Zabezpieczenie przyszłości firmy rodzinnej. Strategie sukcesji

W Polsce działa ponad 800 tysięcy firm rodzinnych, które generują 20 procent PKB naszego kraju. W ciągu najbliższych 5 lat około połowa z nich przejdzie w ręce kolejnego pokolenia.

- Kwestia sukcesji jest bardzo istotna w przypadku wielu polskich firm. Ich znaczna część nie miała jeszcze możliwości przejścia zmiany pokoleniowej, w ramach której założyciel mógłby stopniowo przekazać kontrolę nad biznesem wybranemu sukcesorowi – zauważa Rafał Żelazko, wicedyrektor ds. planowania majątku i sukcesji w mBanku. - Widzimy znaczenie tego wyzwania dla klientów bankowości prywatnej mBanku. Temat ten dotyczy od 30 do nawet 40 proc. z nich.

Opracowanie strategii sukcesji to proces skomplikowany, w którym mBank aktywnie wspiera swoich klientów. Dzięki usłudze planowania majątku i sukcesji klienci mogą skutecznie uporządkować swoje aktywa prywatne i firmowe. Katarzyna Tymińska, ekspert ds. rozwoju usług z zakresu planowania sukcesji w mBanku, wyjaśnia, że współpraca specjalistów banku z podmiotami zewnętrznymi umożliwia oferowanie kompleksowych rozwiązań:

- We współpracy z wyselekcjonowanymi kancelariami prawno-podatkowymi stworzyliśmy usługę planowania majątku i sukcesji, która nie tylko pozwala uporządkować aktywa prywatne i firmowe, ale też przekazać majątek następnemu pokoleniu w ramach Polskiej Fundacji Rodzinnej – dodaje ekspertka

Fundacja rodzinna jako narzędzie sukcesji

Polska Fundacja Rodzinna to stosunkowo nowe narzędzie w polskim prawie, funkcjonuje od maja 2023 roku. Przed wprowadzeniem ustawy właściciele firm rodzinnych często stawali przed wyborem: przekazanie przedsiębiorstwa w spadku, sprzedaż w rodzinie lub poza nią – każde z tych rozwiązań niosło ze sobą ograniczenia i nie zawsze odpowiadało na potrzeby związane z długoterminowym rozwojem firmy i elastycznością finansową.

- Do 2023 r. właściciele polskich biznesów rodzinnych właściwie nie mieli wpływu na przyszłe losy ich przedsiębiorstw – zauważa Katarzyna Tymińska. - Wszystko wskazuje na to, że sytuacja ta uległa zmianie. Wprowadzenie ustawy zapewne nie wystarczy, aby usunąć wszystkie kamienie, o które na drodze do sukcesji możemy się potknąć, tj. np. konflikty rodzinne, ale na pewno da skuteczne narzędzie, które to ułatwi.

Ustawa o fundacji rodzinnej wprowadziła możliwości znacznie swobodniejszego zarządzania przekazywaniem majątku. Możliwość elastycznego kształtowania warunków wypłat dla beneficjentów – biorąc pod uwagę czynniki takie jak wiek beneficjenta czy ważne życiowe etapy, takie jak ukończenie studiów – otwiera drzwi do zindywidualizowanego podejścia do sukcesji. Beneficjenci, określeni przez fundatora, mogą być różnorodni: od członków rodziny, przez osoby niespokrewnione, aż po instytucje publiczne.

Jednocześnie fundacja rodzinna daje przedsiębiorcom możliwość reinwestowania zgromadzonego kapitału. To podejście przekłada się na strategiczne zarządzanie majątkiem i pozwala na długofalowe planowanie rozwoju, nie tylko w kontekście biznesowym, ale i społecznym.

- W większości krajów europejskich fundacja rodzinna posiada osobowość prawną, ale nie we wszystkich krajach może prowadzić działalność gospodarczą. Warto też odnotować, że przywileje podatkowe, które są u nas, również nie są regułą. Fundacja rodzinna w Polsce jest zwolniona z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Opodatkowanie następuje głównie przy wypłatach środków beneficjentom, gdzie stosuje się stawkę 15% CIT - wyjaśnia Rafa Żelazko.

Alternatywy dla sukcesji rodzinnej

Niekiedy jednak nawet najlepiej przygotowane plany sukcesji rodzinnej napotykają na przeszkody. Ekspert mBanku zauważa, że zaledwie 8 proc. dzieci przedsiębiorców jest zainteresowane przejęciem biznesu po swoich rodzicach. W takiej sytuacji może okazać się, że najlepszym rozwiązaniem jest sprzedaż firmy.

Tutaj też przydatne są usługi oferowane przez bankowość prywatną, które obejmują sukcesję, planowanie podatkowe i prawne przy wsparciu rekomendowanych kancelarii, zabezpieczenie aktywów płynnych (m.in. polisy zagraniczne), jak również profesjonalne zarządzanie aktywami płynnymi asset management i doradztwo inwestycyjne oraz pomoc w ewentualnej sprzedaży spółki.

- Private banking mBanku jako pierwszy bank w Polsce wprowadził usługę planowania majątku i sukcesji, rozpoczął współpracę z kancelariami ponad 10 lat temu, a następnie wykorzystał potrzebę zacieśniania współpracy z mInvestment Banking (spółka z Grupy mBanku) w procesach sprzedaży firmy. Nasi doradcy posiadają certyfikaty EFPA Polska, z wieloletnim doświadczeniem na rynku – podkreśla Katarzyna Tymińska.

Takie kompleksowe podejście do sukcesji oraz do alternatywnych scenariuszy pozwala na zapewnienie ciągłości działania firmy, nawet jeśli nie znajdzie się sukcesor wśród członków rodziny. mBank również aktywnie uczestniczy w edukacji swoich klientów w zakresie oszczędzania i inwestowania, np. w cyklu publikacji prezentowanych na blogu kompasinwestycyjny.pl przygotowywanych przez specjalistów banku i ekspertów z mTFI.

Sukcesja w praktyce

Proces planowania sukcesji w mBanku to przemyślana ścieżka, która zaczyna się od dogłębnego zrozumienia potrzeb i oczekiwań klienta. Katarzyna Tymińska wyjaśnia, jak bank podchodzi do tego zagadnienia:

- W pierwszej kolejności nasi portfolio managerowie omawiają aktualną sytuację finansową i plany na przyszłość, które stanowią zbiór kluczowych informacji pozwalających nam lepiej zrozumieć sytuację i oczekiwania klienta. W momencie zidentyfikowania potrzeby, klient jest przekierowywany poprzez swojego doradcę do specjalistów z danej dziedziny – wyjaśnia ekspertka.

Ta zindywidualizowana ścieżka jest kluczem do stworzenia spersonalizowanego planu sukcesji, który będzie odpowiadał unikalnym wymaganiom każdego przedsiębiorstwa i jego właściciela.

Warto dodać, że w ramach usługi planowania majątku i sukcesji, mBank oferuje nie tylko pomoc w aspektach prawnych i podatkowych, ale również wsparcie psychologiczne i strategiczne, które jest niezbędne w procesie przygotowania następców do przejęcia biznesu. To holistyczne podejście do sukcesji gwarantuje, że każdy aspekt zostanie starannie rozważony, a ryzyko potencjalnych komplikacji zminimalizowane.

Sukcesja z sukcesem

Planowanie sukcesji jest procesem wymagającym głębokiego przemyślenia i precyzyjnego działania. W mBanku, dzięki połączeniu wiedzy eksperckiej z doświadczeniem i zasobami, tworzone są strategie sukcesyjne, które odpowiadają na wyjątkowe potrzeby polskich przedsiębiorców rodzinnych.

Zrozumienie i wykorzystanie narzędzi takich jak fundacja rodzinna, w połączeniu z kompleksowym doradztwem w zakresie zarządzania majątkiem, otwiera nowe możliwości dla przyszłości firm rodzinnych. Jest to niezwykle ważne w kontekście polskiego rynku, gdzie wiele przedsiębiorstw nadal stoi przed pierwszą zmianą pokoleniową – podkreśla Rafał Żelazko

mBank, jako instytucja pionierska w obszarze planowania sukcesji i zarządzania majątkiem w Polsce, kontynuuje swoje zaangażowanie, oferując klientom wsparcie na każdym etapie tego złożonego procesu. Bank dostarcza niezbędne narzędzia i wiedzę, aby zapewnić płynność i bezpieczeństwo sukcesji.