Rządowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zastępuje funkcjonującą od 20 lat ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Przewiduje ona kompleksową modernizację instytucji rynku pracy. Reforma została zapisana w Krajowym Planie Odbudowy. W nowej regulacji zrezygnowano z zasiłku dla bezrobotnych przysługującego w wysokości 80 proc. zasiłku podstawowego przysługującego bezrobotnym, którzy posiadają okres uprawniający do zasiłku wynoszący mniej niż 5 lat. Osoby takie będą otrzymywały zasiłek w wysokości 100 proc.
Ponadto zniesione zostało powiązanie osoby bezrobotnej z urzędem pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania. Bezrobotny będzie mógł się zarejestrować w powiatowym urzędzie pracy, na terenie którego mieszka. Ustawa przewiduje też pierwszeństwo pomocy m.in. dla bezrobotnych członków rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny i bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nowa ustawa zmienia także zakres opracowywania Indywidualnego Planu Działania (IPD). Będzie on opracowywany tylko dla bezrobotnego, który jest zarejestrowany łącznie przez ponad 120 dni, długotrwale bezrobotnego oraz bezrobotnego lub poszukującego pracy do 30. roku życia. Aktualnie IPD jest opracowywany obowiązkowo dla każdego bezrobotnego w ciągu 60 dni od rejestracji. Wprowadzony zostanie też obowiązek częstszego kontaktu pracownika urzędu z bezrobotnym w okresie realizacji IPD – co najmniej raz na 30 dni (aktualnie jest to co najmniej raz na 60 dni).
Wprowadzony ma też zostać "staż plus", który będzie polegał na ułatwieniu nabywania w ramach stażu nie tylko umiejętności, ale także kwalifikacji zawodowych, premiowanych wypłatą dodatku do stypendium dla stażysty oraz premii dla pracodawcy. Zastąpi on przygotowanie zawodowe dorosłych, który - jak wskazali autorzy projektu - jest niezmiernie rzadko wykorzystywane. W 2023 r. skorzystały z niego tylko 42 osoby.
Rewolucja w urzędach. Oto, co szykuje rząd
Wprowadzone zostały też nowe zasady wsparcia dla osób do 30. roku życia, polegające na przeprowadzaniu oceny umiejętności cyfrowych osoby rejestrującej się jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. W każdym PUP wyznaczony zostanie doradca ds. zatrudnienia pełniący funkcję doradcy ds. osób młodych.
Będzie nowy rodzaj pożyczki
Nowa ustawa wprowadza też pożyczkę edukacyjną w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Jej środki będą mogły być wykorzystane na opłacenie np. kosztów szkolenia, studiów podyplomowych, potwierdzenia wiedzy i umiejętności, uzyskania dokumentów potwierdzających nabycie wiedzy i umiejętności oraz na kontynuację nauki w formach szkolnych. Po spełnieniu wskazanych warunków będzie możliwość umorzenia 20 proc. kwoty pożyczki.
Bon na zasiedlenie bez względu na wiek
Będzie też zmiana w tzw. bonie na zasiedlenie. Ubiegać się o niego będą mogły wszystkie osoby bezrobotne bez względu na wiek. Obecnie z tej formy pomocy mogą skorzystać tylko osoby bezrobotne do 30. roku życia. Ponadto do 18. roku życia podwyższony został wiek dziecka niepełnosprawnego, którego koszty opieki starosta będzie mógł zrefundować bezrobotnemu.
Przedsiębiorca będzie mógł dostać dofinansowanie za zatrudnienie osoby, która ukończyła 50. rok życia albo poszukującego pracy, który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety – lub 65 lat – w przypadku mężczyzny. Wysokość dofinansowania będzie wynosić maksymalnie do 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie.
Z 600 zł do 1000 zł podniesiona zostanie wysokość dodatku motywacyjnego dla pracowników PSZ oraz OHP.
Dodatkowo usługi urzędów pracy zostaną także unowocześnione i zautomatyzowane.
Ustawa trafi teraz do podpisu na biurko prezydenta Andrzeja Dudy.