Opozycja podlicza państwowe spółki i bije na alarm. Jest odpowiedź

Podczas konferencji prasowej Błaszczak podkreślił znaczenie narodowego charakteru kapitału oraz konieczność jego pomnażania. Przekonywał, że za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości prowadzono aktywną politykę proinwestycyjną, czego przykładem miały być takie projekty jak Centralny Port Komunikacyjny czy elektrownie atomowe.

Polityk zwrócił szczególną uwagę na zaniechania obecnego rządu w zakresie modernizacji infrastruktury kolejowej. Według jego informacji, w ponad 30 miejscowościach odstąpiono od planowanych wcześniej inwestycji dotyczących dworców kolejowych. Takie działania, zdaniem Błaszczaka, świadczą o rezygnacji z kontynuowania ważnych projektów rozwojowych dla kraju.

Były minister w swoim wystąpieniu postawił wyraźną granicę między okresem rządów PiS a obecną władzą. Stwierdził jednoznacznie, że "za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości był rozwój, za czasów rządów koalicji 13 grudnia jest zastój". Ta ocena stanowi główną tezę przedstawionego raportu, który ma dokumentować negatywne zmiany w funkcjonowaniu spółek Skarbu Państwa.

Błaszczak oskarżył obecną władzę o "drążenie kieszeni Polaków", wskazując na konkretne przykłady podwyżek. Szczególną uwagę poświęcił Orlenowi, gdzie według jego danych marża na sprzedaży oleju napędowego wzrosła z 17 do 33 groszy na litrze, a w przypadku benzyny z 20 do 33 groszy. Polityk przytoczył również przykład PZU, gdzie koszty ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej miały wzrosnąć o jedną czwartą w porównaniu rok do roku.

Przedstawiony raport ma być, według Błaszczaka, dowodem na nieefektywne zarządzanie majątkiem państwowym przez obecną koalicję rządzącą. Polityk sugeruje, że zmiany wprowadzone przez nowy rząd prowadzą do pogorszenia sytuacji ekonomicznej zwykłych obywateli poprzez zwiększanie kosztów usług oferowanych przez spółki kontrolowane przez państwo.

W odpowiedzi na zarzuty Ministerstwo Aktywów Państwowych opublikowało skrajnie odmienne dane. Według MAP wartość spółek z udziałem Skarbu Państwa wzrosła od początku 2025 roku do 15 lipca o 43,3 proc., osiągając poziom 409,7 mld.Największe wzrosty odnotowały Tauron, Polimex-Mostostal oraz Orlen, podczas gdy kapitalizacja Energi nieznacznie spadła.

Ministerstwo Aktywów Państwowych podkreśla, że obecne działania pokazują, iż "Skarb Państwa może być racjonalnym i odpowiedzialnym współwłaścicielem strategicznych spółek, które jednocześnie realizują kluczowe cele gospodarcze państwa oraz zwiększają wartość dla akcjonariuszy". Resort wskazuje na prowadzone działania związane z odbudową ładu korporacyjnego i podnoszeniem standardów zarządzania, w tym zwiększaniem roli akcjonariuszy mniejszościowych.

Jak przypomina MAP, w przypadku spółek giełdowych najbardziej obiektywnym wskaźnikiem kondycji przedsiębiorstwa jest jego wycena rynkowa. Od początku roku do połowy lipca wartość spółek z udziałem Skarbu Państwa wzrosła o ponad 123,7 mld zł. Szczególnie imponujący wynik osiągnął Orlen, którego wycena rynkowa po raz pierwszy przekroczyła 100 mld zł, a akcje koncernu zyskały w tym okresie 77,2 proc.

Według danych ministerstwa, największy wzrost kapitalizacji odnotował Tauron - aż 132,2 proc. do prawie 15,5 mld zł. Na drugim miejscu znalazł się Polimex-Mostostal ze wzrostem 113,9 proc. do ponad 1,1 mld zł. Jedyną spółką, która straciła na wartości, była Energa - spadek o 5,9 proc. do poziomu nieco ponad 5,2 mld zł.

Resort aktywów państwowych zwraca uwagę, że spółki z udziałem Skarbu Państwa osiągnęły znacznie lepsze wyniki niż podmioty prywatne. Podczas gdy indeks WIG w pierwszej połowie 2025 roku wzrósł o 29,4 proc., indeks spółek bezpośrednio nadzorowanych przez MAP zyskał aż 47,5 proc. Zdaniem ministerstwa, lepsza wycena spółek przekłada się na zwiększone możliwości pozyskiwania kapitału na rozwój i inwestycje.

Spółki energetyczne przedstawiły ambitne plany inwestycyjne. Do 2035 roku zamierzają przeznaczyć na inwestycje ponad 800 mld zł. Orlen planuje zainwestować od 350 do 380 mld zł, Enea - 107,5 mld zł, Tauron - około 100 mld zł, a Grupa PGE szacuje łączne nakłady na rozwój, utrzymanie i akwizycje na poziomie 235 mld zł.

Ministerstwo podkreśla, że spółki energetyczne są w stanie finansować nowe inwestycje niezależnie od utrzymania węglowych jednostek wytwórczych w swoich strukturach, bez konieczności wdrażania koncepcji NABE. Mogą wykorzystać w tym celu emisję obligacji lub formułę project finance. Strategie uwzględniające utrzymanie aktywów węglowych zostały pozytywnie odebrane przez rynek, co odzwierciedla znaczący wzrost cen akcji tych spółek.

MAP zwraca uwagę, że wiele inwestycji rozpoczętych przed 2023 rokiem przez spółki z udziałem Skarbu Państwa było podejmowanych bez niezbędnych analiz. Część projektów była przeskalowana i oparta na nierealistycznych założeniach rynkowych, jak projekt Polyolefins Grupy Azoty czy Olefiny Orlenu. Inne, jak elektrownia w Ostrołęce, określana jako "słynne dwie wieże", nie miały żadnego uzasadnienia gospodarczego. Według ministerstwa, decyzje poprzednich zarządów doprowadziły niektóre spółki do trudnej sytuacji finansowej, co wymusiło wdrożenie programów naprawczych.

W wyniku przeprowadzonych audytów złożono prawie 100 zawiadomień do prokuratury, a około 90 członków byłych zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie otrzymało absolutorium. Ministerstwo szacuje, że łączne straty wynikające z nietrafionych inwestycji oraz nieuzasadnionych wydatków wynoszą co najmniej kilkanaście miliardów złotych.

W obecnej sytuacji geopolitycznej priorytetami MAP są rozwój przemysłu obronnego, zwiększanie autonomii strategicznej oraz efektywne wykorzystanie środków z KPO i FIK. Od końca 2023 roku podpisano umowy zbrojeniowe o wartości ponad 120 mld zł. Realizowane są kluczowe projekty, takie jak system NAREW (3,89 mld zł), "Miecznik" czy rozbudowa zakładów MESKO (467 mln zł), która ma umożliwić produkcję miliona sztuk amunicji dziennie. Ministerstwo przekazało również, że 3 mld zł z Funduszu Inwestycji Kapitałowych przeznaczono na produkcję amunicji wielkokalibrowej, z czego 2,4 mld zł trafiło do PGZ na budowę trzech fabryk amunicji 155 mm.