Z danych ZUS wynika, że liczba cudzoziemców zgłoszonych do systemu ubezpieczeń społecznych, czyli głównie tych, którzy legalnie pracują w Polsce i mają opłacane tutaj składki, wzrosła w okresie od końca 2012 do 31 grudnia 2024 r. z nieco ponad 93 tys. do 1 mln 192 tys. 913 osób - wynika z danych ZUS. To skok o ponad 1182,5 proc. Dla porównania: wszystkich osób w systemie było na koniec 2024 roku 16 mln 268 tys. 263.
Liczba obcokrajowców w systemie ZUS w ciągu 12 lat wzrosła z 67 tys. 171 do 688 tys. 337 (czyli o 924,7 proc.). W przypadku liczby przedsiębiorców doszło do skoku z 12 tys. 597 do 73 tys. 937 (wzrost o blisko 486,9 proc.).
Jak sytuacja wyglądała natomiast nie w ostatnich 12 latach, ale 12 miesiącach? Między 31 grudnia 2023 r. a końcem 2024 r. liczba obcokrajowców zarejestrowanych w ZUS powiększyła się o 65 tys. 169 osób, czyli 5,77 proc.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W ostatnich latach najwięcej cudzoziemców w systemie ubezpieczeń społecznych przybywało między 2015 a 2016 rokiem (59,18 proc.), a następnie między rokiem 2016 a 2017 (50,16 proc.) i 2014 a 2015 (48,12 proc.), a zatem po pierwszej napaści zbrojnej Rosji na Ukrainę, wskutek której Federacja Rosyjska anektowała Krym.
Ukraińcy i długo nikt
Bardziej szczegółowe dane ZUS za ostatni rok, które poznał money.pl, kończą się na 30 listopada. Z nich dowiadujemy się m.in., jakich narodowości są osoby ubezpieczone w Polsce i ile dokładnie ich jest. Największe grupy stanowią obywatele:
- Ukrainy – 794 tys. 116,
- Białorusi – 135 tys. 702,
- Gruzji – 26 tys. 588,
- Indii – 22 tys. 616,
- Mołdawii – 14 tys. 934,
- Kolumbii – 14 tys. 768,
- Filipin – 14 tys. 610,
- Rosji – 12 tys. 162,
- Wietnamu – 10 tys. 573,
- Turcji – 9808.
Przeanalizowaliśmy również dane ZUS pod względem tego, jak szybko liczebność obywateli danego kraju się powiększa. Wzięliśmy pod uwagę dwa przedziały czasowe: od końca 2021 r. (niedługo potem zaczęła się pełnoskalowa inwazja Rosji na Ukrainę) oraz końca 2023 r. do 30 listopada 2024 r. W obu sytuacjach warto zwrócić uwagę na Kolumbijczyków, których tylko w ciągu 11 miesięcy ubiegłego roku przybyło o blisko 185 proc.
Jeśli chodzi o kraje pochodzenia osób, które zostały zarejestrowane w systemie ZUS w Polsce w okresie od 31 grudnia 2021 r. do 30 listopada 2024 r., sytuacja wyglądała następująco:
- Ukraina – wzrost o 167 tys. 088 osób,
- Białoruś – wzrost o 64 tys. 487 osób,
- Kolumbia – wzrost o 14 tys. 255 osób,
- Filipiny – wzrost o 14 tys. 246 osób,
- Rosja – wzrost o 6788 osób,
- Nepal – wzrost o 6725 osób,
- Rumunia – wzrost o 6199 osób,
- Uzbekistan – wzrost o 5772 osoby,
- Turcja – wzrost o 4550 osób,
- Indonezja – wzrost o 4293 osoby.
Gdy spojrzymy natomiast na kraje pochodzenia cudzoziemców zarejestrowanych w systemie ZUS między 31 grudnia 2023 r. a 30 listopada 2024 r., to ranking wygląda tak:
- Ukraina – wzrost o 34 tys. 729 osób,
- Kolumbia – wzrost o 9586 osób,
- Białoruś – wzrost o 6327 osób,
- Filipiny – wzrost o 4880 osób,
- Nepal – wzrost o 2683 osoby,
- Indie – wzrost o 2067 osób,
- Uzbekistan – wzrost o 1365 osób,
- Bangladeskie – wzrost o 1284 osoby,
- Zimbabwe – wzrost o 1023 osoby,
- Sri Lanka — wzrost o 991 osób.
W tym czasie według danych ZUS procentowo w największym stopniu wzrosła liczba obywateli Paragwaju (265,71 proc.), Sri Lanki (206,46 proc.) oraz - jak wspomnieliśmy wyżej - Kolumbii (184,99 proc.).
W jakich sektorach pracują cudzoziemcy?
Sprawdziliśmy także, w których branżach na koniec listopada 2024 r. zatrudnieni byli cudzoziemcy, posiłkując się podziałem z Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).
Najwięcej, bo 221 tys. 528 osób, zatrudnionych było w firmach zaliczanych do sekcji "działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca". Są wśród nich m.in. firmy zajmujące się z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników, agencje pracy tymczasowej, firmy sprzątające, call center, czy związane z pakowaniem produktów.
Kolejne sektory, które znajdują się w pierwszej piątce, to: przetwórstwo przemysłowe (203 tys. 85 osób), transport i gospodarka magazynowa (165 tys. 653), budownictwo (145 tys. 303), handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (106 tys. 925).
Jacek Losik, dziennikarz i wydawca money.pl