzedaż towaru wraz z odpłatnym _ dodatkiem _ stanowi świadczenie o charakterze kompleksowym.

O kompleksowości transakcji na gruncie przepisów podatku VAT wielokrotnie wypowiadały się organy podatkowe, sądy administracyjne czy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. ETS w jednym z precedensowych wyroków, tj. w orzeczeniu z 29.03.2007 r. (sygn. C-111/05) wskazał, że _ jedno świadczenie występuje w przypadku, gdy co najmniej dwa elementy albo co najmniej dwie czynności dokonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny _.

Analogicznie wypowiadają się sądy administracyjne. Przykładowo w wyroku WSA w Warszawie z 30.4.2010 r. (sygn. III SA/Wa 2247/09), czytamy, iż _ (...) w przypadku świadczenia o kompleksowym charakterze, na które składa się czynność podstawowa, której wykonanie było celem umowy zawartej przez podatnika z klientem, a także czynności pomocnicze niezbędne do wykonania czynności podstawowej, ustalając właściwą stawkę VAT należy przyjmować jednolitą stawkę dla całego kompleksu czynności, biorąc pod uwagę charakter czynności podstawowej. _

Odnosząc powyższe do sprzedaży towarów w zestawach, należy wskazać, iż przedmiotem zasadniczej umowy między stronami jest dostawa towaru głównego (wiodącego), natomiast dostawa _ dodatku _ stanowi świadczenie pomocnicze, które powinno zostać opodatkowane na analogicznych zasadach jak dostawa towaru głównego (odpłatny dodatek zwiększa jedynie atrakcyjność sprzedawanego towaru).

Podsumowując, w takiej sytuacji możliwe jest uznanie, że na gruncie ustawy o VAT dochodzi do jednej dostawy towarów, dla której podstawę opodatkowania stanowi cena nabycia towaru wiodącego wraz z dodatkiem pomniejszona o wartość VAT. Cała dostawa powinna zostać opodatkowana według jednolitej stawki podatku, właściwej dla towaru głównego. Stanowisko takie zostało wyrażone w wyrokach ETS, przykładowo w orzeczeniu z 25.2.1999 r. w sprawie C-349/96 CPP oraz w wyroku z 15.5.2001 r. w sprawie C - 34/99 _ Primback. _

_ _