W czwartek Narodowy Bank Polski opublikował marcowy "Raport o inflacji" zawierający najnowszą projekcję makroekonomiczną. Według prognoz banku centralnego, w najbliższym czasie inflacja pozostanie podwyższona, osiągając najwyższy poziom w pierwszej połowie 2025 roku. Do przedziału inflacyjnego zgodnego z celem NBP wskaźnik ma powrócić dopiero w trzecim kwartale 2026 roku, głównie za sprawą wysokich cen energii i podwyższonej inflacji bazowej.
Zgodnie z marcową projekcją NBP, inflacja CPI po osiągnięciu swojego najwyższego poziomu w pierwszej połowie 2025 roku (5,4 proc. w pierwszym kwartale i 5,2 proc. w drugim kwartale) obniży się w trzecim kwartale. Jednak pod koniec przyszłego roku dynamika cen konsumenta ponownie wzrośnie i utrzyma się na podwyższonym poziomie do drugiego kwartału 2026 roku. Do przedziału odchyleń od celu inflacyjnego NBP (2,5 proc. +/- 1 pkt proc.) wskaźnik powróci dopiero w trzecim kwartale 2026 roku i utrzyma się w nim do końca horyzontu projekcji, czyli do końca 2027 roku.
Na inflację CPI w 2025 roku i pierwszej połowie 2026 roku znacząco wpłyną działania regulacyjne w zakresie cen energii. Zgodnie z ustawą uchwaloną 27 listopada 2024 roku, ceny maksymalne dla gospodarstw domowych za energię elektryczną - niższe od zatwierdzonych przez URE taryf - będą obowiązywać do końca września 2025 roku. Jednocześnie od 1 lipca nastąpi przywrócenie opłaty mocowej. Od czwartego kwartału 2025 roku obowiązywały będą mechanizmy kształtowania cen energii elektrycznej sprzed wprowadzenia antyinflacyjnych działań osłonowych.
W najbliższych kwartałach inflacja bazowa będzie się utrzymywać na podwyższonym poziomie. W kierunku spadku inflacji bazowej, w szczególności dynamiki cen usług rynkowych, będzie oddziaływać słabnąca dynamika kosztów pracy, która jednak z pewnym opóźnieniem przekłada się na poziom inflacji. Jednocześnie w 2025 roku utrzyma się wysoka dynamika cen administrowanych na skutek dotychczasowych i planowanych podwyżek usług kanalizacyjnych, wywozu śmieci oraz zaopatrywania w zimną wodę.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Prognoza wzrostu gospodarczego
Po wzroście krajowego PKB o blisko 3 proc. w 2024 roku, w 2025 roku dynamika PKB przyspieszy do 3,7 proc. Przyczyni się do tego wysoki napływ funduszy unijnych w ramach środków z perspektywy finansowej 2021-2027 oraz Krajowego Planu Odbudowy, podnoszących w największym stopniu ścieżkę inwestycji. Tylko w niewielkim zakresie wzrost PKB w Polsce w latach 2025-2027 będzie wspierany przez popyt zagraniczny przy oczekiwanym jedynie ograniczonym ożywieniu w strefie euro, wobec przedłużającej się stagnacji w gospodarce niemieckiej.
Po umiarkowanym ożywieniu krajowej aktywności ekonomicznej w 2025 roku, w latach 2026-2027 dynamika PKB obniży się. Do wyraźnego spadku dynamiki PKB w 2027 roku w istotnym stopniu przyczyni się założone zakończenie wydatkowania środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Według projekcji, wzrost gospodarczy wyniesie 2,9 proc. w 2026 roku i 2,3 proc. w 2027 roku.
Tempo wzrostu spożycia gospodarstw domowych w latach 2025-2027 będzie utrzymywać się na umiarkowanym poziomie (średnio 2,9 proc. rok do roku) wobec pozostającej na podwyższonym poziomie ich stopie oszczędności. Przyczyni się do tego stopa procentowa oraz dążenie gospodarstw domowych do odbudowania oszczędności po okresie wysokiej inflacji. W kierunku ograniczenia dynamiki konsumpcji będzie oddziaływać również prognozowane w latach 2025-2027 obniżenie tempa wzrostu realnych wynagrodzeń względem 2024 roku.
Czynniki niepewności i ryzyko
Przyszła sytuacja gospodarcza oraz ścieżka inflacji CPI w Polsce jest w istotnym stopniu uzależniona od kształtowania się aktywności ekonomicznej w strefie euro w warunkach wysokiej niepewności związanej z możliwymi zmianami w polityce handlowej największych gospodarek. Czynnikiem niepewności dla projekcji jest także stopień wykorzystania funduszy unijnych w ramach Krajowego Planu Odbudowy.
Najważniejszym czynnikiem ryzyka projekcji z otoczenia polskiej gospodarki jest kształtowanie się przyszłej koniunktury w strefie euro, w szczególności w gospodarce niemieckiej. Największa gospodarka strefy euro od 2023 roku znajduje się w stagnacji do czego przyczyniają się jej problemy strukturalne, odzwierciedlone w trudnej sytuacji panującej w sektorach wytwórczych. W przypadku ich pogłębienia aktywność ekonomiczna Niemiec i innych krajów strefy euro uległaby ograniczeniu względem scenariusza centralnego projekcji.
Kolejnym źródłem niepewności dla ścieżki inflacji w scenariuszu bazowym projekcji pozostają zmiany cen surowców energetycznych i rolnych na globalnych rynkach. Ceny ropy naftowej i innych surowców energetycznych mogą podlegać istotnym wahaniom nie tylko z powodu zmian popytu, ale również ze względu na działania podejmowane przez głównych producentów.
Istotne źródło ryzyka dla kształtowania się przyszłych cen surowców energetycznych związane jest także z przebiegiem konfliktów zbrojnych na świecie, przede wszystkim z udziałem krajów będących ważnymi producentami węglowodorów. Ryzyko wyraźnego odchylenia warunków pogodowych względem wieloletniej średniej w Polsce i w krajach będących istotnymi producentami żywności stanowi dodatkowe istotne źródło niepewności dla kształtowania się ich cen i ścieżki inflacji w horyzoncie projekcji.
