Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 to jedyny program, zarządzany na szczeblu krajowym, przeznaczony tylko dla części polskich województw – warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego oraz regionalnej części mazowieckiego (bez Warszawy i 9 otaczających powiatów).

Polska Wschodnia to dobre miejsce do życia, pracy i inwestowania. Potencjał regionu jest ogromny. Dzięki Funduszom Europejskim wiele się tu już zmieniło. Zmiany trzeba jednak utrwalać i dbać o dalszy rozwój obszaru, dla dobra mieszkańców i z myślą o ich przyszłości.

Dwie edycje programu, realizowane w poprzednich perspektywach finansowych UE, pozwoliły na przeprowadzenie wielu projektów. Program Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 (budżet blisko 2,4 mld euro) stworzył podstawy dla przyspieszenia rozwoju gospodarczego. Dzięki niemu uczelnie i ośrodki innowacji otrzymały środki finansowe na rozwój. Małe i średnie firmy uzyskały pożyczki na inwestycje. Dofinansowanie objęło także projekty dotyczące rozbudowy sieci internetowych i transportu – powstały nowe drogi, w miastach pojawiły się nowe ekologiczne środki komunikacji. Program wspierał także turystykę i umożliwił promocję gospodarczą Polski Wschodniej, m.in. na targach i kongresach. Program stworzył również bazę do dalszych pozytywnych zmian.

Obecnie dobiega końca realizacja drugiej edycji wsparcia, czyli Programu Polska Wschodnia 2014-2020 (z budżetem 2 mld euro). Program tak jak wcześniej wspiera innowacyjny biznes, inwestuje w ekologiczny transport miejski, pomaga budować i modernizować spójną, nowoczesną sieć dróg i kolei. Pozytywne efekty tych inwestycji odczuli zarówno mieszkańcy, jak i działający tu przedsiębiorcy. Dlatego też oczywistą była decyzja o kontynuacji Programu.

W Programie Polska Wschodnia 2014-2020 (POPW) stawiano na rozwój innowacyjności i konkurencyjności pięciu wschodnich regionów Polski. Na dofinansowanie mogły liczyć zarówno projekty infrastrukturalne, jak i projekty wspierające rozwój przedsiębiorczości. Wsparcie dla prawie 3,5 tysiąca projektów wyniosło 13,7 mld zł, z czego 9,1 mld zł pochodziło z Funduszy Europejskich. Pomoc otrzymało blisko 3,5 tysiąca przedsiębiorców. Projekty, które zrealizowali, pozwoliły stworzyć ponad 4,2 tysiące nowych miejsc pracy. Dzięki nim ponad 700 przedsiębiorców z Polski Wschodniej weszło na nowe rynki zagraniczne.

Wśród wielu projektów współfinansowanych z programu Polska Wschodnia wymienić można, m.in.:

• platformy startowe dla nowych pomysłów – unikatowy program wsparcia dla osób z pomysłem na innowacyjny biznes, które chcą go założyć i prowadzić w Polsce Wschodniej (skorzystało z niego już blisko 1,5 tys. start-upów)
• budowę nowoczesnego Centrum Komunikacyjnego w Kielcach, tzw. "UFO"rozbudowę systemu transportu publicznego w Rzeszowie
• prace modernizacyjne na linii kolejowej nr 68 i 565 na odcinku Lublin-Stalowa Wola wraz z elektryfikacją blisko 100 km odcinka linii, które zwiększyły bezpieczeństwo ruchu kolejowego i drogowego oraz pozwoliły na wzrost prędkości zarówno pociągów pasażerskich, jak i towarowych
• budowę Węzła Porosły, czyli powiązania drogi ekspresowej z obwodnicami Białegostoku przy wjeździe od strony Warszawy
• przebudowę systemu komunikacji zbiorowej na obszarze specjalnej strefy ekonomicznej w Lublinie, m.in. przez dobudowanie odcinka trakcji trolejbusowej.

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej jest kontynuacją wsparcia z poprzednich lat. Program ma dalej utrwalać warunki sprzyjające rozwojowi gospodarczemu makroregionu, zwiększać jego konkurencyjność i podnosić jakość życia mieszkańców.

Cele zostaną osiągnięte dzięki:

• wzmacnianiu konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw,
• wzmacnianiu atrakcyjności miast i podniesieniu jakości życia mieszkańców w dobie zmian klimatu,
• zwiększeniu dostępności transportowej makroregionu,
• wzrostowi wykorzystania potencjału turystyki dla rozwoju społeczno-gospodarczego.

Ze wsparcia z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 będą mogły skorzystać między innymi: osoby z pomysłem na innowacyjny biznes typu start-up, które chcą go założyć i prowadzić na terenie Polski Wschodniej oraz przedsiębiorcy, którzy już prowadzą działalność w tym makroregionie, a także jednostki samorządu terytorialnego, ośrodki innowacji, parki narodowe oraz zarządcy infrastruktury kolejowej i drogowej. W programie określono następujące obszary wsparcia:

• Przedsiębiorczość i innowacje – dla start-upów, dla przedsiębiorców na zmiany w zakresie innowacji wzorniczych, automatyzację i robotyzację, gospodarkę obiegu zamkniętego oraz na pożyczki dotyczące inwestycji w turystykę
• Energia i klimat – realizowane projekty mają dotyczyć modernizacji sieci dystrybucji energii, ochrony różnorodności biologicznej oraz dostosowania miast do zmian klimatycznych
• Zrównoważona mobilność miejska ­– realizowane projekty będą dotyczyły inwestycji w publiczny, zeroemisyjny transport zbiorowy, zintegrowany z ruchem pieszym i rowerowym
• Spójna sieć transportowa – gdzie rozbudowywana będzie infrastruktura kolejowa i drogowa
• Zrównoważona turystyka – pozwoli na tworzenie ponadregionalnych szlaków turystycznych: rowerowych, kajakowych czy kamperowych.

Realizowane projekty będą nadal wspierać Polskę Wschodnią. Dzięki wsparciu innowacyjności firm powstaną nowe miejsca pracy, a firmy funkcjonujące w makroregionie będą miały lepsze warunki do prowadzenia działalności i zyskają możliwości dalszego inwestowania. Fundusze Europejskie zadbają o bezpieczeństwo i poprawę jakości środowiska. Mieszkańcy, przedsiębiorcy i jednostki samorządu terytorialnego w Polsce Wschodniej mogą wykorzystać możliwości, jakie stwarza bycie częścią Unii Europejskiej. Rozwój makroregionu przyczyni się do zrównoważonego terytorialnie rozwoju całej Polski, a w szerszej perspektywie – do większej spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej Unii Europejskiej.

Szczegółowe informacje na temat programu dostępne są na stronie internetowej https://www.fepw.gov.pl/, a także w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/punkty/#/.