Ruchy na rynku obligacji a popyt na złoto: jak zmiany stóp procentowych wpływają na cenę złota?
Od kilkunastu lat dolarowe notowania złotego kruszcu wykazywały silną zbieżność z realnymi, długoterminowymi stopami procentowymi w Stanach Zjednoczonych. Zależność tę można dostrzec nie tylko na rynku amerykańskim, ale i europejskim czy nawet polskim. Gdy stopy procentowe są wysokie, w związku z walką z inflacją, a ta przewyższa oprocentowanie kapitału, rośnie popyt na złoto, przez co ono drożeje. W tym samym czasie lokowanie pieniędzy w obligacjach traci sens.
Jak obliczyć wartość złota i sprawdzić, czy w danym momencie rzeczywiście warto w nie zainwestować? Wszystko zależy od czynników, które wpływają na cenę złota i które pojawiają się w otoczeniu rynkowym. Należy przy tym wymienić:
- waluty, zwłaszcza wycena dolara amerykańskiego, który również jest uważany za bezpieczną przystań inwestycyjną,
- inflację, która pociąga za sobą konieczność wzrostu głównych stóp procentowych,
- sytuację gospodarczą i wzrost dochodów ludności w danym kraju lub regionie,
- konieczność gromadzenia rezerw przez banki centralne,
- sytuację występującą na rynkach finansowych, np. spadające oprocentowanie obligacji, niepewność na rynku akcji itp.,
- ryzyko polityczne,
- ryzyko konfliktów zbrojnych,
- ceny ropy naftowej.
Krótkoterminowe zmiany wartości złota wywołują spekulanci. Przepływy wynikające z inwestycji spekulacyjnych mogą powodować zmiany cen złota, ale w krótkim terminie. Istotny wpływ na nie ma też podaż, czyli ilość kruszcu dostępnego na rynku.
Złoto jako bezpieczna przystań: dlaczego inwestorzy szukają wartości zachowawczych?
Złoto w okresach największych kryzysów finansowych na różnych rynkach jest walorem, w który inwestują poszukujący sposobu na zachowanie wartości swojego kapitału. Można je postrzegać jako nieoprocentowaną, choć bardzo bezpieczną przystań. Inwestorzy poszukują wartości zachowawczych wtedy, gdy rośnie inflacja. Lokowaniu pieniędzy w złoto sprzyjają światowe kryzysy i konflikty, np. wojna w Ukrainie. Panuje niepewność finansowa, która wzrasta, co generuje wyższy popyt na metale szlachetne. Złoto zyskuje wtedy na wartości.
Inwestorzy kierują zainteresowanie i tym samym kapitał w stronę złota nie tylko wtedy, gdy rośnie inflacja. Zwracają na nie uwagę, gdy jednocześnie inflacja ta towarzyszy niskiemu poziomowi zaufania i nadmiernym obawom co do wzrostu gospodarczego i przyszłej sytuacji na rynkach finansowych.
Warto stawiać na złoto w czasach, gdy inwestorzy obawiają się wszechobecnej niestabilności rynku. Sprzyja temu obecnie np. wojna za naszą wschodnią granicą, choć nie tylko konflikty zbrojne wpływają na wzrost cen złotego kruszcu.
Inflacja i rynki obligacji – jakie są konsekwencje dla wartości złota?
Inflacja wpływa na realny spadek wartości pieniądza. Dlatego też inwestorzy, zwłaszcza ci, którzy działają długoterminowo, w okresie rosnącej inflacji chcą wycofać się z rynku obligacji o niskiej rentowności i zastąpić je w swoim portfelu np. złotem jako długoterminową inwestycją dla ochrony wartości ich kapitału. Historycznie było to już wielokrotnie obserwowane, na przykład w czasie recesji z 2008 i 2009 roku. Wtedy Fed zdecydował się na obniżenie stóp procentowych w USA do rekordowo niskich poziomów.
Oddziaływanie decyzji banków centralnych na cenę złota
Banki centralne na świecie przy użyciu swoich organów i różnych instytucji – w Polsce jest to Rada Polityki Pieniężnej, kształtują politykę monetarną w kraju. Między innymi ustalają wysokość głównych stóp procentowych. Złoto jest wrażliwe na możliwe zmiany wysokości tych stóp, ponieważ nie generuje bieżących dochodów. Oddziałuje na alternatywy na rynku akcji, które oferują potencjalny dochód, takie jak m.in. obligacje. Istnieje negatywna korelacja – mianowicie gdy rentowność obligacji rośnie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że złoto będzie w trendzie bocznym lub spadkowym. Spadająca rentowność obligacji analogicznie prowadzi do wzrostu notowań złota.
Wpływ wydarzeń geopolitycznych na rynki obligacji i wartość złota
W kwietniu 2023 roku notowania złota przebiły psychologiczną granicę 2000 USD za uncję. Cena wyraźnie wzrosła w ostatnim roku. Jeszcze we wrześniu 2022 roku 1 uncja kosztowała nieco ponad 1633 USD. 22 maja 2023 roku było to zaś 1975,75 USD za uncję. Poziom powyżej 2000 dolarów obserwowany był tylko dwa razy w historii, tj. w sierpniu 2020 roku, w szczycie pandemii, i w marcu 2022 roku, kiedy to Rosja zaatakowała Ukrainę.
Wpływ na cenę w ostatnim czasie ma szereg wydarzeń geopolitycznych, które dotykają nie tylko rynku złota, ale i rynku obligacji. To przede wszystkim wojna w Ukrainie i związane z nią reperkusje dla Rosji. Jednak złoto wystrzeliło w górę w 2023 roku w odpowiedzi na zawirowania, jakie obserwowane są w sektorze bankowym w Stanach Zjednoczonych i w Europie. Problemy banków na świecie spowodowały, że odwracają się od nich inwestorzy, którzy wykazują coraz większą awersję względem ryzyka. To z kolei buduje popyt na bezpieczne aktywa, do których złoto się zalicza.
Obawy przed recesją na świecie powodują, że nie brakuje opinii ekspertów wskazujących, że tegoroczne maksimum osiągnięte w kwietniu to jeszcze nie koniec wzrostów złotego kruszcu. Zachowanie kursu przypomina wydarzenia na rynku obligacji skarbowych w USA. Różnica jest przy tym taka, że od amerykańskich obligacji wypłacane mogą być kupony, gdy utrzymywane są wysokie stopy procentowe, a od złota nie. Teoretycznie więc obligacje skarbowe powinny być częściej wybierane przez inwestorów, ale w ostatnim czasie jest inaczej. Złoto lepiej niż wiele innych lokat, w tym obligacje, przechowuje wartość, zwłaszcza w warunkach wysokiej inflacji i wysokich stóp procentowych.