PGE buduje gazowo-parowego giganta w Rybniku

Projekt PGE Nowy Rybnik to odpowiedź na trzy kluczowe wyzwania: zapewnienie stabilności systemu energetycznego w trakcie transformacji, poprawę jakości powietrza w regionie i wdrożenie modelu odpowiedzialnej transformacji, który nie pozostawia ludzi związanych z tradycyjną energetyką samym sobie. Prace prowadzone przy budowie bloku gazowo-parowego przekroczyły już 70 proc. zaawansowania. Start jednostki planowany jest na I kw. 2027 r. Koszt? 3,6 mld zł.

Elektrownia Rybnik przez pół wieku była symbolem konwencjonalnej energetyki węglowej. Dziś ten sam adres symbolizuje zmianę. Nowy blok gazowy o mocy 882 MW powstaje w pobliżu czterech wyeksploatowanych bloków węglowych, które służyły polskiej gospodarce od lat 70.

Ich wygaszanie jest konieczne – zarówno z powodów technologicznych, jak i rosnących kosztów emisji CO₂. Decyzja o odbudowie mocy w tym miejscu nie jest przypadkowa. Rybnik pozostaje kluczowym punktem na energetycznej mapie kraju.

Inwestycja wpisuje się w nową strategię Grupy PGE.

– Budowa bloku w Rybniku to element szerszego planu rozwoju Grupy PGE. Zgodnie z przyjętą strategią do 2035 roku spółka planuje uruchomienie 10 gigawatów nowoczesnych, elastycznych mocy – idzie o krok dalej Paweł Noga, Prezes PGE Nowy Rybnik.

Rozwój OZE jest fundamentem polityki klimatycznej, ale też poważnym wyzwaniem dla systemu elektroenergetycznego. Dlaczego? Produkcja z farm wiatrowych i fotowoltaicznych zależy od warunków pogodowych i nie zawsze pokrywa się z chwilowym zapotrzebowaniem. Nowy blok gazowy ma pełnić funkcję stabilizującą.

– Blok będzie dostosowany do wymogów operatora. Będzie służył przede wszystkim do bilansowania mocy ze źródeł odnawialnych w krajowym systemie elektroenergetycznym – tłumaczy Paweł Noga, Prezes PGE Nowy Rybnik.

Ta inwestycja to wyraźny krok w przyszłość energetyczną Polski. Dzięki niskim emisjom oraz wysokiej elastyczności działania elektrownia w Rybniku wesprze stabilność polskiego systemu energetycznego, pozwalając jednocześnie na dalszy rozwój energii odnawialnej.

Elastyczność jednostki oznacza, że może ona szybko reagować na wahania podaży z OZE, czyli uruchamiać się wtedy, gdy wiatr i słońce nie gwarantują odpowiedniej generacji energii, i ograniczać pracę, gdy produkcja z odnawialnych źródeł wzrasta. Taka zdolność do szybkiego dostosowania mocy jest dziś jednym z kluczowych warunków dla zachowania ciągłości dostaw i uniknięcia przeciążeń sieci.

– Blok gazowo-parowy w Rybniku będzie pełnił kluczową rolę dla bezpieczeństwa krajowego systemu elektroenergetycznego – dodaje Piotr Żymełka, dyrektor projektu.

Jednostka posiada 17-letni kontrakt mocowy, który zapewnia jej przychody nie tylko z produkcji, ale również z samej gotowości do pracy i wsparcia sieci. Oznacza to, że elektrownia otrzymuje wynagrodzenie również za utrzymywanie zdolności do szybkiego uruchomienia, gdy tylko zajdzie taka potrzeba, nawet jeśli w danym momencie nie produkuje energii. Środki na ten cel pochodzą z tzw. rynku mocy – mechanizmu finansowanego przez wszystkich odbiorców energii w Polsce. Jego celem jest zapewnienie stałej rezerwy mocy, która pozwala uniknąć przerw w dostawach prądu, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych lub przy braku produkcji z OZE.

Sercem nowego bloku jest turbina gazowa – jedna z najnowocześniejszych na świecie. To właśnie ona zapewni wysoką efektywność jednostki i znacząco niższą emisję w porównaniu do bloków węglowych. Z każdego 1 MJ energii zawartej w gazie elektrownia potrafi zamienić ponad 62 proc. w prąd, a reszta ucieka jako ciepło. Dla porównania: klasyczne bloki węglowe mają sprawność na poziomie ok. 35–40 proc. Efekt? Mniejsze zużycie gazu, niższe emisje i wyższa efektywność jednostki.

Na budowie prace postępują dynamicznie. Zaledwie kilka miesięcy temu gotowe było jedynie posadowienie turbiny. Dziś cała konstrukcja jest otaczana instalacjami technologicznymi niezbędnymi do jej funkcjonowania. Urządzenie waży 400 ton.

Zanim jednak turbina trafiła do Rybnika, musiała pokonać liczne przeszkody. Najpierw drogą wodną dotarła do Kędzierzyna-Koźla, a stamtąd – już lądem – bezpośrednio do Rybnika. Warto wspomnieć, że był to najcięższy transport, jaki kiedykolwiek poruszał się po drogach województwa śląskiego. Konwój o masie 524 ton i długości 45 m wymagał bezprecedensowych przygotowań: demontażu znaków, sygnalizacji, a nawet budowy tymczasowego stalowego mostu.

Budowana przez PGE elektrownia gazowa o wartości około 3,6 mld zł jest obecnie jednym z największych projektów energetycznych w kraju. Tym bardziej cieszy nas, że liderem konsorcjum, które realizuje tę inwestycję, jest polska firma. Prowadzone w Rybniku przedsięwzięcie przyczynia się bezpośrednio do rozwoju tego regionu i tworzenia nowych miejsc pracy.

Skala przedsięwzięcia i precyzja jego realizacji robią wrażenie. Kolejne etapy prac przebiegają zgodnie z harmonogramem, a wszystkie kluczowe elementy – od dostaw materiałów po koordynację ekip – są zsynchronizowane.

– Z punktu widzenia wyprowadzenia mocy i doprowadzenia gazu nie mamy żadnych problemów harmonogramowych – zapewnia Piotr Żymełka, Dyrektor Projektu. – Obecnie jesteśmy na etapie zaawansowanych prac technologicznych, montażowych i budowlanych, które docelowo skończą się w połowie przyszłego roku, umożliwiając przekazanie w terminie bloku do rozruchu – dodaje specjalista.

A kiedy cała instalacja będzie gotowa? Pierwszy prąd z tej turbiny do systemu elektroenergetycznego popłynie już na początku 2027 roku.

Projekt PGE Nowy Rybnik to znacznie więcej niż budowa nowej elektrowni. To model nowoczesnej, odpowiedzialnej transformacji energetycznej. Pokazuje, jak łączyć stabilność systemu z rozwojem OZE, poprawiać jakość powietrza i chronić miejsca pracy.