"Obecnie trudno sobie wyobrazić nowy budynek lub osiedle bez garażu podziemnego czy parkingu. Jednak wygląda na to, że w największych miastach powoli zacznie to być normą" - wskazuje Marek Wielgo.
Wszystko przez to, że za kilka miesięcy - dokładnie 20 września 2022 r. - ma zacząć obowiązywać nowe rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Nie ma w nim paragrafu 18 z obecnego rozporządzenia. Przepis ten mówi m.in., że "zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić (...) stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo (...). Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (...)".
- W przypadku gdy ustawodawca nie wpisał wprost, a wręcz celowo wykreślił obowiązek zapewnienia miejsc postojowych, można domniemywać, że takiego obowiązku nie ma - przyznaje Mariusz Okuń, rzeczoznawca budowlany i członek Rady Krajowej Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, pytany o brak wspomnianego paragrafu w nowym rozporządzeniu.
Liczba samochodów osobowych rośnie
Okuń uważa ponadto, że zmiana w warunkach technicznych może być sygnałem dla gminnych urzędników, by rezygnowali z parametru dotyczącego miejsc postojowych. Byłoby to zgodne z trendem, który przyszedł do nas z zachodu Europy. Tam w wielu miastach ograniczany jest ruch samochodów prywatnych.
Czy Polacy są na taką zmianę gotowi? Dyrektor działu sprzedaży w Dom Development przyznaje, że użyteczność samochodu spada, co firma zauważa wśród swoich klientów, z których część nie ma aut. Grzegorz Smoliński zwraca też uwagę na to, że część samorządów idzie w stronę koncepcji miasta 15-minutowego, w którym najważniejsze usługi są dostępne blisko miejsca zamieszkania.
Ale eksperci zaznaczają, że choć coraz więcej mieszkańców największych miast przesiada się na rower lub korzysta z komunikacji miejskiej, to liczba samochodów osobowych rośnie w lawinowym tempie. Koronnym przykładem jest tu Warszawa, w której liczba osobówek wzrosła w ciągu 10 lat z ok. 931,5 tys. do ponad 1,4 mln, czyli o ponad połowę.
Deweloperzy: klienci chcą mieć gdzie zaparkować samochód
- Nie wyobrażamy sobie projektu budynku bez uwzględnienia hali garażowej czy miejsc naziemnych. To podstawa, bez której inwestycja nie spełnia naszych podstawowych kryteriów miejsca przyjaznego do życia - mówi Krzysztof Gozdecki, dyrektor techniczny Bouygues Immobilier Polska.
- Klienci zwracają uwagę nie tylko na liczbę miejsc w garażu, ale także na ogólnodostępne miejsca postojowe na terenie inwestycji. Podążamy za tym oczekiwaniem w naszych projektach – wtóruje mu Grzegorz Szymborski z Ronson Development.
Ekspert budowlany Mariusz Okuń uważa, że w pierwszej kolejności gminy dopuszczą budowę budynków bez miejsc garażowych lub z niewielką ich liczbą w miejscach dobrze skomunikowanych lub zlokalizowanych w centrum miasta.
Rowerownie i parking dla rowerów zamiast parkingu dla aut
Przykładem takiej inwestycji jest ta realizowana na warszawskim Ursynowie. Marvipol Development stawia tam 11-kondygnacyjny blok z 65 mieszkaniami, w którym nie będzie parkingu. Deweloperowi udało się przekonać urzędników, że nie jest on konieczny, bo w pobliżu są przystanki autobusowe i stacja metra.
Deweloper zapewnia, że jego inwestycja wpisuje się w ideę miasta 15-minutowego. Mieszkańcy będą mieli do dyspozycji rowerownie, zewnętrzny parking dla rowerów oraz stację do ich naprawy. Budowa ma się zakończyć w drugiej połowie 2023 r. W ofercie dewelopera jest już tylko połowa wolnych lokali. Ale część mieszkań może być wynajmowana. Co wtedy? Sytuacja się komplikuje.
Wśród najemców najpewniej znajdą się właściciele samochodów. Marek Wielgo zwraca uwagę, że będą oni rywalizowali o miejsca postojowe z mieszkańcami starszych bloków bez garaży.
- Może się więc okazać, że zastawione samochodami będą nie tylko legalne miejsca, ale także chodniki i trawniki. W tej kwestii konieczny jest więc kompromis, bo w wielu przypadkach posiadanie auta jest koniecznością, a nie fanaberią - uważa ekspert GetHome.pl.
W sondzie portalu RynekPierwotny.pl deweloperzy deklarowali, że nie zrezygnują całkowicie z budowy parkingów podziemnych, nawet gdyby gmina dała im wolną rękę w tej kwestii.