Cztery powody, dlaczego Adam Glapiński może się mylić. To zaboli nas wszystkich

Jak komentują ekonomiści z ING Economics "ogólna wymowa konferencji Prezesa NBP była nieznacznie łagodniejsza niż tej z lipca". Prezes NBP w czwartek ostrożnie wypowiadał się na temat końca cyklu zacieśnienia ("formalnie nie zakończyliśmy cyklu podwyżek"), zapowiadał też dalsze podnoszenie stóp, ale wygasające. "Widać też dużą wrażliwość na spowolnienie PKB" – stwierdzają w swoim komentarzu.

Obecnie idealny scenariusz według NBP to stopniowe spowolnienie gospodarcze bez wzrostu bezrobocia, które spowoduje spadek inflacji, ale konsumenta to zaboli mniej, bo dodatkowo będzie wspomagany za pomocą tarcz i braku lub niskich podwyżek cen regulowanych, np. rachunków za energię.

Ekonomiści wymieniają cztery główne zagrożenia dla tego scenariusza:

• "Silna ekspansja fiskalna w 2023 r." (duże wydatki państwa i podwyższanie deficytu), skutki podobnej widać w ich ocenie teraz na Węgrzech;
• Już dzisiaj mamy luźną politycy mix (polityka monetarna, za którą odpowiada NBP w połączeniu z polityką fiskalną rządu, np. tarczami antyinflacyjnymi – przyp. red.). Dlatego efekty uboczne zasadnej w ich ocenie ochrony firm i rodzin przed szokami związanymi ze zmianami cen energii będą bardziej napędzać inflację niż te same działania w innych krajach;
• Prezes NBP przyznał, że inflacja jest uporczywa. Ekonomiści z ING wskazują, że świadczy to o tym, że NBP przegrywa walkę z inflacją wobec rosnących oczekiwań inflacyjnych (konsumenci spodziewają się wyższych cen, co samo w sobie napędza inflację) i tzw. efektów drugiej rundy (rosnące ceny powodują wzrost wynagrodzeń, co powoduje wzrost cen). Dlatego zarysowany scenariusz "miękkiego lądowania" może nie wystarczyć dla zapobieżenia inflacji;
• Istnieje ryzyko, że złoty pozostanie słaby, bo NBP odstaje w łagodną stronę od innych banków centralnych w regionie.

O co w tym wszystkim chodzi? Eksperci wskazują, choć prezes NBP może zdecydować o końcu podwyżek stóp, to co z tego, jeśli inflacja będzie mieć inne zdanie i postanowi się go nie słuchać. Dlatego, choć koniec tego cyklu zbliża się i wyniesie według ich prognozy 7,5 proc., to nie będzie to koniec walki z inflacją.

Ekonomiści co do zasady pozostają zgodni, że z inflacją jest jak z ogniem. Nie można jej zbagatelizować, tylko trzeba dusić w zarodku. W przeciwnym razie rozwija się w trudny do opanowania żywioł. Ogólnie, im wyższa inflacja, tym trudniej ją opanować i tym tragiczniejsze są jej skutki dla gospodarki.

ING wskazuje też na inny problem. Obecnie z inflacją, podnosząc stopy procentowe, walczą banki centralne na całym świecie. W tej rywalizacji też nie można za bardzo pozostać w tyle, bo grozi to dalszym osłabieniem lokalnej waluty.

Historyczną decyzję o niespotykanej wcześniej w strefie euro podwyżce o 75 punktów bazowych podjął w czwartek Europejski Bank Centralny, a niemal równocześnie z Glapińskim swoją konferencję miała szefowa EBC Christine Lagarde.

Jak zauważają analitycy z Pekao, Lagarde i Glapiński unikają jednoznacznych deklaracji co do przyszłych decyzji prowadzonych przez nich banków centralnych. Stosują jednak inną retorykę. Lagarde przyznała wczoraj, że EBC popełniał błędy w prognozach. Glapiński chwalił się, że NBP przewidziała szczyt inflacji w sierpniu "w punkt".