Analiza danych GUS ujawnia, że mediana wynagrodzeń mężczyzn w październiku 2024 roku osiągnęła poziom 7028,98 zł, przewyższając o 328,64 zł medianę zarobków kobiet. Oznacza to, że typowe wynagrodzenie mężczyzn było o 2,5 proc. wyższe od mediany ogólnej, podczas gdy w przypadku kobiet było niższe o 2,3 proc. Podobna dysproporcja wystąpiła przy przeciętnym wynagrodzeniu, które dla mężczyzn wyniosło 8660,04 zł (103,5 proc. średniej ogólnej), a dla kobiet 8057,24 zł (96,3 proc. średniej ogólnej).
Czynnikiem istotnie wpływającym na wysokość zarobków okazał się wiek pracowników. Najwyższą medianę wynagrodzeń, wynoszącą 7160,00 zł, zanotowano w grupie wiekowej 35-44 lata. Z kolei najwyższe przeciętne wynagrodzenie, sięgające 8831,55 zł, otrzymywali pracownicy w wieku 45-54 lata. Wynagrodzenia różniły się także znacząco w zależności od wielkości pracodawcy - w firmach zatrudniających 1000 i więcej osób mediana wyniosła 8203,24 zł, a przeciętne wynagrodzenie 9787,74 zł, co stanowiło najwyższe wartości w tej kategorii.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Znaczące różnice branżowe i geograficzne
Dane GUS pokazują wyraźne zróżnicowanie wynagrodzeń w zależności od sektora gospodarki. Najwyższa mediana zarobków wystąpiła w branży "Informacja i komunikacja", osiągając 11000 zł. W tym samym sektorze odnotowano również najwyższe przeciętne wynagrodzenie na poziomie 13641,63 zł. Analiza wynagrodzeń według płci w poszczególnych branżach ujawniła, że w 17 z 19 badanych sekcji PKD 2007 mediana wynagrodzeń mężczyzn przewyższała medianę wynagrodzeń kobiet.
Szczególnie duże dysproporcje zaobserwowano w sektorze "Działalność finansowa i ubezpieczeniowa", gdzie mediana wynagrodzeń mężczyzn była o 38,2 proc. wyższa niż kobiet. W tym samym sektorze wystąpiła największa różnica między przeciętnym wynagrodzeniem mężczyzn i kobiet, wynosząca 4495,05 zł. Interesujący wyjątek stanowiła branża budowlana, gdzie mediana wynagrodzeń kobiet przewyższała medianę wynagrodzeń mężczyzn o 37,7 proc., a przeciętne wynagrodzenie kobiet było o 1101,18 zł wyższe niż mężczyzn.
Geograficzne zróżnicowanie płac w Polsce również okazało się znaczące. Różnica między najwyższą i najniższą wartością mediany wynagrodzeń w gminach według miejsca siedziby pracodawcy wyniosła 5767,06 zł. W około 15 proc. gmin mediana wynagrodzeń nie przekraczała 5000 zł. Mniejsze dysproporcje zaobserwowano przy analizie według miejsca zamieszkania pracowników - w tym przypadku różnica między skrajnymi wartościami mediany wyniosła 4559,27 zł, a gminy z medianą poniżej 5000 zł stanowiły zaledwie 0,1 proc.
Rozwarstwienie dochodowe na rynku pracy
Październikowe dane GUS ujawniają utrzymujące się duże rozwarstwienie dochodowe wśród polskich pracowników. Dziesięć procent najmniej zarabiających osób otrzymało wynagrodzenie nieprzekraczające 4300 zł, podczas gdy dziesięć procent najlepiej zarabiających uzyskało wynagrodzenie w wysokości co najmniej 13372,14 zł. Oznacza to, że najlepiej wynagradzani pracownicy zarabiali ponad trzykrotnie więcej niż osoby z najniższymi płacami.
Różnice w wynagrodzeniach między kobietami i mężczyznami widoczne są w zdecydowanej większości sektorów gospodarki. Wyjątkami były cztery sekcje, w których przeciętne wynagrodzenie kobiet przewyższało wynagrodzenie mężczyzn. Najbardziej wyrównane płace pod względem płci występowały w sektorach z wysokim udziałem pracowników z wyższym wykształceniem, choć nawet tam utrzymywały się pewne dysproporcje.
Dane GUS potwierdzają, że rozkład wynagrodzeń w polskiej gospodarce pozostaje nierównomierny, a mediana jako miara typowego wynagrodzenia jest znacząco niższa od średniej arytmetycznej. Różnica między medianą a średnią wynagrodzenia wskazuje na istnienie stosunkowo niewielkiej grupy osób z bardzo wysokimi zarobkami, które zawyżają wartość przeciętnego wynagrodzenia w stosunku do typowej sytuacji większości pracowników.