Faktoring – oczywisty wybór świadomych przedsiębiorców

Faktoring polega na wykupie należności z tytułu sprzedaży towarów lub usług. Dzięki temu przedsiębiorca uzyskuje środki finansowe zaraz po wystawieniu faktury i nie musi czekać na płatność od odbiorcy, odroczoną o kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt dni. W ramach faktoringu można także skorzystać z dodatkowych usług, takich jak prowadzenie kont rozliczeniowych odbiorców, monitorowanie i egzekwowanie płatności oraz przejęcie ryzyka niewypłacalności odbiorcy. Trzeba mieć na uwadze, że faktoring z założenia nie dotyczy płatności przeterminowanych i nie jest tożsamy z windykacją.

Obejrzyj podcast by dowiedzieć się więcej

- Faktoring zapewnia natychmiastowy dostęp do finansowania. Przedsiębiorca nie musi czekać na środki finansowe - może je otrzymać nawet w dniu wystawienia faktury. Wraz z rozwojem przedsiębiorstwa, wzrostem przychodu netto ze sprzedaży oraz liczby i wartości wystawionych faktur, przedsiębiorca może korzystać z rosnącej puli środków finansowych. Poprawia się również płynność finansowa przedsiębiorstwa - dzięki łatwo i szybko uzyskanym środkom finansowym, przedsiębiorca może na bieżąco regulować własne zobowiązania. Możliwość wyksięgowania należności z ksiąg przedsiębiorstwa poprawia główne wskaźniki finansowe, w tym wskaźnik kapitalizacji i wskaźniki zadłużenia. Dodatkowo czas, jaki przedsiębiorca daje swoim odbiorcom na zapłatę, może dzięki faktoringowi zostać znacznie wydłużony, co wpływa na wzrost składanych zamówień. Jeśli wybieramy faktoring jawny, odbiorcy są powiadamiani o tym, że przedsiębiorca korzysta z faktoringu. Z analiz wynika, że odbiorcy stają się dzięki temu znacznie bardziej zdyscyplinowani w podejściu do płatności faktur – tłumaczy Sebastian Majewski, ekspert w zakresie faktoringu, zarządzania ryzykiem i płynnością finansową, dyrektor sprzedaży w firmie FUNK International Polska Sp. z o. o.

Na przestrzeni 4 ostatnich lat rynek usług faktoringowych wzrósł w Polsce o ponad 71%. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Polski Związek Faktorów, w 2024 r. roku faktorzy sfinansowali działalność operacyjną przedsiębiorstw na kwotę 471 mld złotych – czyli o 21 mld zł więcej niż w roku poprzednim. W 2024 r. z faktoringu skorzystało ponad 27 tys. przedsiębiorców, którzy otrzymali natychmiastowe finansowanie blisko 29 mln faktur. Zestawienie uwzględnia jednak wyłącznie faktorów zrzeszonych w PZF. Jeśli więc dodać do tych danych wyniki faktoringu wszystkich banków i firm niezrzeszonych w związku, to skala faktoringu w naszej gospodarce okazuje się znacznie większa.

- Średnie i duże przedsiębiorstwa mogą skorzystać z indywidualizowanego programu faktoringowego. W przypadku najmniejszych przedsiębiorstw faktoring jest raczej produktem półkowym, praktycznie bez możliwości negocjacji – co wynika ze stosowanej przez Faktorów segmentacji Klienta. Doradzając średnim i dużym przedsiębiorcom, o rocznym przychodzie netto ze sprzedaży min. 30 mln zł., przygotowujemy indywidualne programy faktoringowe: optymalizujemy limit finansowania, limit finansowania per odbiorca, poziom zaliczki z uwzględnieniem mechanizmu podzielonej płatności. Szyjemy na miarę postanowienia merytoryczne, optymalizujemy postanowienia komercyjne: warunki cenowe, metodologię naliczania prowizji operacyjnej, finansowanie na żądanie. Doradzamy w zakresie zabezpieczenia a nawet w wyborze metodologii rozliczania programu faktoringowego (per saldo / per faktura) – zdradza Sebastian Majewski.

Faktoring można podzielić ze względu na kilka głównych kryteriów. W efekcie nie mówimy o faktoringu jako o produkcie półkowym, ale o wielu rodzajach faktoringu, odmiennych pod względem przejęcia ryzyka niewypłacalności odbiorców, zawiadomienia o cesji należności czy terytorium, jakiego dotyczy.

Jeśli odbiorca wie, że finansujemy nasze faktury korzystając z faktoringu, wówczas mamy do czynienia z faktoringiem jawnym. Faktura zawiera informację o cesji należności a jej odbiorca zobowiązany jest do realizowania płatności na rachunek bankowy faktora, nie dostawcy produktu czy usługi. Przy faktoringu tajnym przedsiębiorca nie informuje odbiorcy o cesji należności, a ten nadal realizuje płatności na rachunek bankowy przedsiębiorcy.

Biorąc pod uwagę przejęcie ryzyka niewypłacalności odbiorcy, wyróżnić można natomiast faktoring pełny, niepełny i mieszany. Istotą faktoringu pełnego jest przejęcie ryzyka niewypłacalności odbiorców. Poprzez polisę ubezpieczenia należności faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności odbiorców, a przedsiębiorca zbywa się swoich należności na rzecz faktora bez możliwości zastosowania regresu, jeśli okażą się one nieściągalne. Faktoring niepełny także zapewnia przedsiębiorcy dostęp do środków finansowych, jednak w tym przypadku przedsiębiorca nie pozbywa się ryzyka niewypłacalności odbiorcy - bierze na siebie odpowiedzialność za regres należności, jeśli okażą się one nieściągalne. Faktoring mieszany łączy obie te opcje: poprzez polisę ubezpieczenia należności faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności odbiorców, a przedsiębiorca zbywa się swoich należności na rzecz faktora, przy czym faktor nie ma możliwości zastosowania regresu tylko i wyłączenie do limitu kredytowego przejęcia ryzyka ubezpieczeniowego.

- Przedsiębiorcom doradzam faktoring jawny, faktoring pełny – względnie: mieszany. Jawny, ponieważ przedsiębiorca jest wobec odbiorcy w 100% transparentny. Odradzamy faktoring tajny - z doświadczenia wiemy, że może pogorszyć relacje biznesowe przedsiębiorcy i odbiorcy, gdy odbiorca dowie się o cichym zbyciu należności. Faktoring pełny ma tę zaletę, że przedsiębiorca może skorzystać z przejęcia ryzyka niewypłacalności odbiorcy, a co za tym idzie, poprzez polisę ubezpieczenia należności skupić się na działalności operacyjnej - sprzedaży towarów, realizacji usług, zwiększeniu poziomu przychodu netto ze sprzedaży – bez troszczenia się o wypłacalność odbiorcy. Zaletą faktoringu pełnego jest również poprawa struktury bilansowej przedsiębiorstwa, czyli tzw. czyszczenie bilansu z należności, co przekłada się na poprawę głównych wskaźników finansowych. Off balance powszechnie wykorzystują przedsiębiorcy notowani na giełdach papierów wartościowych, jak również przedsiębiorcy posiadający udziałowców poza granicami Polski. Celem jest pokazanie dobrej kondycji finansowej przedsiębiorstwa oraz realizacji założonych planów budżetowych.

Polscy przedsiębiorcy preferują faktoring krajowy, nie w pełni wykorzystując faktoring międzynarodowy, zwłaszcza w odniesieniu do wzrostu stóp procentowych. Na rynku krajowym również można stosować walutę rozliczeniową w EUR czy USD, korzystając z niższych stóp procentowych względem złotego – mówi Sebastian Majewski.

Nie tylko odbiorcy prywatni, ale i przedsiębiorcy coraz częściej odchodzą od produktów masowych, poszukując personalizowanych rozwiązań. Także faktoring można dopasować do specyfiki działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.

- Współpraca z Funk International Polska to gwarancja programu faktoringowego korzystnego dla przedsiębiorstwa, a nie dla faktora. Jesteśmy brokerem ubezpieczeniowym i doradcą faktoringowym, a nie sprzedawcą jednego oferenta.

Indywidualny program faktoringowy powinien odpowiadać specyfice działalności operacyjnej przedsiębiorstwa. Analizując obowiązujące umowy faktoringowe, przygotowujemy indywidualnie dopasowany program faktoringowy, również poprzez dostęp do ofert z rynków międzynarodowych. Przedstawiamy jego możliwe warianty, weryfikujemy przed datą podpisania umowy. Wdrażamy program faktoringowy poprzez szkolenia dla pracowników w zakresie jego obsługi np. dla działu handlowego, księgowego, finansowego. Na bieżąco dostosowujemy program faktoringowy do zmieniających się potrzeb przedsiębiorstwa – wyjaśnia Sebastian Majewski.

Korzystając z faktoringu warto wybrać polisę ubezpieczenia należności, a nie przejęcie ryzyka faktora. Rozwiązanie to zapewnia kilka istotnych korzyści: brak konieczności wykupu wszystkich należności z tytułu sprzedaży i usług objętych ochroną ubezpieczeniową – ochronie podlega zatem każde ryzyko handlowe, ale nie każde musi być finansowane. Ochrona ubezpieczeniowa kontynuowana aż do momentu zapłaty lub zajścia wypadku ubezpieczeniowego - co za tym idzie, nawet po zakończeniu polisy ubezpieczenia należności, przedsiębiorcy przysługuje prawo do wypłaty odszkodowania w przypadku niewypłacalności czy upadłości odbiorcy. Karencja w obniżeniu lub anulowaniu limitu kredytowego zapewnia możliwość dokończenia i zrealizowania zamówienia, gdzie przy przejęciu ryzyka faktora, obniżenie lub anulowanie limitu kredytowego jest natychmiastowo obowiązujące. Beneficjentem wypłaty odszkodowania jest przedsiębiorca, a nie faktor, zaś klauzula przeoczeń umożliwia wyłączenie z ochrony ubezpieczeniowej tylko i wyłącznie nieprzekazanej ( przeoczonej ) faktury, a nie wszystkich należności.

Cena faktoringu jest porównywalna z ceną kredytu, przy czym faktoring jest o wiele łatwiejszy w uzyskaniu, ponieważ – co do zasady nie wymaga przedstawiania zabezpieczenia na aktywach trwałych przedsiębiorstwa. A co najważniejsze, z faktoringu może skorzystać praktycznie każdy przedsiębiorca, niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności operacyjnej.

oprac. Marta Nowak – StadlerMedia.pl