Blockchain wciąż ma potencjał, ale ma problemy wieku dziecięcego

Jedną z głównych korzyści, jakie blockchain oferuje branży finansowej, jest zwiększenie przejrzystości. Transakcje oparte na tej technologii są rejestrowane w zdecentralizowanej sieci węzłów, która jest dostępna dla wszystkich pod nią podpiętych.

Pozwala to na weryfikację szczegółów danej transakcji, ale też uniemożliwia jej zmianę, co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa i ochrony przed oszustami czy hakerami. To zwiększone bezpieczeństwo jest szczególnie ważne w finansach, gdzie naruszenia danych i cyberataki mogą mieć poważne konsekwencje.

Blockchain ma potencjał do zwiększenia efektywności w sektorze finansowym także poprzez zmniejszenie zapotrzebowania na pośredników i usprawnienie procesów. Dzięki tej technologii transakcje można realizować niemal natychmiast, bezpośrednio, pomijając takie podmioty jak banki czy izby rozliczeniowe. Może to znacząco zmniejszyć koszty i złożoność operacji, czyniąc inwestowanie i zawieranie transakcji na rynkach finansowych łatwiejszym, ale też bardziej przystępnym cenowo.

Warto zwrócić uwagę na to, że blockchain nie ogranicza się tylko do kryptowalut. Technologia ta może zostać wykorzystana w wielu innych obszarach, jak np. przechowywanie informacji o transakcjach hipotecznych, co pozwoli na łatwe monitorowanie historii operacji oraz przyspieszenie procesów związanych z transferem nieruchomości. Ponadto może być elementem automatyzacji procesów w systemach ubezpieczeniowych, co umożliwi szybszą i bardziej efektywną obsługę klientów.

Jedną z ciekawszych branży, w których może być wykorzystywany, jest świat sztuki. Jego charakterystyką są często bardzo złożone sieci pośredników, a także kwestie związane z weryfikacją autentyczności wielu dzieł. Otwiera to, niestety, drzwi oszustom i fałszerzom, co już niejednokrotnie doprowadzało do wybuchu skandali i sporów związanych z określeniem oryginalności obrazów czy rzeźb. A tam, gdzie ważne jest poświadczenie autentyczności, niezwykle przydatną technologią może być właśnie blockchain.

I choć technologia ta ma potencjał, by zrewolucjonizować świat sztuki, to wymaga jeszcze czasu na dostosowanie do tak specyficznej branży i przedmiotów obrotu. Potrzeba tu specjalistycznej wiedzy technicznej, ale też know-how wdrożenia. Może też pojawić się opór części środowiska, np. pośredników na rynku sztuki, którzy czerpią korzyści z niezmienności obecnego stanu rzeczy.

Choć technologia blockchain została okrzyknięta rewolucyjną, to jak każda ma też niedoskonałości "okresu młodzieńczego". Jedną z najbardziej znaczących jest skalowalność łańcucha bloków. Zdecentralizowany charakter tego systemu oznacza, że w miarę dołączania większej liczby węzłów do sieci, może stać się on wolniejszy i mniej wydajny. Dzieje się tak, ponieważ każdy węzeł w sieci musi weryfikować każdą transakcję, co może prowadzić do opóźnień w przetwarzaniu, ale też przeciążenia sieci. Stanowi to pewne ograniczenie w przypadkach użycia technologii blockchain do działań, które wymagają dużej przepustowości transakcji lub przetwarzania w czasie rzeczywistym.

Kolejnym minusem jest wysokie zużycie energii. Proces weryfikacji poprawności transakcji w łańcuchu bloków wymaga znacznej mocy obliczeniowej, co z kolei pochłania dużo energii. Według niektórych szacunków sama sieć Bitcoin zużywa więcej energii elektrycznej niż niektóre kraje (!). Ta wysoka energochłonność stanowi problem zarówno z punktu widzenia ochrony środowiska, jak i zrównoważonego rozwoju.

Chociaż niezmienność jest jedną z kluczowych zalet blockchaina, może być również jej wadą. Po zapisaniu danych w łańcuchu bloków nie można ich usunąć ani zmodyfikować. Oznacza to, że błędów lub pomyłek nie da się poprawić, a dane, które mogą być już istotne, są nieusuwalne. Ta niezmienność może stwarzać problemy w sytuacjach, gdy informacje przechowywane w łańcuchu bloków są niedokładne lub nieaktualne.

Warto też mieć na uwadze, że blockchain to stosunkowo nowa technologia i obecnie istnieje niewiele przepisów regulujących jej wykorzystanie. Może to stwarzać wyzwania dla firm, które chcą wdrożyć ją w szczególnie silne regulowanych branżach, takich jak finanse czy opieka zdrowotna. W tej ostatniej pojawiają się też obawy dotyczące ochrony prywatności.

Bo chociaż blockchain jest znany ze swojego bezpieczeństwa, to transakcje na publicznych łańcuchach bloków są ogólnie widoczne dla każdego w sieci. Wywołuje to obawy dotyczące ochrony prywatności, szczególnie w sytuacjach, w których przechowywane lub przesyłane są poufne informacje.

Jak więc widać, technologia blockchain – mimo, że postrzegana jako rewolucyjna – nie jest wolna od niedoskonałości. Wszystko wydaje się jednak kwestią jej dopracowania i dostosowania do potrzeb poszczególnych branży, abyśmy mogli w pełni wykorzystywać jej bez wątpienia wielki potencjał.

Autorką jest Nina Vincenz-Krajewska, rzecznik prasowy Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.

Artykuł powstał w ramach współpracy merytorycznej Akademii Biznesu i GPW.