Tarcza przed cyberatakiem i nieefektywnymi inwestycjami w strukturę informatyczną. Na polskim rynku pojawiły się oferty bezpłatnych audytów IT dla firm

Atak cyberprzestępców, włamanie na serwery, wykradzenie poufnych danych, przejęcie bazy klientów – to wszystko wciąż bardziej kojarzy się z sensacyjnymi filmami niż z faktycznymi wydarzeniami.

A rzeczywistość jest taka, że dane są przygnębiające. Według raportu McAfee Labs tylko jeden wirus „Crypto Wall 3" przyniósł swoim twórcom ok. 325 mln dol. z okupów za odszyfrowanie danych. W ostatnich miesiącach opinia publiczna dowiedziała się z kolei o wykradzeniu danych z Yahoo!, skąd wyciekły najprawdopodobniej dane kilkuset milionów użytkowników. Problem nie dotyczy tylko gigantów, ale też najmniejszych firm.

- Wyobraźmy sobie dużego gracza rynku e-commerce, który traci dostęp do całej swojej bazy produktów i klientów. Pomyślmy o firmie transportowej, której zniszczono dane o tysiącach przesyłek w drodze. Wyobraźmy sobie klinikę, w której lekarz nie może zapoznać się z historią ciężko chorego pacjenta, choć przed chwilą była jeszcze dostępna w systemie. To dramat, a przecież właśnie w ten sposób działa coraz powszechniejsze, również w Polsce, złośliwe oprogramowanie typu ransomware. Szyfruje dostęp do danych do chwili zapłaty okupu - przestrzega Jakub Wychowański, szef działu bezpieczeństwa danych w firmie Vecto.

Zachodnioeuropejskie korporacje są świadome problemu. Ponad 80 proc. z nich boi się ataku DDoS, a 35 proc. przyznaje, że atak spowodował finansowe straty - wynika z ankiety przeprowadzonej podczas konferencji Infosecurity Europe w Londynie, poświęconej cyberbezpieczeństwu.

W Polsce firmy – przynajmniej na poziomie deklaracji – zachowują spokój. Jak wynika z publikowanego we wrześniu raportu firmy Intel, aż 86 proc. polskich menadżerów IT uważa, że system IT w ich firmach jest bezpieczny.

Tymczasem w aż 27 proc. przedsiębiorstw dochodzi do groźnego incydentu. I to przynajmniej dwa razy w roku. Co więcej, aż 40 proc. dużych firm w Polsce nie ma przygotowanego żadnego scenariusza na wypadek cyberataku, a 14 proc. nie korzysta ze scentralizowanego mechanizmu ustalania polityki bezpieczeństwa IT.

Polscy przedsiębiorcy wypadli w ankiecie gorzej niż Czesi czy Węgrzy. Aż 84 proc. naszych południowych sąsiadów jest przygotowanych na atak cybeprzestępców.

Jak mówią eksperci od IT, nawet te firmy, które deklarują wysoką świadomość problemu, dość chaotycznie podchodzą do tematu zabezpieczeń infrastruktury i optymalizacji jej wydajności. Wiele z nich nie zdaje sobie sprawy z wagi problemów, jakie już dziś kryją się w ich systemach IT. Dlatego firmy specjalizujące się w branży cyberbezpieczeństwa próbują w różny sposób zachęcić właścicieli oraz menedżerów do tego, by zaczęli intensywniej myśleć o „cyberhigienie".

Jedną z takich firm jest wspomniana firma Vecto, która firmom w Polsce proponuje bezpłatny audyt systemów informatycznych w oparciu o analizę Mitrend.

- Jesteśmy przekonani, że jego wyniki w wielu przypadkach zweryfikują plany inwestycyjne badanych firm - mówi nam Jakub Wychowański.

Oferta jest ważna do końca roku, audyt z reguły trwa około tygodnia i, jak zapewnia firma, nie ma wpływu na codzienne funkcjonowanie poszczególnych obszarów IT. - Do przeprowadzenia analizy nie potrzebujemy przekazywania danych wrażliwych lub dotyczących dostępu do systemu – mówi ekspert.

Firma deklaruje, że po tym tygodniu każdemu przedsiębiorcy czy menedżerowi pokaże na twardych danych i wskaźnikach, jakie są słabe ogniwa, ryzyka i wąskie gardła całego systemu IT.

- Wydawanie setek tysięcy złotych w oparciu o intuicję, nawet świetnego informatyka, może okazać się kompletną pomyłką – przekonuje Vecto.

Przykład? Ostatnio do firmy zgłosił się szef jednej z dużych firm z branży logistycznej. Chciał się dowiedzieć, dlaczego wydał 3 mln zł na infrastrukturę i nie przyniosło to poprawy funkcjonalności systemu. Mimo że właśnie to obiecywał dostawca sprzętu. Testy i audyt Mitrend jednoznacznie wskazały winowajcę – tak duży wydatek zupełnie nie był potrzebny.

- W tym konkretnym przypadku wykazaliśmy, że zaawansowana optymalizacja bazy danych przy pomocy naszych narzędzi pozwoliłaby osiągnąć 50-proc. wzrost wydajności całego systemu. Koszt tej modernizacji wyniósłby ok. 30 tys. złotych, czyli 10-krotnie mniej, niż klient wydał – tłumaczy ekspert.

Obserwacje jego i innych pracowników Vecto potwierdzają, że firmy zaczynają poważnie interesować się tematem cyberbezpieczeństwa dopiero wtedy, gdy padną ofiarą ataku. Wcześniej wychodzą z założenia, że hakerzy mają na celowniku większe firmy, które mają więcej do stracenia. Tymczasem dla cyberprzestępców takie podejście to wręcz zaproszenie do ataku.

- Szukają właśnie tych firm, które są słabo lub nawet w ogóle niechronione, dysponują nieefektywnymi strukturami i przestarzałym sprzętem - wyjaśnia Jakub Wychowański.- Skala tych zjawisk w Polsce systematycznie rośnie, a złośliwe oprogramowanie bezlitośnie poszukuje źle skonfigurowanych lub niewłaściwie zabezpieczonych systemów - dodaje.

Właśnie dlatego warto być mądrym przed, a nie po szkodzie i poddać się ocenie specjalistów, którzy sprawdzą, czy nasza firma jest odpowiednio zabezpieczona, a system skutecznie zoptymalizowany.

Firmy będące źle przygotowane na atak cyberprzestępców narażają się na olbrzymie finansowe straty. Każda niewłaściwie zaprojektowana, wdrożona i rozbudowywana struktura IT może stać się łatwym celem lub też firma słono zapłaci za poprawę i wyeliminowanie błędów. Przedsiębiorstwo traci również w oczach klientów, a o odbudowę zaufania często może być niezwykle trudno.

Zapłacenie okupu to jedno. Wiele firm płaci także za zachowanie tajemnicy, by o ataku nie dowiedziały się media i co najważniejsze korzystający z usług klienci. Mało kto chciałby ponownie pójść do lekarza, z którego placówki cyberprzestępcy pobrali informacje związane z pacjentami. Tych wydatków można byłoby jednak uniknąć, gdyby wcześniej zainwestowałoby się w bezpieczeństwo systemów IT. Przeprowadzenie darmowego audytu pozwala znaleźć słabe strony swojego systemu i lepiej zaplanować inwestycje związane z jego ulepszeniem czy wdrożeniem.

_ Artykuł powstał przy współpracy z firmą Vecto _