Elektromobilność bez sieci? Eksperci ostrzegają: czas działa na naszą niekorzyść!

MOVE International Mobility Congress to kluczowy punkt na mapie wydarzeń dla polskiego sektora motoryzacyjnego, wyznaczający kierunki zmian. To tutaj, przy merytorycznym wsparciu Polskiej Izby Rozwoju Elektromobilności i Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, formułowane są strategiczne dla utrzymania konkurencyjności polskiej logistyki wnioski. W tym roku w centrum debaty znajduje się kwestia, która paraliżuje rozwój rynku: dostępność i moc stacji ładowania.

Szybki wzrost liczby pojazdów elektrycznych, zarówno osobowych, jak i ciężarowych, wymusza dynamiczny rozwój sieci ładowania. Jednak rzeczywistość w Polsce jest daleka od założeń. Podczas roundtable "Infrastruktura ładowania – fundament rozwoju elektromobilności w Polsce i Europie" eksperci zmierzą się z pytaniem, jak skutecznie budować rynek w świetle ambitnych celów regulacji AFIR oraz korzystając z krajowych programów wsparcia.

Liderzy rynku są zgodni – największym problemem pozostają bariery systemowe. Adam Agacki, prezes Zarządu Stacjeladowania.com, wskazuje na fundamentalny czynnik hamujący:

– Największą barierą w rozwoju infrastruktury ładowania pozostają przyłącza energetyczne – czas oczekiwania sięga często kilku lat, co paraliżuje nawet dobrze przygotowane inwestycje – zauważa.

I dodaje: – Rozporządzenie AFIR wyznacza ambitne cele, ale bez uproszczenia procedur i lepszej współpracy operatorów z OSD ich realizacja będzie trudna. W przypadku transportu ciężkiego praktycznie startujemy od zera – dotychczasowe projekty koncentrują się na osobówkach, a rynek potrzebuje dużej mocy wzdłuż głównych korytarzy TEN-T. Kluczowa jest rola państwa: wsparcie finansowe, ale też systemowe rozwiązania, np. rezerwa mocy w sieci czy priorytetowe traktowanie wniosków przyłączeniowych. Rozwój stacji ładowania musi być powiązany z modernizacją sieci i integracją OZE, w przeciwnym razie nie zbudujemy stabilnego i zrównoważonego ekosystemu.

Na problem sieci dystrybucyjnych zwraca uwagę również Krzysztof Burda, prezes PIRE:

– Rynek ładowania w Polsce rozwija się dynamicznie, ale bariery systemowe pozostają poważne. Największym wyzwaniem są sieci dystrybucyjne – bez ich modernizacji i cyfryzacji nie sprostamy wymogom AFIR – wskazuje ekspert.

I doprecyzowuje: – Regulacja unijna stawia jasne cele, m.in. co do gęstości i mocy infrastruktury, jednak obecny stan wdrożenia wskazuje, że jesteśmy dopiero na początku drogi. Szczególnie palącą kwestią jest brak infrastruktury dla transportu ciężkiego. Mamy tylko kilka stacji o odpowiedniej mocy, a czas działa na naszą niekorzyść. Dlatego potrzebne są rozwiązania systemowe: od wsparcia finansowego, szybkiej oceny wniosków, przez instrumenty prawne, po koordynację działań różnych resortów. Musimy patrzeć na rozwój stacji ładowania w szerszym kontekście – jako element transformacji energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego kraju. To inwestycja w konkurencyjność i zrównoważoną mobilność Polski.

Największa luka jest w segmencie transportu ciężarowego. Maciej Wątor, menedżer ds. elektromobilności MAN Truck & Bus Polska przekonuje, że słabo rozwinięta infrastruktura ładowania jest największą barierą rozwoju segmentu zeroemisyjnych pojazdów ciężarowych.

– Obecnie w Polsce funkcjonuje zaledwie kilka publicznie dostępnych stacji ładowania, a wolne tempo przyrostu nowej infrastruktury spowoduje, że Polska prawdopodobnie nie spełni wymogów wynikających z Rozporządzenia AFIR – ostrzega ekspert.

– Opublikowany w tym roku program wsparcia zdecydowanie poprawi dostępność publicznej infrastruktury ładowania, jednak nie nastąpi to szybko. Główną przyczyną są długie terminy realizacji przyłączy elektroenergetycznych, które często trwają ponad 24 miesiące. Potrzebna jest również infrastruktura ładowania niskiej mocy w bazach transportowych, która zapewnia przewoźnikom najniższe koszty energii. Rozszerzenie obecnych programów wsparcia o stacje ładowania niskiej mocy, które podlegają dofinansowaniu wyłącznie w przypadku zakupu lub leasingu zeroemisyjnego samochodu ciężarowego, spowoduje obniżenie całkowitych kosztów posiadania pojazdu – nie ma wątpliwości Maciej Wątor.

Problemy dotykają także operatorów stacji ładowania oraz firm zarządzających flotami, na co wskazuje Łukasz Klamka, Manager ds. sprzedaży Fleet & EV, ANWIM S.A.:

– Z perspektywy operatora stacji ładowania największym wyzwaniem pozostają długie i nieprzewidywalne procedury przyłączeniowe oraz wysokie koszty inwestycyjne, które utrudniają planowanie sieci w skali krajowej – wskazuje ekspert.

I dodaje: – Delikatną kwestią zarówno z perspektywy dostawcy usług dla flot, jak również dla samych flot pozostaje koszt publicznych usług ładowania. Korzystna relacja cen ładowania do cen paliw zachęca firmy do wymiany floty i przyspiesza dekarbonizację, jednocześnie zbyt niskie ceny to wydłużony zwrot z inwestycji, co spowalnia dalszy rozwój infrastruktury. Bardzo ważne jest znalezienie równowagi, która pozwoli rozwijać sieć i zwiększać jej utylizację poprzez przyrost flot.

Zdaniem Łukasza Klamki kolejnym ważnym elementem dekarbonizacji flot są rozwiązania, które wspierają zarówno kierowców, jak i osoby zarządzające. Większość firm zaczyna od jednego, ewentualnie kilku elektryków lub samochodów typu plug-in. Reszta nadal jest spalinowa. To powoduje, że potrzebne są rozwiązania, które pozwalają na ładowanie i tankowanie samochodów w ramach jednej aplikacji i karty flotowej. Obecnie rozwiązanie typu all-in (karta i aplikacja do tankowania i ładowania) posiada jeden dostawca na polskim rynku.

– Rozporządzenie AFIR stawia jasne cele, ale aby je osiągnąć, potrzebujemy nie tylko infrastruktury, lecz także narzędzi wspierających użytkowników biznesowych w płynnym przejściu na zeroemisyjny transport – przekonuje Łukasz Klamka.

Problemy infrastrukturalne to tylko jeden z filarów transformacji, któremu poświęcony jest program Kongresu MOVE. Podczas wydarzenia warto zwrócić uwagę na EV SOLUTIONS STAGE. To dynamiczna przestrzeń Kongresu, koncentrująca się na praktycznych i technologicznych aspektach rozwoju rynku e-mobility. To właśnie tam eksperci będą dyskutować na temat tego, jak Polska, jako lider produkcji baterii w Europie, może utrzymać swoją pozycję w obliczu rosnącej konkurencji i wyzwań regulacyjnych. Temat ten zostanie poruszony podczas panelu "Rynek baterii w Polsce 2030 – rozwój rynku, inwestycje, kluczowe potrzeby". Eksperci przeanalizują, jakie inwestycje infrastrukturalne i regulacyjne są niezbędne, aby nasz kraj stał się kluczowym ogniwem w globalnych łańcuchach dostaw.

Nie zabraknie także kwestii zeroemisyjnych ciężarówek na długim dystansie w kontekście inicjatywy Clean Transport Corridor przy jednoczesnej analizie propozycji wsparcia i strategii wykorzystania korytarzy TEN-T. Równie istotna będzie debata "Recykling baterii – czy to już czas na nowe życie surowców?", która dotknie wymogów unijnego Battery Regulation i szans na stworzenie krajowego systemu odzysku surowców krytycznych.

Z kolei podczas sesji "Elektryfikacja Flot pojazdów osobowych" eksperci zastanowią się, dlaczego przyspieszenie elektryfikacji flot firmowych, stanowiących dominujące źródło rejestracji nowych samochodów w Polsce, jest tak ważne. Dyskutowane będą praktyczne aspekty zarządzania flotą i rola polityki podatkowej w procesie transformacji.

Organizowany przez Grupę MTP MOVE International Mobility Congress odbędzie się już 14 października w Poznań Congress Center. Partnerami merytorycznymi wydarzenia są: Polska Izba Rozwoju Elektromobilności i Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego. A partnerami generalnymi: MAN Truck & Bus Polska, Scania Poland, Volkswagen Poznań i Volkswagen Group Polska. Kongres wspierają również: Grupa Olesiński i Wspólnicy oraz Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów.

Więcej informacji, także na temat rejestracji, można znaleźć na stronie wydarzenia. Kongres wspierają również partnerzy: Grupa Olesiński i Wspólnicy oraz Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów.