Trump uderza w Europę ws. rosyjskich surowców. Ale o czymś zapomniał. UE dokonała zwrotu

- Niestety Europa wydała więcej pieniędzy na zakup rosyjskiej ropy i gazu niż na obronę Ukrainy - o wiele więcej. A Joe Biden zaaprobował więcej pieniędzy na tę walkę, niż wydała Europa - mówił Donald Trump w nocy z wtorku na środę polskiego czasu w przemówieniu przed amerykańskim Kongresem.

Prezydent USA prawdopodobnie powoływał się na dane z raportu Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), który cytowały media z całego świata, w tym amerykański Fox News. Według fińskiego think tanku w 2024 r. państwa UE kupiły rosyjską ropę i gaz o wartości 21,9 mld euro. Podkreślono, że te pieniądze "zasilają wojenną skrzynię Władimira Putina".

Analityk Crea Vaibhav Raghunandan zaznaczył, że kupowanie rosyjskich paliw kopalnych "to praktyka, którą należy natychmiast przerwać, aby zabezpieczyć nie tylko przyszłość Ukrainy, ale także bezpieczeństwo energetyczne Europy".

Raghunandan dodał, że w ubiegłym roku UE wydała o 39 proc. więcej na import rosyjskich paliw kopalnych, niż przeznaczyła dla Kijowa. Podkreślono jednak, że kwota pomocy nie obejmuje wkładu wojskowego ani humanitarnego.

W sumie od początku rosyjskiej inwazji państwa UE wydały na rzecz Ukrainy prawie 140 mld dol. w formie pomocy finansowej, wojskowej, humanitarnej i dla uchodźców. 65 proc. z tego to dotacje lub wsparcie celowe, a 35 proc. to pożyczki na preferencyjnych dla Kijowa warunkach.

Jak podała pod koniec lutego UE - prawie 73 mld dol. przeznaczono na wsparcie budżetowe oraz nadzwyczajną i humanitarną pomoc.

"Wsparcie to jest równie istotne, jak pomoc wojskowa, aby zapewnić Ukrainie sukces na polu bitwy. Umożliwia ono Ukrainie wypłacanie wynagrodzeń i emerytur oraz utrzymanie podstawowych usług publicznych, takich jak szpitale, szkoły i mieszkania dla przesiedlonej ludności. Zapewnia również stabilność makroekonomiczną i pomaga w przywróceniu zniszczonej infrastruktury krytycznej" - wskazano na stronie Rady UE.

Natomiast 53 mld dol. to wydatki na zbrojenia - od amunicji po systemy obrony powietrznej, czołgi Leopard i myśliwce.

Ponadto w marcu 2024 r. Rada Europejska ustanowiła specjalny Fundusz Pomocy Ukrainie o wartości 5,4 mld dol. Wsparcie UE obejmuje również 2,2 mld dol. na wspólne zamówienie i dostawę dodatkowego miliona sztuk amunicji artyleryjskiej oraz dodatkowe 535 mln dol. na zwiększenie zdolności przemysłu obronnego UE w zakresie produkcji amunicji.

UE jest obecnie największym dostawcą szkoleń wojskowych dla ukraińskich sił zbrojnych - 73 tys. ukraińskich wojskowych zostało przeszkolonych w ramach misji pomocy wojskowej UE o wartości 390 mln dol. Dodatkowe 27 mln dol. przeznaczono na rozminowywanie wyzwolonych terytoriów.

Według wyliczeń brukselskiego think tanku Bruegel - w pierwszym roku pełnoskalowej wojny UE zapłaciła Rosji za paliwa kopalne prawie 140 mld euro, w tym 83 mld euro za ropę naftową i 53 mld euro za gaz ziemny. Dodatkowe 3 mld euro przeznaczono na węgiel.

Płatności za import ropy naftowej obejmowały 53 mld euro za ropę naftową i 30 mld euro za rafinowane produkty naftowe. Import gazu został podzielony pomiędzy 41 mld euro za import rurociągowy i 12 mld euro za skroplony gaz ziemny (LNG) - czytamy w opracowaniu opublikowanym w marcu 2023 r.

140 mld euro to łączna kwota pomocy dla Kijowa i w tym kontekście Donald Trump ma rację - UE więcej wydała za rosyjskie surowce, niż przeznaczyła na Ukrainę. Ale postęp w odcinaniu się od Kremla jest bardzo widoczny.

UE zredukowała import rosyjskich paliw kopalnych. Na początku 2022 r. wydawano 16 mld dol. miesięcznie, a na koniec 2023 r. ok. 1 mld dol. Analitycy Bruegel też zwrócili na to uwagę.

CREA dodaje, że przez trzy lata wojny zmniejszył się też import gazu - z 54 proc. w 2021 r. do 18 proc. na koniec 2024 r., choć wciąż nie zakręcono do końca kurka z gazem pochodzącym z Rosji.

Polska była jednym z pierwszych krajów, które zrezygnowały z rosyjskiego gazu LPG, ale Bruksela zezwala na import gazu skroplonego LNG. Import LNG do Francji wzrósł w latach 2023-2024 o 81 proc. i kosztował 2,68 mld euro. Następnie LNG w dużej mierze ma trafiać do Niemiec.

Jak pisaliśmy w money.pl, jako jedni z pierwszych w Unii zrezygnowaliśmy z dostaw rurociągowych wraz z wygaśnięciem 31 grudnia 2022 r. tzw. kontraktu jamalskiego - wieloletniej umowy na gaz z Gazpromem. Nie sprowadzamy również drogą morską z Rosji skroplonego gazu ziemnego LNG. Ostatnim typem surowca, jaki w istotnej ilości kupowaliśmy od Rosji, był LPG - skroplony gaz petrochemiczny, będący jedną z pochodnych rafinacji ropy naftowej. Jednak 20 grudnia 2024 r. Polska, podobnie jak cała UE, zaprzestała kupowania i tego gazu ze wschodniego kierunku.

Dane serwisu Statista pokazują, że w sierpniu 2024 r. UE zaimportowała około 710 tys. ton ropy naftowej i produktów ropopochodnych z Rosji, znacznie zmniejszając wolumen importu tej grupy towarów. Wolumen importu w kwietniu 2024 r. był najniższy w obserwowanym okresie od początku 2021 roku. Najwyższy poziom odnotowano w styczniu 2022 r. i wyniósł on ponad 11,4 mln ton metrycznych.