Rząd ustawą o tzw. opłacie cukrowej z 14 lutego 2020 r. nałożył m.in. nowy podatek na słodzone napoje, ale też alkohole o objętości nieprzekraczającej 300 ml. Przepisy weszły w życie 1 stycznia 2021 r. W czwartek (7 lipca) na posiedzeniu sejmowej podkomisji zdrowia resorty finansów i zdrowia powiedzieli o efektach podatku.
Dariusz Dziełak z Narodowego Fundusz Zdrowia powiedział, że na razie jest zbyt wcześnie, aby ocenić pozytywny wpływ podatku na zachowania prozdrowotne Polaków. - Z obserwacji danych dotyczących korzystania ze świadczeń zachowania obywateli w dużej mierze zostały przykryte skutkami trwającej pandemii – stwierdził.
Inaczej sprawa wygląda w kwestii wpływów do budżetu.
Wpływy z opłaty cukrowej rozczarowały
Agnieszka Borek z Ministerstwa Finansów zwróciła uwagę, że wprowadzenie opłaty, według założeń projektodawcy, miało przynieść miesięczne wpływy w wysokości 250 mln zł. Tymczasem w 2021 r. wahały się one od 76 mln zł do 171 mln zł, a w roku bieżącym – między 67 mln zł a 153 mln zł.
- W lutym nastąpił największy dotychczasowy spadek wpływów do poziomu niespełna 67 mln zł – przekazała Borek. Wśród tego powodów, które wymieniła, były m.in. wybuch wojny w Ukrainie, postępujący spadek konsumpcji, zmniejszenie ilości podmiotów składających informacje o opłacie, co może świadczyć o niskiej i ciągle spadającej dyscyplinie podatkowej.
W maju br., jak powiedziała Borek, wpływy z podatku cukrowego wyniosły 143 mln 842 tys. zł, czyli w ciągu pięciu miesięcy 2022 r. wpłynęło 611 mln 692 tys. zł. Jak oceniła, "są one na poziomie zbliżonym do wpływów z ubiegłego roku".
Z tytułu "opłaty małpkowej", która rozliczana jest półrocznie, za ubiegły rok wpływy wyniosły ok. 700 mln zł. Dariusz Poznański, dyrektor departamentu zdrowia publicznego w Ministerstwie Zdrowia dodał, że wolumen sprzedaży alkoholu w butelkach do 300 ml spadł w 2021 r. o 7,8 proc. w porównaniu z 2020 r.
Ministerstwo Finansów szykuje zmiany w podatku cukrowym
Agnieszka Borek zauważyła także, że pobór opłat z podatku cukrowego jest obecnie bardzo skomplikowany z powodu szerokiego katalogu podmiotów zobowiązanych do tej opłaty.
- W związku z tym MF opracowało projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym w odniesieniu do regulacji opłaty cukrowej. Jego celem jest uproszczenie poboru opłaty od środków spożywczych oraz wyeliminowanie ograniczeń i wątpliwości interpretacyjnych związanych ze stosowanie obowiązujących przepisów – poinformowała Borek.
Przedstawicielka resortu wyjaśniła podkomisji, że w nowelizacji dopracowano definicję napoju podlegającego opłacie, definicję wprowadzenia na rynek krajowy napoju oraz skonkretyzowano zdarzeń skutkujących obowiązkiem opłaty. - Projekt zawiera również obniżenie wysokości sankcji oraz możliwość zwrotu zapłaconej opłaty od napojów wyprowadzonych z kraju – dodała.
