Zastanawiasz się czasem, dlaczego osoba, do której coś mówisz obraża się, choć nie miałeś w zamiarze zrobić jej przykrości lub nie wykonuje tego, o co ją prosisz? Problemy z komunikacją zdarzają się wszystkim, czy to w zespole w pracy, czy też w domu z mężem, partnerem lub dziećmi. Czasami ktoś nas nie zrozumie, czasami coś nadinterpretuje, a czasami my nie zrozumiemy, co ktoś nam chciał przekazać.
Dlaczego tak się dzieje? Bo każdy z nas inaczej odbiera różne bodźce, jest bardziej lub mniej wrażliwy, ma większy lub mniejszy margines akceptacji lub wyrozumiałości, itd. Każdy z nas bowiem prezentuje inny wzór zachowań. Poznanie swojego stylu, a także zrozumienie innych, pomoże nam poprawić komunikację, co przełoży się na operatywność zawodową oraz większe zadowolenie z życia osobistego.
Poznaj swój styl zachowania, poznaj siebie
Jednym z kroków na drodze do rozwoju osobistego i poznania siebie może być właśnie poznanie swojego stylu zachowań. Jeżeli znasz swój styl zachowania, możesz również domyślać się modelu osobowości swoich rozmówców, a zatem możesz łatwiej przewidywać, jak zareagują na dany komunikat.
Mając taki oręż w dłoni, będziesz wiedział jak dostosować komunikat do danej osoby, by zostać zrozumianym, czy też zmotywować go do działania. Dzięki temu uzyskasz większe zaangażowanie innych w rozmowę i w rozwiązanie problemu.
Cztery style zachowań ludzkich
Naukowcy odkryli, że ludzie przejawiają podobne typy postaw, a osoby przyporządkowane do poszczególnych grup wykazują podobne zachowania. Amerykański psycholog William Marston wyszczególnił 4 typy takich zachowań, po dwie przeciwstawne sobie pary.
To postawy otwarte na innych ludzi - ekstrawertyczne i introwertyczne, powściągliwe. Drugą parą są postawy zorientowane na ludzi oraz na zadania. W ich zakresie Martson wyszczególnił cztery główne osobowości, nazywając podział "DISC": Dominant - wzór dominujący, Influencing - wpływowy, inspirujacy, Steady - stały, oraz Compliance - sumienny. Co ciekawe, każdy z nas ma w sobie te cztery style zachowań, ale w różnym stopniu ich intensywności.
Czytaj też: Jeden z najbardziej cenionych polskich bankowców mówi, jacy liderzy nie mają szans na sukces
Jak rozpoznać swój styl osobowości?
Przyjrzyjmy się stylom zachowań na przykładzie konkretnych osób. Pomoże to zdefiniować, który styl przeważa w twoich zachowaniach oraz zachowaniu twoich rozmówców. Styl zachowań można rozpoznawać po wskaźnikach werbalnych i niewerbalnych, po ekspresji, postawie ciała oraz powierzchowności.
Artur lubi ryzyko i szybkie działanie. Szybko i zdecydowanie przechodzi do konkretów. Kręcą go duże pomysły i duże biznesy, generuje zmiany i przewodzi im. Artur dziwi się, dlaczego czasem wielki plan nie wychodzi przez drobiazgi, do których nie ma głowy. Artur często też popada w złość, ale szybko potrafi ochłonąć.
Artur przejawia typ osobowości Dominance - czyli dominujący. Mówi zdecydowanie, głośno, przechodzi do konkretów, rozmawia poważnie, często ma modne, drogie ubrania, mówi o celach i działaniu.
Ania ma wiele pomysłów i chciałaby, aby wszyscy za nią podążali. Lubi kiedy coś się dzieje, decyzje podejmuje szybko, bez zbędnej ilości danych. Uwielbia pracować z ludźmi. Ania denerwuje się, że nawet jeśli coś sobie zaplanuje, to i tak często pod wpływem impulsu to zmienia. W stresie często musi się wygadać i bywa chaotyczna, ale bardzo lubi zmiany i nowości.
Ania przejawia typ osobowości Influencing - czyli inspirujący, wpływowy. Mówi dużo, ekspresyjnie, często opowiada różne historie, dowcipy, rozmawia wesoło, emocjonalnie, ma ubranie rzucające się w oczy, mówi o pozytywach, szuka inspiracji i inspiruje.
Patrycja działa spokojnie i z rozmysłem, decyzje podejmuje powoli, najlepiej planując wcześniej. Lubi ludzi, wspiera ich i traktuje partnersko. Patrycja w stresie wycofuje się i unika kontaktu, ucieka, nie odpowiada na sms-y, blokuje. Czasami umykają jej możliwości biznesowe, szczególnie jeśli decyzję trzeba podjąć szybko. Nie lubi zmian, dobrze jest tak, jak jest.
Patrycja, to styl Steady - czyli stabilny. Mówi spokojnie, ciepło, rozmawia o ludziach, rodzinie, buduje relacje w rozmowie, ma wygodne, maskujące ubranie, mówi o problemach, planach.
Jan działa powoli, zgodnie z procedurami, które sam lubi tworzyć. Nie lubi podejmować ryzyka, jeśli dokładnie nie sprawdzi informacji. Jan jest ostrożny, decyzje podejmuje powoli i rozważnie analizując wszelkie dostępne dane. Pracę wykonuje bardzo dokładnie, wręcz perfekcyjnie, trudno go zdenerwować. W stresie jest zdystansowany, nie okazuje uczuć.
Jan to styl Compliance - czyli sumienny. Mówi i rozmawia spokojnie, cicho, dokładnie wypytuje o szczegóły, ma schludne ubranie, powołuje się na dane, rozmawia o zachodzących procesach.
Podział zachowań na naturalne i adaptowane
Zachowania naturalne to te zachowania, które są najbardziej dla ciebie dostępne i odkrywają jak chciałbyś się zachowywać, gdyby nie było czynników motywujących i demotywujących. To preferowany sposób reagowania na rzeczywistość. Przychodzi ci z łatwością. Tego typu działania nie wymagają wysiłku. Zachowania adaptowane są natomiast naszą strategią osiągania celu, czyli są to zmodyfikowane zachowania naturalne, które mogą wymagać dodatkowej energii w używaniu. Inaczej rzecz ujmując zachowania adaptowane są wyuczone i są naszym dostosowaniem do sytuacji.
Pamiętaj, że im bardziej twoje zachowanie naturalne i adaptowane będą zbieżne, tym większa będzie twoja efektywność! Bardzo ważne jest pracować zgodnie ze swoim stylem naturalnym, ponieważ jesteś wtedy najbardziej zadowolony z siebie i nie musisz wydatkować energii na działanie niezgodne ze swoim stylem naturalnym.
Autorką artykułu jest Patrycja Gorczyca, Relationship Manager, Dział Rynku Pierwotnego, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie.
Artykuł powstał w ramach współpracy merytorycznej Akademii Biznesu i GPW.
Artykuł sponsorowany