"Ktoś sobie żarty stroi". Dar przekazany Rydzykowi to podróbka?

W ostatnią niedzielę ojciec Rydzyk przyjął miecz od prezesa Enei Pawła Majewskiego i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina. Jak tłumaczył minister na Twitterze, jest to "miecz z czasów Mieszka I". Trafi on do Muzeum Pamięć i Tożsamość w Toruniu, które powstaje z inicjatywy związanej z Tadeuszem Rydzykiem Fundacji Lux Veritatis.

"To średniowieczny miecz, który według ekspertów pochodzi z X/XI wieku" - podaje Enea na swojej stronie internetowej. "Miecz pochodzi z obszaru Europy Środkowej i ma około tysiąca lat. W dostępnych zbiorach publicznych niewiele jest przykładów broni z tego okresu zachowanych w tak dobrym stanie. Choć takie znaleziska pojawiają się w polskich wykopaliskach, najczęściej ich stan zachowania jest bliski krytycznemu" - czytamy.

Enea opisuje, że miecz "ma wyraźne, nabijane złotem, zdobienia z motywami chrześcijańskimi. Na główni widoczny jest znak ryby flankowany dwoma krzyżami równoramiennymi. Po drugiej stronie analogicznie skrzydło pomiędzy krzyżami". Jak podaje firma, "eksperci i historycy podkreślają, że to bez wątpienia unikatowy egzemplarz, o ogromnej wartości historycznej dla polskiego i europejskiego społeczeństwa".

Jednak stan zachowania i bogate zdobienie budzą wątpliwości ekspertów, z którymi rozmawiał serwis wyborcza.pl. - Ten miecz jest najdelikatniej mówiąc podejrzany – mówi w rozmowie z serwisem prof. Przemysław Urbańczyk z Instytutu Archeologii UKSW i Instytutu Archeologii i Etnologii PAN. Urbańczyk jest autorem monografii Mieszka I i zwraca uwagę, że w czasach i na terenie panowania tego władcy takich mieczy się nie robiło. Nawet na zachodzie Europy "nie robiono mieczy ze srebrnymi, a co dopiero złotymi inkrustacjami".

- Najprawdopodobniej jest podfałszowany. Bo oryginałów z X-XI wieku nie znajduje się po antykwariatach - komentuje dla "Wyborczej" ekspert. Tymczasem z informacji Wirtualnej Polski wynika, że miecz za około 250 tys. zł został zakupiony przez Fundację Enea właśnie ze zbiorów antykwarycznych.

- Jest w Polsce takich mieczy kilkadziesiąt, żadne nie mają oczywiście jakichkolwiek inkrustacji, i wszystkie są specjalistom znane. A tu spada z nieba taka niespodzianka… Złote krzyże, ryby, skrzydła… ktoś sobie żarty stroi - dodaje prof. Urbańczyk. I zwraca uwagę, że handel zabytkami jest w Polsce zabroniony.

Również prof. Marcin Biborski, były naukowiec z Uniwersytetu Jagiellońskiego, ekspert od średniowiecznej broni białej, jest wobec oryginalności miecza sceptyczny. - Wystarczył mi ogląd telewizyjny, żeby nabrać pewności, że to na 90 procent falsyfikat. Nie ma szansy, by miecz po tysiącu lat zachował się w tak dobrym stanie. Jest równiutki, czyściutki - mówi w rozmowie z serwisem wyborcza.pl.

Z kolei gdański oddział Sopockiego Domu Aukcyjnego, który specjalizuje się w takiej broni, zwraca uwagę, że nikt wcześniej o obecności takiego miecza na polskim rynku nie słyszał.

Poprosiliśmy Eneę o odniesienie się do tych zarzutów. Odpowiedź opublikujemy, gdy tylko ją dostaniemy. Na pytania "Wyborczej" firma odpowiedziała jedynie: "Fundacja Enea przekazała środki Fundacji Tożsamość na zakup miecza datowanego na X/XI wiek (…) sporządzono ekspertyzy, które zostały opracowane przez niezależnych specjalistów, którzy mają wiedzę z zakresu historii sztuki i bronioznawstwa".