Niskocenne środki trwałe. Co to takiego?
Pod pojęciem środków trwałych należy rozumieć takie składniki majątku, które spełniają łącznie kilka warunków.
Pod pojęciem środków trwałych należy rozumieć takie składniki majątku, które spełniają łącznie następujące warunki: stanowią własność lub współwłasność podatnika, są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia ich do użytkowania, przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok, wykorzystywane są przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.
Z pewnością, jeżeli spełniają wszystkie z powyższych warunków, można do nich zakwalifikować:
- nieruchomości - w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;
- maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy;
- ulepszenie w obcych środkach trwałych;
- inwentarz żywy.
Jak prawidłowo ustalić wartość początkową środka trwałego?
Sposób ustalenia wartości początkowej środka trwałego uzależniony jest od sposobu nabycia środka trwałego, co reguluje art. 22g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
| Sposób nabycia | Sposób wyceny |
|---|---|
| odpłatne nabycie | cena ich nabycia - kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania |
| częściowo odpłatne nabycie | cena ich nabycia powiększona o wartość przychodu, określonego w art. 11 ust. 2b (czyli o różnicę między ceną nabycia a ceną rynkową) |
| wytworzenie we własnym zakresie | koszt wytworzenia - wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych |
| nabycie w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób | wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości- wówczas wycena następuje wg cen rynkowych |
| nabycie w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną | a) wartość początkowa, od której dokonywane były odpisy amortyzacyjne - jeżeli przedmiot wkładu był amortyzowany, b) wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie - jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany, c) wartość określona zgodnie z art. 19 - jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie. |
| otrzymanie w związku z likwidacją osoby prawnej | ustalona przez podatnika wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższa jednak od ich wartości rynkowej. |
Niskocenne środki trwałe ujęte bezpośrednio w kosztach
Z art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f. jasno wynika, że podatnik może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych których wartość początkowa, nie przekracza kwoty 3 500 zł. Wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania. W przypadku przedsiębiorców prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów odpowiednią kolumną do ujęcia wartości niskocennego środka trwałego, będzie kolumna 13 - pozostałe wydatki. Nie wymaga się wówczas wprowadzania niskocennych składników majątku do Ewidencji środków trwałych firmy (art. 22d ust 2).
Jednorazowa amortyzacja niskocennych środków trwałych
Podatnik zamiast bezpośredniego ujęcia w kosztach może niskocenny środek trwały poddać jednorazowej amortyzacji, co wynika z art. 22f ust. 3 ustawy o PIT: _ "(...)W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 3 500 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych (...) jednorazowo - w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym”. _
Taki środek trwały należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych, jako metodę amortyzacji wskazując amortyzację jednorazową z zastosowaniem 100% stawki amortyzacyjnej.
A może amortyzacja na zasadach ogólnych?
Art. 22f ust. 3 ustawy mówi również o możliwości amortyzacji niskocennego środka trwałego według zasad ogólnych. Warto podkreślić, że nie nakazuje jednak zastosowania takiego rozwiązania. W związku z czym, podatnik może, ale nie musi skorzystać z amortyzacji przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych zawartych w wykazie.
Decyzja zatem o tym, którą z trzech możliwych metod ujęcia zakupu niskocennego majątku firmowego wybierze leży tylko i wyłącznie w gestii samego przedsiębiorcy.
