Już niemal 40 proc. polskich spółek z GPW dzieli się zyskiem z akcjonariuszami, a wartość dywidend wypłacanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa regularnie rośnie, zbliżając się do europejskiego poziomu. Jak wynika z analizy KPMG w Polsce, 166 krajowych spółek z GPW wypłaci swoim akcjonariuszom w sumie 16,8 mld zł.
Stopa dywidendy dla krajowego parkietu ustabilizowała się w przedziale 2,5 proc. - 4,0 proc., czyli zbliżonym do poziomów obserwowanych na zachodzie Europy. Mniej płacą jednak największe spółki.
Spadek dywidend spółek z indeksu WIG20
Do 30 czerwca 2016 roku odbyła się większość walnych zgromadzeń akcjonariuszy spółek giełdowych, na których zapadły ostateczne decyzje o podziale zysków za 2015 rok. Zgodnie z wyliczeniami KPMG w Polsce, 166 krajowych spółek z GPW wypłaci w sumie 16,8 mld zł, co w odniesieniu do ich kapitalizacji na koniec 2015 roku przekłada się na stopę dywidendy w wysokości 3,3 proc.
Pomimo wzrostu liczby przedsiębiorstw dzielących się zyskiem, łączna wartość zadeklarowanych dywidend jest podobna jak przed rokiem (również 16,8 mld zł) oraz niższa niż w latach 2011-2013 (17,5 mld zł – 20,8 mld zł). Przyczyną spadku są cięcia dywidend wśród spółek należących do indeksu WIG20, które wypłacą z zysku za 2015 rok w sumie 10,4 mld zł, tj. o 11 proc. mniej niż w ubiegłym roku i 21 proc. poniżej poziomu z 2013 roku.
- Decyzje o cięciach dywidend wynikają głównie z niekorzystnych czynników rynkowych. Największa redukcja dywidend ma obecnie miejsce w przypadku spółek z sektora energetycznego, które tłumaczą się koniecznością dokonania znacznych odpisów z tytułu utraty wartości aktywów oraz zwiększonym zaangażowaniem w plany inwestycyjne branży energetycznej i restrukturyzacyjne polskiego górnictwa, co zmusiło niektóre spółki do całkowitej rezygnacji z wypłaty zysku akcjonariuszom za rok 2015 - mówi Tomasz Wiśniewski, partner i szef zespołu wycen w grupie Deal Advisory w KPMG w Polsce.
Rekordowa dywidenda wyniesie 2,3 mld zł
Rekordziści pod względem zadeklarowanych kwot dywidend za 2015 rok zdecydowali o wypłacie ponad 2 mld złotych akcjonariuszom, a najwyższa z nich sięgnie poziomu 2,3 mld złotych. Cztery spółki na rynku zadeklarowały ponad 1 mld złotych dywidendy za poprzedni rok. Jak co roku nie zabrakło przykładów rekordowo wysokich stóp dywidend – najwyższa z nich wyniosła 76 proc.
Stały wzrost odsetek polskich firm wypłacających dywidendę
W 2002 roku zaledwie 19 proc. polskich spółek giełdowych zdecydowało się na podział zysku między akcjonariuszy. Od lat współczynnik ten konsekwentnie rośnie i wynosi obecnie około 39 proc. Analizując ten trend można zauważyć, iż polska giełda zbliża się do rynków kapitałowych we Francji i w Niemczech, gdzie na wypłatę dywidendy decyduje się od dawna blisko 60 proc. spółek. Współczynnik ten jest jeszcze wyższy dla giełdy w Londynie - wynosi około 85 proc.
- Rosnący odsetek polskich spółek wypłacających dywidendę świadczy przede wszystkim o coraz większej liczbie przedsiębiorstw giełdowych wchodzących w fazę dojrzałości operacyjnej, mniejszych możliwościach dynamicznego wzrostu, większym doświadczeniu zarządów tych spółek w zakresie finansowania działalności oraz rekordowo niskim koszcie finansowania dłużnego - mówi Jacek Komór, specjalista w zespole wycen w grupie Deal Advisory w KPMG w Polsce.
W przypadku polskich spółek giełdowych wypłata dywidend jest wciąż sporadycznie zastępowana poprzez skup akcji własnych. Rozwiązanie to gwarantuje zarządzającym większą elastyczność w stosunku do wypłaty dywidend, gdyż pozwala na bieżąco reagować na sytuację rynkową, podczas gdy raz zadeklarowana dywidenda musi zostać wypłacona w ustalonej kwocie. Mimo to, skup akcji własnych nie zyskał w Polsce większej popularności, podobnie jak w przypadku większości giełd Europy Zachodniej.
- Z naszej analizy wynika, że na skup akcji własnych w ciągu ostatnich czterech lat decydowało się mniej niż 10 proc. wszystkich polskich spółek notowanych na GPW. - Odsetek ten jest zbliżony w przypadku giełdy we Francji (ok. 6 proc.) oraz w Niemczech (ok. 9 proc.) i znacznie niższy niż na giełdach w Wielkiej Brytanii i USA, gdzie sięga on blisko 40 proc. - mówi Jakub Matusiak, analityk w zespole wycen w grupie Deal Advisory w KPMG w Polsce.
Średnia stopa dywidendy za 2015 r. wynosi 3,3 proc.
Pod względem poziomu i stabilności stopy dywidendy polska giełda na przestrzeni ostatnich lat nie odstaje do giełd zachodnioeuropejskich. W ostatnich latach stopa dywidendy mieściła się w przedziale 2,5 proc. - 4,0 proc., czyli na poziomie zbliżonym do rentowności 10-letnich polskich obligacji skarbowych. Stopa za 2015 rok w wysokości 3,3 proc. jest zbliżona do poziomu obserwowanego na giełdzie w Paryżu (3,2 proc.), Londynie (3,5 proc.) oraz nieco wyższa niż na giełdzie we Frankfurcie (2,4 proc.).
Perspektywy na 2016 rok
Wśród spółek spoza indeksu WIG20 obserwujemy trend regularnego wzrostu wypłacanych dywidend. Łączna wartość zysku wypłaconego akcjonariuszom za 2011 rok wyniosła w ich przypadku blisko 1,5 mld zł, podczas gdy w 2015 roku ich wartość wzrosła do blisko 6,5 mld zł. Ze względu na fakt, że znaczna część polskich spółek giełdowych znajduje się nadal w fazie wzrostu, można oczekiwać, że w najbliższych latach do spółek dywidendowych będą regularnie dołączać kolejne podmioty, co pozwoli na utrzymanie trendu wzrostowego.
- W przypadku największych polskich spółek trudno o jednoznaczną prognozę na kolejny rok - mówi Tomasz Wiśniewski, partner i szef zespołu wycen w grupie Deal Advisory w KPMG w Polsce. - Biorąc pod uwagę, że połowa spółek z indeksu WIG20 znajduje się pod znaczącym wpływem Skarbu Państwa, można stwierdzić, że przyszłoroczna dywidenda będzie w dużej mierze uzależniona od decyzji związanych ze strategią gospodarczą Skarbu Państwa. Wydatki budżetu państwa związane m.in. z polityką prorodzinną czy plany obniżenia wieku emerytalnego mogą wywołać presję na wypłatę wyższej dywidendy przez spółki będące pod znaczącym wpływem Skarbu Państwa. Z drugiej jednak strony, plany repolonizacji banków czy konsolidacja polskich kopalń w ramach grup energetycznych mogą oznaczać konieczność zatrzymania zysków w spółkach na realizację tych planów.