Wykonawcy będą uciekać z budów? Jest apel do rządu

Wojna w Ukrainie znacząco utrudnia realizację inwestycji budowlanych w Polsce. Zdaniem ekspertów, wzrost cen materiałów budowlanych, brak potrzebnych surowców, a także powroty ukraińskich budowlańców do zaatakowanej przez Rosję ojczyzny sprawią, że wielu wykonawców będzie wolało zerwać umowy, niż dokończyć prace "po kosztach".

Swój apel do rządu w tej sprawie wystosowała właśnie Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP), która domaga się wprowadzenia ustawowego mechanizmu waloryzacji wynagrodzenia wykonawców zamówień publicznych.

W obliczu szalejącej inflacji konieczne jest zwiększenie wynagrodzeń wykonawców zamówień publicznych w sposób równoważący wzrost kosztów realizacji publicznych kontraktów. W przeciwnym razie wykonawcy bardziej opłaci się zerwać umowę i wejść w spór sądowy z zamawiającym, niż dokładać przez wiele miesięcy do kontraktu. Brak szybkiej i skutecznej interwencji nie uchroni finansów publicznych przed poniesieniem dodatkowych kosztów, a jedynie spowoduje większe zakłócenia w realizacji zamówień - czytamy.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Zdaniem FPP, na największe ryzyko utraty wykonawców narażone są szpitale czy przedszkola i szkoły. "Takie placówki muszą prowadzić działalność w sposób bezpieczny i nieprzerwany, a brak dostaw czy usług niezbędnych do ich działania oznacza ich zamknięcie. Dlatego rozwiązania waloryzacyjne są pilnie potrzebne. Wprowadzono je już dzięki szybkiej decyzji Ministra Infrastruktury w branży budowlanej. Dotyczą one jednak tylko inwestycji prowadzonych przez GDKiA i PKP PLK – teraz kolej na pozostałe zamówienia publiczne" - zauważa FPP.

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich oraz przewodniczący Rady Zamówień Publicznych, zwraca uwagę, że nasilająca się presja inflacyjna powoduje, że wykonawcy zamówień publicznych ponoszą znacznie wyższe niż zakładane koszty realizacji zamówień.

Postanowienia nowej ustawy – Prawo zamówień publicznych z 2019 r., dotyczące zmiany wynagrodzenia wykonawców, nie przyniosły obiecywanych skutków. Umowy wprawdzie zawierają klauzule waloryzacyjne, ale w przytłaczającej większości zawierają tak rygorystyczne warunki, że przewidziane w nich mechanizmy są iluzoryczne - zaznacza.

Dodaje, że dlatego Federacja Przedsiębiorców Polskich przedstawiła resortowi rozwoju projekt przepisów ustawowych, który zapewniłby złagodzenie skutków inflacji na rynku zamówień publicznych.

Wieloletnia praktyka waloryzacji w zamówieniach publicznych jednoznacznie wskazuje, że tylko rozwiązanie ustawowe jest skutecznym narzędziem pozwalającym zamawiającym bezpiecznie zwaloryzować umowy. Nasze propozycje nie zostały jednak przyjęte do dalszych prac. Trzeba przy tym podkreślić, że przedstawiony przez Federację projekt przewiduje tylko częściową waloryzację wynagrodzenia wykonawców i tylko począwszy od 2021 r., czyli za czas podwyższonej inflacji. Proponujemy częściową waloryzację właśnie po to, aby strony umowy podzieliły się skutkami i ryzykiem inflacji – podkreśla Marek Kowalski.

Jak informowała "Rzeczpospolita" zrekompensować inflację wykonawcom zamówień publicznych ma specjalna ustawa. Nowe zasady waloryzacji umów miałyby zapobiec paraliżowi rynku wskutek zrywania przez wykonawców nierentownych dziś kontraktów.

Według gazety, prace nad nowymi przepisami mają się skupiać na sposobie waloryzacji wynagrodzenia wykonawców, a rządzący chcieliby ograniczyć koszty takiej operacji.