O wszelkich ograniczeniach obywatele państw UE i zainteresowani mają być informowani z odpowiednim wyprzedzeniem.
"Proponujemy państwom członkowskim dobrze skoordynowane, przewidywalne i przejrzyste podejście do ograniczeń podróżowania tam, gdzie są one potrzebne, zawsze stawiając na pierwszym miejscu ochronę zdrowia publicznego. Musimy unikać dalszych zakłóceń i tak już niestabilnych gospodarek oraz dodatkowej niepewności dla obywateli, którzy dokonali ogromnych poświęceń. Tego się od nas oczekuje" - powiedziała komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności Stella Kyriakides, cytowana w komunikacie.
Komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson przypomniała, że w marcu br. Komisja opracowała podstawy zaleceń dla państw członkowskich dotyczących kontroli na granicach wewnętrznych i zewnętrznych, których państwa członkowskie powinny przestrzegać. "Dzisiejsze działania opierają się na dotychczasowych osiągnięciach, tak abyśmy mogli w pełni korzystać ze strefy Schengen. Dlatego chcemy jasnego 'zielonego, pomarańczowego, czerwonego' systemu, a nie kalejdoskopu indywidualnych środków" - podkreśliła.
Krajowe kryteria wprowadzania ograniczeń przepływu osób są bardzo rozbieżne. Komisja proponuje, aby przy wprowadzaniu środków ograniczających każde państwo członkowskie uwzględniało następujące kryteria:
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 na 100 tys. osób na danym obszarze w okresie 14 dni;
- odsetek pozytywnych testów ze wszystkich testów na COVID-19 przeprowadzonych na danym obszarze w okresie siedmiu dni;
- łączna liczba nowo przeprowadzonych testów na COVID-19 na 100 tys. osób na danym obszarze w okresie 14 dni.
Państwa członkowskie mają co tydzień przekazywać te dane Europejskiemu Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym.
Przy założeniu, że państwo członkowskie, z którego osoba chce wyjechać ma tygodniowy wskaźnik testów wynoszący ponad 250 na 100 tys. osób, Komisja proponuje, aby państwa członkowskie nie ograniczały swobodnego przepływu osób podróżujących z innego państwa członkowskiego, w przypadku, gdy:
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 na danym obszarze wynosi mniej niż 50 na 100 tys. osób w okresie 14 dni, lub
- odsetek pozytywnych testów na COVID-19 przeprowadzonych na danym obszarze nie przekracza 3%
Komisja proponuje, aby Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób na podstawie danych dostarczonych przez państwa członkowskie publikowało aktualizowaną co tydzień mapę państw UE i EOG wraz ze wspólnym kodem kolorystycznym.
Komisja proponuje:
- kolor zielony dla obszaru, na którym łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 wynosi mniej niż 25 w okresie 14 dni oraz odsetek pozytywnych testów ze wszystkich testów na COVID-19 wynosi mniej niż 3%.;
- kolor pomarańczowy dla obszaru, na którym:
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 nie przekracza 50 w okresie 14 dni, przy czym odsetek pozytywnych testów ze wszystkich testów na COVID-19 wynosi przynajmniej 3% lub
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 wynosi między 25 a 150, przy czym odsetek pozytywnych testów ze wszystkich testów na COVID-19 wynosi mniej niż 3%;
- kolor czerwony dla obszaru, na którym:
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 przekracza 50 w okresie 14 dni oraz odsetek pozytywnych testów ze wszystkich testów na COVID-19 wynosi przynajmniej 3% lub
- łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków COVID-19 wynosi ponad 150 na 100 tys. osób w okresie 14 dni;
- kolor szary:
- jeżeli brak jest wystarczających informacji, aby ocenić kryteria zaproponowane przez Komisję lub
- jeżeli liczba testów na COVID-19 przeprowadzonych na 100 tys. osób nie przekracza 250.
Komisja proponuje jednolite podejście państw członkowskich w odniesieniu do podróżnych przybywających ze stref wysokiego ryzyka. Zdaniem KE, państwa członkowskie nie powinny odmawiać wjazdu osobom podróżującym z innych państw członkowskich. Przyznaje jednak, że państwa, które wprowadzają ograniczenia swobodnego przepływu w oparciu o własne procesy decyzyjne, mogą wymagać, aby:
- osoby podróżujące z obszaru określonego kolorem czerwonym lub szarym poddały się 14-dniowej kwarantannie lub
- przeszły test na COVID-19 po przybyciu - preferowanym wariantem jest test na COVID-19;
Według Komisji, w uzasadnionych przypadkach państwa członkowskie mogą rozważyć zalecenie, aby osoby podróżujące z obszaru określonego kolorem pomarańczowym poddały się co najmniej testowi na COVID-19 przed wyjazdem lub po przyjeździe. Mogą też wymagać od osób przybywających z obszaru określonego kolorem czerwonym, pomarańczowym lub szarym przedkładania karty lokalizacji pasażera, zwłaszcza od osób podróżujących samolotem, zgodnie z wymogami ochrony danych.
Komisja uważa, że podróżni pełniący istotną funkcję lub ze specjalnymi potrzebami - np. pracownicy wykonujący zawody krytyczne, pracownicy przygraniczni i delegowani, studenci lub dziennikarze wykonujący swoje obowiązki - nie powinni być zobowiązani do poddania się kwarantannie.
Komisja proponuje, aby państwa członkowskie co tydzień przekazywały państwom członkowskim i Komisji szczegółowe informacje na temat planowanych ograniczeń w swobodnym przemieszczaniu się lub znoszenia ograniczeń w podróżowaniu. Zdaniem Komisji, zmiany należy zgłaszać tydzień przed ich wejściem w życie.
Informacje powinny być również dostępne na platformie internetowej Re-Open EU oraz Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.
"Obywatele i przedsiębiorstwa potrzebują przewidywalności. Państwa członkowskie muszą dołożyć wszelkich starań, aby zminimalizować społeczne i gospodarcze skutki ograniczeń podróży. Powinno to obejmować przekazywanie społeczeństwu jasnych, wyczerpujących i terminowych informacji" -podała Komisja.
Teraz wniosek Komisji ws. zaleceń ma zostać omówiony przez Radę Europejską w celu przyjęcia go w najbliższych tygodniach.
