Laboratorium Innowatora – jak fundusze unijne wspierają start-upy

Polska, z jej rozwijającym się ekosystemem start-upów, jest świadkiem narodzin nowych pomysłów, które przekształcają przemysły i przynoszą korzyści społeczeństwu. W artykule tym zgłębimy m.in. kluczowe aspekty Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (w skrócie FENG) oraz konkursu "Laboratorium Innowatora", które wspomagają innowacje, w tym start-upy. Przybliżymy również działania wspierające pomysły biznesowe i zakładanie nowych firm typu start-up poprzez program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), będący następcą Programu Inteligentny Rozwój, jest dynamiczną odpowiedzią na wyzwania współczesnego, zmieniającego się świata. FENG jest kluczowym źródłem finansowania dla polskich firm, które dążą do wzrostu, modernizacji i wdrażania innowacji. Wspierając start-upy i innowacyjne firmy, FENG tworzy warunki sprzyjające powstawaniu nowych technologii i pomysłów. W ramach tego programu przedsiębiorcy mają możliwość korzystania z różnorodnych instrumentów finansowych i wsparcia merytorycznego, które pomagają im rozwijać swoje przedsiębiorstwa.

"Laboratorium Innowatora" to działanie niezwykle istotne dla młodych przedsiębiorców. Sposób przekazywania środków w ramach tej inicjatywy został "podzielony na dwa etapy". Pierwszym z nich jest wsparcie dla podmiotów działających na rzecz innowacyjności lub rozwoju gospodarczego. Następnie podmioty te będą wspierać bezpośrednio innowatorów (pomysłodawców) zainteresowanych rozwijaniem innowacyjnych produktów oraz założeniem i rozwinięciem działalności gospodarczej typu start-up. Instytucje działające na rzecz innowacji, takie jak centra transferu technologii, inkubatory technologiczne, parki technologiczne czy centra innowacji, będą wspierać indywidualnych innowatorów za pomocą działań mentoringowych, doradczych, czy polegających na opracowaniu prototypów produktów, wyrobów, usług, technologii lub projektów wzorniczych. Pomogą również uniknąć młodym biznesom błędów w prowadzonej działalności, wyznaczyć klarowne cele rozwoju oraz zweryfikować założenia biznesowe.

Konkurs "Laboratorium Innowatora" jest wyjątkową szansą dla instytucji otoczenia biznesu, a na kolejnym etapie dla przedsiębiorców, którzy chcą rozwijać swoje innowacyjne pomysły. Obecnie trwa nabór dla operatorów profesjonalnych programów mentoringowych, czyli ośrodków innowacji. Jego zakończenie planowane jest na 19 grudnia br. Wyłonione w konkursie instytucje i organizacje zapewnią kompleksowe wsparcie indywidualnym innowatorom, tj. indywidualnym osobom lub zespołom osób zainteresowanych rozwijaniem innowacyjnych produktów oraz założeniem i rozwinięciem działalności gospodarczej typu start-up. Instytucje będą mogły uzyskać od 4 do 7 mln zł, które przeznaczą na wsparcie innowatorów. Ocenie w ramach tego konkursu podlegać będzie m.in. dotychczasowe doświadczenie w roli podmiotu wspierającego rozwój innowacyjnych pomysłów biznesowych oraz koncepcja programu wsparcia skierowanego do innowatorów.

W kolejnej fazie innowatorzy będą mogli otrzymać wsparcie w ramach programów wyłonionych w konkursie dla ośrodków innowacji. Otrzymają możliwość sfinansowania takich działań jak koszty opracowania prototypów (produktów, wyrobów, usług itp.), studiów wykonalności, usług eksperckich i prawnych, narzędzi informatycznych, ale również zakupu środków trwałych. Programy, w ramach których start-upy będą mogły korzystać ze wsparcia, mają rozpocząć się nie później niż 31 maja 2024 r., a zakończyć nie później niż 30 października 2026 r.

Uzupełnieniem wsparcia w ramach FENG, a dla niektórych początkiem drogi z innowacjami, są usługi informacyjne dla innowacji: STEP oraz Innovation Coach. Dzięki nim przedsiębiorcy mają dostęp do ekspertów, którzy pomagają w weryfikacji założeń biznesowych, kształtowaniu strategii rozwoju, poszukiwaniu wsparcia projektów dla przedsiębiorców z Funduszy Europejskich.

Usługa STEP jest skierowana do firm, które chcą zrealizować u siebie innowacyjny projekt, ale w pierwszej kolejności chcą zweryfikować jego założenia w kontekście możliwości uzyskania dofinansowania z FENG. Usługa przeznaczona jest dla tych przedsiębiorców, którzy do tej pory nie mieli doświadczenia z Funduszami Europejskimi. STEP pomaga w przełożeniu pomysłu na projekt oraz ułatwia poruszanie się w przestrzeni dofinansowań unijnych.

Z kolei Innovation Coach to usługa informacyjna adresowana do przedsiębiorców, którzy dotąd nie prowadzili działalności innowacyjnej w oparciu o badania i rozwój. Dzięki Innovation Coach przedsiębiorca ma możliwość, we współpracy z doświadczonym ekspertem, określić możliwości i przestrzeń do wprowadzenia innowacji w swojej firmie, otrzymać analizę swojego przedsiębiorstwa dokonaną pod kątem rozpoczęcia działalności B&R, a także otrzymać informację o możliwych źródłach dofinansowania z FENG.

Obie usługi są bezpłatne i dostępna dla każdego zainteresowanego przedsiębiorcy.

Program FENG nie jest jedynym źródłem wsparcia start-upów. Przedsiębiorcze osoby z pomysłem na innowacyjny biznes, które chciałyby go założyć i rozwijać w jednym z 6 województw objętych programem Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, już niedługo będą mogły skorzystać z oferty Platform Startowych. Platformy Startowe to program kompleksowego wsparcia dla start-upów na najwcześniejszym i najtrudniejszym etapie – ich powstania i rozwoju. Animatorami Platform są ośrodki innowacji, które działają w partnerstwie z uczelniami, funduszami VC, instytucjami otoczenia biznesu i przedsiębiorcami. Każda osoba, która zakwalifikuje się do Platform i założy działalność, objęta będzie Indywidualnym Planem Inkubacji. Na tym etapie nowo powstałe firmy pod okiem ekspertów pracują nad rozwojem swojego pomysłu biznesowego, w tym testowaniem i weryfikowaniem koncepcji, aż do momentu przygotowania odpowiedniego modelu biznesowego. Na kolejnym etapie najbardziej innowacyjne i obiecujące biznesowo start-upy będą mogły liczyć na bezzwrotną dotację na dalszy rozwój, wprowadzenie swojego produktu lub usługi na rynek i pierwszą sprzedaż.

Nabór dla nowych pomysłów do Platform Startowych ruszy w pierwszej połowie 2024 r. Z kolei w drugiej połowie roku planowany jest kolejny etap wsparcia nastawiony na rozwój działalności gospodarczej start-upów. Dzięki wsparciu ze środków unijnych, mentorstwu i eksperckiej wiedzy młodzi przedsiębiorcy mają szansę przekształcić swoje pomysły w udane biznesy, przyczyniając się zarówno do własnego sukcesu, jak i do wzrostu gospodarki kraju.

Z oferty programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej mogą też skorzystać już istniejące firmy z Polski Wschodniej, co pozwoli im dostosować się do zmieniających się warunków rynkowych i zwiększyć swoją konkurencyjność. Harmonogram naborów dostępny jest na www.fepw.gov.pl.