Rosja chce zniesienia sankcji. Trump zabrał głos

- Będziemy się im przyglądać, myślimy teraz o nich wszystkich. Jest około pięciu lub sześciu warunków. Przyglądamy się im wszystkim - powiedział Trump, pytany podczas spotkania z kandydatami na ambasadorów o to, czy podczas rozmów z Rosją w Rijadzie przedstawiciele administracji zgodzili się na rosyjskie żądania zniesienia części sankcji w zamian za zgodę na zawieszenie broni na Morzu Czarnym. Trump podkreślił, że prowadzi "głębokie dyskusje" z Rosją i Ukrainą i ocenił, że "idą one dobrze".

Kreml we wtorek wydał pięciopunktowy komunikat informujący o wynikach rozmów delegacji USA i Rosji, które odbyły się w poniedziałek w stolicy Arabii Saudyjskiej - Rijadzie.

Jak napisano w komunikacie Kremla, "zgodnie z porozumieniem między prezydentami Rosji i Stanów Zjednoczonych, strony rosyjska i amerykańska zgodziły się zapewnić realizację Inicjatywy Czarnomorskiej, która obejmuje zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi na Morzu Czarnym, niestosowanie siły i zapobieganie wykorzystywaniu statków handlowych do celów wojskowych, przy jednoczesnym organizowaniu odpowiednich środków kontroli poprzez inspekcję takich statków".

W punkcie drugim komunikatu stwierdzono, że Stany Zjednoczone pomogą Rosji przywrócić dostęp do globalnego rynku dla eksportu produktów rolnych i nawozów, obniżą koszty ubezpieczeń morskich i rozszerzą dostęp do portów i systemów płatniczych w celu przeprowadzania tego typu transakcji.

Kreml w komunikacie zaznacza jednak, że wdrożenie obu części umowy będzie wymagało zniesienia ograniczeń sankcyjnych nałożonych na Rossielchozbank, rosyjski bank państwowy obsługujący sektor rolniczy oraz na inne rosyjskie organizacje finansowe, zajmujące się operacjami w zakresie międzynarodowego handlu produktami spożywczymi (w tym produktami rybnymi) oraz nawozami, podłączenie ich do systemu SWIFT i otwarcie niezbędnych rachunków korespondencyjnych.

Moskwa oczekuje także zniesienia ograniczeń nałożonych na przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją i eksportem żywności (w tym przetworów rybnych) oraz nawozów, a także zniesienia ograniczeń nałożonych na działalność firm ubezpieczeniowych, przewożących ładunki żywności (w tym przetworów rybnych) i nawozów.

W komunikacie jest również mowa o zniesieniu ograniczeń w obsłudze statków w portach i sankcji wobec statków pod banderą rosyjską, zajmujących się handlem produktami spożywczymi (w tym produktami rybnymi) i nawozami oraz o zniesieniu ograniczeń w dostawach maszyn rolniczych do Rosji, a także innych towarów wykorzystywanych w produkcji żywności (w tym produktów rybnych) i nawozów.

W punkcie trzecim Kreml oświadczył, że Rosja i Stany Zjednoczone zgodziły się opracować środki, mające na celu wdrożenie porozumień między prezydentami obu krajów w sprawie zakazu ataków na obiekty energetyczne w Rosji i na Ukrainie na okres 30 dni, począwszy od 18 marca 2025 r., z możliwością przedłużenia i odstąpienia od porozumienia w przypadku nieprzestrzegania go przez jedną ze stron.

Punkt czwarty komunikatu mówi, iż Rosja i Stany Zjednoczone chętnie przyjmą pomoc ze strony państw trzecich, mającą na celu wsparcie wdrażania porozumień o zawieszeniu broni w sektorach energetycznym i morskim.

Ostatni punkt głosi, iż "Rosja i Stany Zjednoczone będą nadal działać na rzecz osiągnięcia silnego i trwałego pokoju".

Przynajmniej część stawianych przez Rosję warunków nie leży w gestii USA, lecz Unii Europejskiej. Chodzi tu m.in. o postulat ponownego włączenia rosyjskiego banku rolniczego do międzynarodowego systemu łączności między bankami SWIFT.

"Żeby znieść unijne sankcje, potrzebna byłaby jednomyślność wśród krajów członkowskich" - skomentował w serwisie X dziennikarz Michael Weiss z The Insider. Dodał też, że dotyczy to także ponownego podłączenia Rossielchozbanku do SWIFT. "Wygląda na to, że Europa jest proszona o 'ratowanie' Stanów Zjednoczonych w ich dyplomatycznej kapitulacji wobec Rosji" - ocenił.

- Rosja twierdzi, że warunkiem porozumienia o bezpiecznej żeglugi w zachodniej części Morza Czarnego jest wcześniejsze zdjęcie szeregu sankcji na rosyjski eksport produktów rolnych, import techniki dla gospodarki rolnej do Rosji oraz swobodna obsługa statków handlowych transportujących z Rosji płody rolne, a do Rosji środki do produkcji rolnej. Jeśli to wejdzie w życie, oznacza sukces Rosji, czyli agresora - ocenił w rozmowie z PAP historyk z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu prof. Grzegorz Skrukwa.