Jeśli rodzic w chwili śmierci miał ustalone prawo do pobierania emerytury albo renty związanej z niezdolnością do pracy, to dzieci mogą pobierać rentę rodzinną. Takie świadczenie przysługuje również w sytuacji, gdy zmarły rodzic korzystał z zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Renta rodzinna dla dzieci
Do pobierania renty upoważnione są dzieci biologiczne i adoptowane. Dzieci mogą pobierać rentę rodzinną do momentu ukończenia 16 lat lub ukończenia nauki w szkole. Nie może to być jednak dłużej niż to momentu, gdy skończą 25 lat. Jeśli dziecko studiuje i ukończyło wspomniane 25 lat, to może pobierać rentę rodzinną do zakończenia tego konkretnego roku studiów. Jest jednak wyjątek. Renta rodzinna nie będzie wypłacona w takim przypadku, jeśli student skończył 25 lat, a żeby zakończyć edukację, musi odbyć więcej niż rok nauki.* Celem renty rodzinnej* wypłacanej do czasu ukończenia nauki jest pomoc dzieciom, których rodzice zmarli, w podjęciu zatrudnienia.
Renta rodzinna przysługuje też wnukom i rodzeństwu, a także innym dzieciom, które zostały przyjęte na wychowanie przed osiągnięciem pełnoletniości. Trzeba jednak spełnić określone warunki. Przede wszystkim być traktowane jak własne dzieci a poza tym przyjęcie na wychowanie musi nastąpić najpóźniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego. Takie ograniczenie nie występuje, jeśli ubezpieczony zmarł w następstwie wypadku.
Renta rodzinna przysługuje również wdowie lub wdowcowi, jeśli w chwili śmierci ubezpieczonej ukończyli 50 lat. Z renty rodzinnej mogą skorzystać też rodzice, w przypadku śmierci dziecka, które ich utrzymywało. W takim wypadku również muszą oni ukończyć 50 lat lub być niezdolnym do pracy.
Świadczenie nie przysługuje w razie śmierci partnera z konkubinatu.
W przypadku gdy renta rodzinna przyznana jest krewnemu zmarłej osoby, bo ta jest niezdolna do pracy, to w sytuacji, gdy stan takiej osoby się poprawi i będzie zdolny do pracy, nie będzie mógł pobierać renty rodzinnej. Gdy w ciągu 18 miesięcy na nowo będzie niezdolny do pracy, to odzyska prawo do renty.
Kiedy przysługuje renta rodzinna?
O rentę rodzinną można starać się w następujących sytuacjach:
- Zmarły pobierał emeryturę lub rentę.
W takim wypadku nie ma wątpliwości, że świadczenie się należy.
- Zmarły nie pobierał emerytury lub renty, ale miał do niej prawo.
W takiej sytuacji rodzina będzie musiała udowodnić, że świadczenie może otrzymać. Jak to zrobić? Trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające, że osoba zmarła osiągnęła wiek, i miała odpowiedni staż, który uprawniał ją do otrzymania takiego świadczenia z ZUS.
- Zmarły otrzymywał świadczenie lub zasiłek przedemerytalny.
Taki wariant powoduje, że ZUS uznaje, że zmarły spełnił warunki, by otrzymać rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oszacuje, jaka byłaby wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy i na tej podstawie wyliczy rentę rodzinną.
Jeśli osoba jednocześnie spełnia warunki do otrzymania renty rodzinnej albo emerytury lub renty, jak i świadczenia przedemerytalnego, to może skorzystać tylko z jednego świadczenia. W takiej sytuacji warto wybrać to, które wynosi najwięcej. Jeśli osobie przysługuje renta rodzinna i socjalna, a ta pierwsza przekracza dwukrotność najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy, to wtedy nie można pobierać* renty socjalnej*. Jeśli jednak renta rodzinna jest niższa, to przysługują oba świadczenia. Ich suma nie może być jednak wyższa niż 200 proc. najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.