Pierwszy biznes - wsparcie w starcie. Kto może ubiegać się o pieniądze?

Pożyczka nawet do 75 tysięcy złotych, oprocentowana w skali 0,5 procent w skali roku, a spłata rozłożona do 7 lat. Oprócz tego nawet 20 tysięcy na stworzenie nowego miejsca pracy. Takie założenia przewiduje program, na który Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przeznaczyło pół miliarda złotych. Wnioski będą przyjmowane już od 17 listopada. Zobacz, kto będzie mógł je złożyć.

Oferta, realizowana przy wsparciu Banku Gospodarstwa Krajowego, skierowana jest do:

• osób bezrobotnych (bez względu na wiek), zarejestrowanych w urzędzie pracy,
• absolwentów wyższych uczelni prywatnych lub państwowych w okresie 4 lat od dnia otrzymania dyplomu,
• absolwentów szkół średnich w okresie 4 lat od dnia otrzymania dyplomu,
• studentów ostatniego roku studiów.

Program był testowany od końca 2013 roku w trzech województwach - małopolskim, mazowieckim i świętokrzyskim i nie obejmował osób bezrobotnych. - _ Młodzi są bardzo przedsiębiorczy, mają nowe, świetne pomysły, a naszą rolą jest te pomysły wspierać. Nie możemy sobie pozwolić na zmarnowanie ich potencjału _- mówił przy podpisywaniu umowy z BGK i pośrednikami minister pracy Władysław Kosiniak-Kamysz.

Przez prawie rok obowiązywania programu pilotażowego resort udzielił łącznie zaledwie 99 pożyczek na kwotę ponad 5 milionów złotych, a w najbliższym czasie planowane jest podpisanie kolejnych siedmiu umów. Najbardziej na programie skorzystali mieszkańcy województwa małopolskiego, którzy pożyczyli prawie 2,2 miliona złotych.

Z programu pilotażowego korzystali przede wszystkim absolwenci szkół wyższych, którzy stanowili 82 procent wszystkich pożyczkobiorców. W pierwszym etapie jednak o pieniądze nie mogli starać się bezrobotni, którzy otrzymają to prawo od 17 listopada.

Beneficjenci programu otrzymywali średnio 54 tysiące złotych. Najniższa kwota udzielonej pożyczki to 8,8 tysiąca złotych, a najwyższa - 74 tysiące. Aplikujący z reguły wnioskowali również o najdłuższy możliwy okres spłaty, który średnio wyniósł 6 lat i 8 miesięcy. Nie wszystkie wnioski zostały rozpatrzone pozytywnie. Pośrednicy odmówili przyznania pieniędzy w 22 przypadkach. - _ Przyczyną było najczęściej niespełnienie warunków, na przykład przekroczenie czasu, który upłynął od otrzymania dyplomu lub brak zgodności deklarowanych wydatków z planowaną działalnością gospodarczą _ - wyjaśnia Janusz Sejmej, rzecznik prasowy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Wysokość pożyczki nie może przekroczyć 20-krotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w Polsce, które w trzecim kwartale wynosiło 3781,14 złotych. Maksymalna kwota to zatem 75622,80 złotych. Spłatę można jeszcze odroczyć o nie więcej niż 12 miesięcy. Całość, wraz z odsetkami, trzeba jednak oddać w ciągu siedmiu lat (z karencją włącznie) od momentu otrzymania pieniędzy. To właśnie oprocentowanie pożyczki stanowi o jej atrakcyjności i odróżnia program od tradycyjnych kredytów "na start", udzielanych przez banki. - _ Niestety, na rynku nie ma dużego wyboru takich ofert. Banki wolą udzielać kredytów przedsiębiorcom, którzy mają przynajmniej dwuletnie doświadczenie. Kredyty na start oferuje tylko kilka banków i przeważnie te pożyczki są drogie _ - mówi Konrad Pluciński, ekspert MarketMoney.pl. - _ Spowodowane jest to przede wszystkim zwiększonym ryzykiem, jakie ponosi bank udzielając wsparcia firmie, która jeszcze nie może się pochwalić swoimi wynikami. Oprocentowanie tego typu
zobowiązań sięga nawet 12 procent w skali roku. _

Stopa procentowa pożyczki udzielonej w ramach programu jest stała i stanowi jedną czwartą stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP, czyli obecnie 0,56 procent w skali roku.

Aby otrzymać pożyczkę, wnioskodawca musi spełnić następujące warunki:

• w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku nie prowadzić działalności gospodarczej i nie posiadać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej,
• nie być zatrudnionym ani nie wykonywać innej pracy zarobkowej,
• w okresie dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o pożyczkę nie być skazanym za przestępstwa gospodarcze,
• w okresie obejmującym bieżący i poprzedzające go dwa lata kalendarzowe nie uzyskiwać pomocy przekraczającej 200 tysięcy euro,
• zobowiązać się do niezawieszania działalności w okresie 12 miesięcy po dniu jej rozpoczęcia,
• zobowiązać się do wykorzystania środków pożyczki zgodnie z przeznaczeniem,
• zobowiązać się do poddania kontroli, w tym dokonywanej przez Ministerstwo, BGK, pośrednika finansowego lub inne uprawnione podmioty w zakresie prawidłowości wykorzystania środków pożyczki,
• nie ubiegać się o inne środki publiczne na podjęcie działalności gospodarczej,
• przechowywać dokumentację związaną z udzieloną pożyczką przez 10 lat od podpisania umowy.

Osobną kwestią jest tak zwana pożyczka pomocnicza na utworzenie stanowiska pracy dla bezrobotnego, również takiego, który został skierowany przez urząd pracy. Jej wysokość nie może przekroczyć 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia, czyli 22686,84 złotych, według danych na drugi kwartał. Na spłacenie kapitału wraz z odsetkami pożyczkobiorca ma tylko 3 lata (nie ma możliwości skorzystania z rocznej karencji), chyba że korzysta również z pożyczki na rozpoczęcie działalności, wtedy dodatkowa kwota zostanie uwzględniona w harmonogramie spłaty pożyczki podstawowej.

Program pozwala na utworzenie więcej niż jednego stanowiska pracy.

Zabezpieczenie pożyczki (zarówno podstawowej, jak i pomocniczej) stanowi obowiązkowy weksel in blanco beneficjenta. Dodatkowo należy również dostarczyć poręczenia dwóch osób fizycznych, choć w niektórych przypadkach mogą one być zastąpione inną formą (na przykład hipoteką).

Już 17 listopada wnioski będą mogli składać także mieszkańcy pozostałych 13 województw. Przyjmują je regionalni pośrednicy, którzy obsługują po dwa województwa. Na odpowiedź mają 14 dni od dnia, w którym aplikant złożył wszystkie niezbędne dokumenty.

Pożyczka nie może być jednak przeznaczona na działalność:

• związaną z produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu podstawowych produktów rolnych,
• w sektorze górnictwa,
• w sektorze rybołówstwa i akwakultury,
• w sektorach hutnictwa żelaza i stali oraz włókien syntetycznych,
• w sektorze budownictwa okrętowego,
• w zakresie produkcji lub obrotu bronią,
• związaną z branżą erotyczną,
• prowadzoną w formie spółki prawa handlowego.

- _ Pożyczka w ramach programu "Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie" jest korzystnym rozwiązaniem. Jej głównymi zaletami są: wysoka kwota, bardzo niski koszt, nieosiągalny w przypadku tradycyjnych pożyczek bankowych, a także brak wymaganych zabezpieczeń majątkowych. - ocenia Konrad Pluciński, ekspert MarketMoney.pl . - _ _ Na uwagę zasługuje również fakt, że pożyczę tę mogą uzyskać nawet bardzo młode osoby. Wystarczy, że posiadają dobry pomysł i chcą sprawdzić swoje siły w prowadzeniu własnej firmy. _

Ubiegający się o pożyczkę musi zrobić wykaz wydatków, które zamierza ponieść w celu założenia firmy (na przykład na zakup wyposażenia do biura) i na tej podstawie przyznawana jest odpowiednia kwota. W ciągu 30 dni od ostatniego zakupu beneficjent musi przedstawić pośrednikowi kopie wszystkich faktur. Co jeśli wydatki różnią się od tych, które były zaplanowane w momencie składania wniosku? - _ To zależy od pośrednika, ale z reguły nie ma z tym wielkiego problemu, oczywiście pod warunkiem gdy kupiony przedmiot jest zbliżony do tego, który był w planach _ - usłyszeliśmy w Małopolskim Funduszu Ekonomii Społecznej, który pośredniczy w programie w województwach małopolskim i podkarpackim. - _ Jeśli jednak zmiany są rażące, na przykład pożyczkobiorca kupił samochód zamiast komputera, może to stanowić podstawę do zerwania umowy pożyczki i żądania natychmiastowej spłaty całej kwoty _.

Firma, na której założenie BGK udzielił pożyczki, musi utrzymać się na rynku przez przynajmniej rok. Jeśli upadnie wcześniej, to beneficjent będzie musiał jednorazowo zwrócić niespłaconą jeszcze kwotę pożyczki pośrednikowi. Natomiast w przypadku, gdy przedsiębiorstwo upadnie między pierwszym, a trzecim rokiem działalności, oprocentowanie pożyczki automatycznie wzrośnie do pełnej, a nie tylko jednej czwartej, stopy redyskonta (2,25 procent zamiast 0,56 procent).

W sumie na realizację programu przeznaczonych jest do tej pory ponad 140 milionów złotych - 20 milionów pochodzi z prywatyzacji, a 120 z Funduszu Pracy. - _ Środki te w perspektywie do 2021 roku mogą ulec zwiększeniu do kwoty 500 milionów złotych, w zależności od potrzeb i aktualnego wykorzystania _ - tłumaczy Janusz Sejmej, rzecznik prasowy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Środki ze spłaty pożyczek oraz minimalnego oprocentowania zasilają ponownie program. - _ Szacujemy, że w ramach środków pozostających w dyspozycji programu, po wprowadzeniu go na całą Polskę, powstanie około 3,9 tysiąca nowych miejsc pracy _ - mówi rzecznik resortu.