Polacy na lokatach wciąż tracą. Skala szokuje
Przeciętna roczna lokata bankowa zakończona w kwietniu 2023 r. odnotowała realną stratę na poziomie blisko 10 proc. - zauważa w swoim komentarzu Paweł Majtkowski, analityk eToro. To bezpośredni skutek tego, że stopy procentowe w Polsce utrzymywane są znacznie poniżej inflacji.
Prezes NBP Adam Glapiński
Na przeciętnej rocznej lokacie bankowej zakończonej w kwietniu 2023 r. jej posiadacz realnie stracił 9,71 proc.
Oszczędzający na lokatach tracą, ale jest lepiej niż w 2022 r.
To i tak mniej niż straty posiadaczy takich samych lokat w 2022 r., gdy maksymalna strata wyniosła nawet 14,5 proc. Inflacja jeszcze przez długi czas pozostanie wysoka, co przy niższym poziomie stóp procentowych oznacza dalsze straty posiadaczy bankowych depozytów – podkreśla Majtkowski.
W kwietniu inflacja wyniosła 14,7 proc., czyli prawie 2 p.p. poniżej szczytu z lutego, który wynosił 18,4 proc. r/r.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Gigantyczne wpływy do budżetu. Belka: inflacja to bezlitosny podatek
Majtkowski nie ma wątpliwości, że trend spadku inflacji jest wyraźny, jednak jest praktycznie pewne, że do celu inflacyjnego NBP (wynoszącego 2,5 proc. r/r) dojdziemy dopiero w 2025 r. lub później, a wysoka inflacja nadal będzie stanowić problem dla gospodarki i inwestorów.
Jego zdaniem wskazują na to odczyty inflacji bazowej, która w kwietniu wyniosła 12,2 proc. i spadła tylko nieznacznie z 12,3 proc. w marcu.
Inflacja bazowa wskazuje na coraz mocniejsze zakorzenienie się inflacji w gospodarce, co znacznie utrudni walkę z nią w najbliższych miesiącach. W związku z wyborami dojdą do tego zwiększone wydatki budżetu, pobudzające wewnętrzny popyt, a związane z realizacją obietnic wyborczych, takie jak np. zmiana świadczenia 500 Plus na 800 Plus – komentuje ekspert.
Według NBP średnie oprocentowanie lokat zakładanych w maju 2022 r. na okres od 6 do 12 miesięcy wyniosło 3,6 proc. "Nawet, wybierając najlepsze lokaty na rynku w tamtym okresie oprocentowane na 5,5 proc., straciliśmy aż 8 proc." – podkreśla Majtkowski.
Mimo prawie 10 proc. straty na lokatach kończących się w kwietniu 2023, straty posiadaczy kończących się 12-miesięcznych lokat bankowych w kolejnych miesiącach maleją. Wynika to ze spadku inflacji, a także z faktu wzrostu stóp procentowych i poprawy oprocentowania lokat w pierwszej połowie 2022 r.
Oszczędzający na lokatach Polacy w XXI wieku jeszcze tak źle nie mieli
Jeszcze w 2020 r., realna strata posiadacza rocznych lokat wynosiła 1-2 proc. rocznie.
W poprzednich dekadach bardzo rzadko zdarzało się, by nawet taka sytuacja utrzymywała się dłużej, a jeśli tak było, to straty posiadaczy lokat nigdy nie przekraczały paru proc.
Skrajnie negatywna dla posiadaczy lokat bankowych zmiana przyszła za prezesa Glapińskiego, czyli od 2016 r. Oszczędzający praktycznie przez całą pierwszą jego kadencję odnotowywali realne straty rzędu paru proc. W ostatnim czasie dodatkowo nastąpiło pod tym względem załamanie. Gdy inflacja zaczęła zbliżać się do granicy 20 proc., straty oszczędzających na lokatach rocznych miesiącami przekroczyły granicę 10 proc.
Według projekcji inflacji NBP i zakładając, że stopy procentowe pozostaną na niezmienionym poziomie, posiadacze rocznych lokat na zero zaczną wychodzić dopiero na początku 2024 r.
Jest też oczywiście druga strona tego medalu. Wyższe stopy procentowe to m.in. wyższe raty kredytu dla kredytobiorców, którzy wzięli kredyt mieszkaniowy o zmiennej stopie. Eksperci zwykle podkreślają jednak, że zarówno jedni, jak i drudzy, tracą na inflacji, która – gdy wymknie się spod kontroli – jest największą zarazą, jaka może dopaść gospodarkę.
