PIT 2014. Kwota wolna od podatku - jak to działa?

Nie wszyscy pracujący muszą płacić podatek. Ci, którzy w ciągu roku zarobili mniej niż wynosi kwota wolna od podatku, nie muszą oddawać żadnych pieniędzy fiskusowi. Mało kto jednak ma szansę zmieścić się w tym limicie. Wynosi on rocznie niespełna 75 procent średniego miesięcznego wynagrodzenia! Niska kwota wolna od podatku nie martwi posłów i innych funkcjonariuszy publicznych, którzy mogą liczyć na 10-krotnie większy limit niż zwykli podatnicy.

Podstawowym zadaniem kwoty wolnej od opodatkowania jest ochrona osób osiągających najniższe dochody. Choć średnie wynagrodzenia w ostatnich pięciu latach wzrosły o około 20 procent, to kwota zarobków, do której jest się wolnym od podatku ani drgnęła. Od 2009 roku wynosi 3091 złotych i decyzją Sejmu pozostanie bez zmian również w przyszłym roku.

Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Polska jest przy tym w "ogonie" krajów europejskich. Na Cyprze podatku nie trzeba płacić, jeśli w ciągu roku zarobiło się 19,5 tysiąca euro (78 tys. zł) , w Finlandii - 16,1 tys. (64,4 tys. zł), a w Wielkiej Brytanii - 13,5 tysiąca euro (54 tys. zł).

Są jednak również kraje, gdzie w teorii z fiskusem trzeba dzielić się każdym zarobionym eurocentem. Tak jest na przykład w Holandii, która co prawda nie ma kwoty wolnej, ale umożliwia korzystanie z wielu ulg, które de facto działają podobnie.

Każdy, kto w ciągu roku zarobił nie więcej niż 3091 złotych, jest zwolniony z opłacania podatku od osób fizycznych. Co więcej, przy składaniu zeznania rocznego, będzie mógł liczyć na kilkusetzłotowy zwrot z urzędu skarbowego (tutajdowiesz się o nim więcej).

Przykład 1 Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Z kwoty wolnej skorzystać mogą również ci, którzy zarobili dużo więcej. Warunkiem jest jednak rozliczanie się według skali podatkowej (na zasadach ogólnych, stawkami 18 i 32 procent). Oni pomniejszą swoje zobowiązanie wobec fiskusa o tak zwaną kwotę zmniejszającą podatek, która wynosi 556,02 zł.

Przykład 2 Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Niektórzy błędnie podają, że kwota wolna wynosi 3089 złotych (bo 556,02 zł to 18 procent z tej właśnie kwoty, a nie z 3091 złotych). Różnica wynika z zaokrąglania podatku do pełnych złotych. Fiskusowi trzeba oddać pieniądze dopiero wtedy, gdy zarobi się 3092 złote. Wtedy należny podatek wynosi 556,56 zł, a więc po odjęciu kwoty zmniejszającej podatek - 54 grosze. W zaokrągleniu więc na konto urzędu skarbowego trzeba wpłacić złotówkę.

Przy dochodzie 3091 zł należny podatek wynosi 556,38 zł. Po odjęciu 556,02 zostaje już tylko 36 groszy, a więc zgodnie z zasadami matematyki - zaokrągla się je do zera.

Brak obowiązku zapłaty podatku to jedno, a złożenie zeznania to drugie. Nawet jeśli fiskusowi nic się od pracownika nie należy, to i tak trzeba się rozliczyć z urzędem skarbowym i wysłać PIT. To warunek otrzymania wspomnianego wcześniej zwrotu podatku.

Jedyną sytuacją, w której nie trzeba rozliczać się z fiskusem jest całkowity brak zarobków w ciągu roku lub osiąganie dochodu tylko ze źródeł, które nie wymagają płacenia podatku. Należą do nich na przykład:

• odszkodowania i zadośćuczynienia,
• świadczenia o charakterze społecznym - dodatki, zasiłki czy zapomogi,
• stypendia,
• odprawy,
• renty inwalidów wojennych.

Pełen katalog dochodów zwolnionych z opodatkowania jest zawarty w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i liczy ponad 150 pozycji.

Jedną z pozycji zawartych w ustawie o PIT są "diety oraz kwoty stanowiące zwrot kosztów, otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich". Wszyscy, którzy pełnią takie funkcje, czyli na przykład posłowie i senatorowie, nie muszą oddawać pieniędzy fiskusowi do wysokości nieprzekraczającej kwoty 2280 złotych miesięcznie.

Roczna kwota wolna dla diet poselskich wynosi więc 27 360 złotych, co w połączeniu z tą tradycyjną (nie ma bowiem przepisów zabraniających funkcjonariuszom publicznym korzystania z obu udogodnień) daje już sumę ponad 30 tysięcy złotych.

Oczywiście pieniądze, które takie osoby zarabiają w inny sposób, niezwiązany z pełnioną funkcją, podlegają już opodatkowaniu na takich samych zasadach, jakie obowiązują pozostałych podatników.