Paneliści:
· Robert Chciuk, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami Ministerstwo Klimatu i Środowiska
· Konrad Nowakowski, prezes Polskiej Izby Odzysku i Recyklingu Opakowań (PIOIRO)
· Wojciech Konecki, prezes Applia Związku Producentów AGD, wiceprezes KIG
· Magdalena Dziczek, dyrektor biura zarządu, Związek Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK
· Ewelina Łukasik-Morawska, CEE ESG Manager, PwC
· Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego
Moderator: Jakub Pawłowski, dziennikarz, publicysta
Potrzebna jest edukacja
Na początku tej części debaty wypowiedział się Robert Chciuk, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami, Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
– Rozwój gospodarki przez długie lata opierał się na tym, aby jak najwięcej wytworzyć, a to, co się zużyło, wyrzucić, dlatego sporo odpadów, które można było odzyskać, finalnie trafiało na składowiska. Problem ten pogłębiały również zarówno europejska, jak i światowa legislacja. Zamknięcie gospodarki linearnej to aktualnie jedyna perspektywa – przekonuje.
Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego:
– Musimy pamiętać nie tylko o odpadach komunalnych, które stanowią jedynie 4-5 proc. 40 proc. odpadów stanowi tzw. stabilat, który ląduje na wysypiskach. Konieczny jest dobry system segregacji odpadów, np. odpowiednie oznakowanie, ważna jest edukacja ludzi pod kątem segregowania śmieci. KE wydaje rocznie ok. 600 aktów dotyczących odpadów – zauważa.
Jak podkreśla Ewelina Łukasik-Morawska, CEE ESG Manager PwC, myślenie o gospodarce obiegu zamkniętego powinniśmy zacząć od momentu projektowania, czy tworzywa wykorzystywane do ich produkcji będą i w jakim stopniu nadawały się do recyklingu.
– Wprowadzenie gospodarki obiegu zamkniętego dotyczy nie tylko odpadów komunalnych, ale także takich dziedzin jak transport i budynki, czyli obejmujących całą infrastrukturę. Konieczne są edukacja oraz zmiana podejścia i rozumienia idei gospodarki obiegu zamkniętego, która dotyczy nas globalnie – przekonuje Ewelina Łukasik-Morawska.
Nie tylko odpady
Magdalena Dziczek, dyrektor biura zarządu, Związek Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK:
– Międzysektorowość gospodarki obiegu zamkniętego, to nie tylko sektor przemysłowy, ważne, by starać się budować swoje przewagi konkurencyjne. Nie zastanawiamy się, czy odpad z mojego produktu może być surowcem służącym do produkcji innego. Zmiana podejścia mogłoby służyć wyprodukowaniu mnóstwa zielonej energii – przekonuje.
I dodaje: – Dużo opakowań trafia do spalarni, więc już ich nie odzyskamy. Są to często bardzo drobne elementy, których nie sposób wyselekcjonować osobom segregującym śmieci.
Wojciech Konecki, prezes Applia Związku Producentów AGD, wiceprezes KIG:
– Cieszę się, że mówimy o wszystkich etapach gospodarki obiegu zamkniętego, bo zwykle mowa jest jedynie o ostatnim etapie, czyli odpadach i ich recyklingu. Warto pamiętać o ekoprojektowaniu, środkach transportu, konsumpcji i użytkowaniu produktów.
Jakie są przyczyny obecnego stanu rzeczy? Motywacje miękkie do zmiany systemu, to trendy i moda. Twarde wynikają z kalkulacji finansowych.
– Z perspektywy przedsiębiorcy wiem, że to głównie ta twarda część ma najsilniejsze możliwości motywacyjne. Z mojego doświadczenia pracy nad recyklingiem urządzeń elektronicznych ponad 90 proc. jest poddawane recyklingowi, a zatem widzimy, że to działa. Nie potrzeba nawet kija, poddajemy recyklingowi tysiące ton urządzeń elektronicznych. Do tej pory nie zbieraliśmy prawie nic z tej puli, ponieważ brakowało przymusu w tym zakresie. Robiły to koncerny w innych krajach zachodnich, gdzie taka presja istniała. Po wprowadzeniu zdecydowanych kar i ich egzekwowania, nabraliśmy rozpędu w tym zakresie i wydajemy na to miliard zł rocznie – tłumaczy Wojciech Konecki.
Plastik może być ekologiczny?
Konrad Nowakowski, prezes Polskiej Izba Odzysku i Recyklingu opakowań (PIOIRO)
– Od 0 do 20 proc. to był ambitny cel przetwarzania. Obecnie dla butelek PET jest to 40 proc. Nadal jednak legislacja opiera się na określeniu celu - a to, co jest ponad celem, jest poza okresem wsparcia. Godzimy się mentalnie na to, że to, co przekracza cel, nie ma znaczenia. W ten sposób obniżamy poprzeczkę – mówi.
I tłumaczy: – Ocena cyklu życia odpadów bierze pod uwagę szereg aspektów. Przykładowo, wielokrotność użycia oznacza również jego ekologiczność. Dlatego jako najbardziej ekologiczny produkt w raporcie duńskiego ministerstwa środowiska została uznana torba plastikowa.
Ewelina Łukasik-Morawska, PwC zwróciła uwagę na pułapki potocznego myślenia o przetwarzaniu odpadów oraz na obawy przedsiębiorców.
– Firmy jeszcze nie do końca są otwarte na nowe rozwiązania, bo są one postrzegane jako ryzykowne finansowo. Opakowanie powinno być dostosowane do produktu, w którym ma się znajdować, każdy z produktów ma swoje ograniczenia, ale też możliwości. Pewne opakowania w jednej sytuacji mogą być odpadem, a w drugim przypadku generować nowy potencjał. Plastik nie zawsze jest najgorszym rozwiązaniem. Może on generować w produkcji mniejszy ślad węglowy niż opakowanie ze szkła bądź innego tworzywa – zauważa.
Magdalena Dziczek: – Niektóre produkty wymagają szczególnych opakowań z różnych powodów, bo szybko się psują, bo wymagają izolacji, jak np. przyprawy czy też muszą spełniać wysokie standardy higieny, jak kosmetyki czy leki. Druga strona to zakończenie cyklu życia opakowania, kiedy już zużyjemy ten produkt. Mamy dużo budujących przykładów ekoprojektowania.
To m.in. laminaty wykorzystywane w tubkach past do zębów. Te tradycyjne są trudne do recyklingu. Powstał jednak laminat polimerowy, który znacznie ułatwia przetwarzanie tego opakowania.
– Inna sprawa to przekonanie konsumentów, co właściwie chcieliby kupić. Przykładem jest sprzedaż pasty do zębów bez papierowego kartonika. Pozbawienie pasty tego zewnętrznego opakowania znacznie obniżyło jej sprzedaż, bowiem została uznana za produkt o dużo niższej jakości. Mamy zatem przed sobą zadanie edukacji konsumenta – zwraca uwagę Madalena Dziczek.
Wojciech Konecki: – Biznes nie lubi ograniczeń, ale nie jesteśmy wyznawcami dzikiego kapitalizmu. Małe firmy mają większą trudność w kosztownym dostosowaniu się do nowych regulacji i należy je w tym wspierać. Potrzebujemy dobrych i sprawnych regulacji, czasem takich, które narzucają pewne ramy. Potrzebujemy również edukacji konsumenta.
DZIĘKUJEMY, ŻE BYLIŚCIE Z NAMI - KONGRES ESG POLSKA MOC BIZNESU 2022!
PARTNER ZŁOTY: KGHM Polska Miedź, Microsoft PARTNER SREBRNY: BGK Bank Gospodarstwa Krajowego, Lasy państwowe, ARP Agencja Rozwoju Przemysłu, PWC, McDonald's, Fundacja VEOLIA PARTNER ENERGETYCZNY: Tauron, PGE PARTNER+: BOŚ Bank, Grupa LuxMed, Totalizator Sportowy, POLREGIO, Pfizer, H&M PARTNER: PFR Polski Fundusz Rozwoju, Clouds on Mars, Zalando, PIOIRO, GPW, BROTHER, PAIH Grupa PFR, L’oreal, BSH, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Hanton, EkoPak, PKP Intercity, Medicover, LUX RAD, United, envirly, EkoEnergetyka PATRONAT HONOROWY: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Sportu i Turystyki, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej PATONATY MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Związek Województw Rzeczpospolitej Polskiej, Marszałek Województwa: dolnośląskiego, świętokrzyskiego, lubuskiego, opolskiego, mazowieckiego, lubelskiego, małopolskiego, podkarpackiego, podlaskiego, śląskiego, wielkopolskiego, warmińsko-mazurskiego PARTNERZY I PATRONI MERYTORYCZNI: TOGETAIR, CCIFP Francusko-Polsko Izba Gospodarcza, Business Centre Club, NCBR Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Fundacja Republikańska, Stowarzyszenie Program Czysta Polska, Fundacja Polsat, Mindgram, PSMM Press-Service Monitoring Mediów, Klub Integracji Europejskiej, KIPR Konfederacja Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej Polskie NGO, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, , Infarma, AZS Warszawa, Akademicki Związek Sportowy, Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii, Omenaa Fundation, Rafał Brzoska Fundation, ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Krajowa Izba Gospodarcza, PARP, Instytut Biznesu, IOŚ-PIB, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Polskie Regiony, Polski Komitet Olimpijski, PSPA Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach, Columbus, NASK, Igrzyska Europejskie Kraków Małopolska, APPLIA, Konfederacja Lewiatan, Future Collars GŁÓWNY PARTNER ORGANIZACJI PRACODAWCÓW: Pracodawcy RP PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Akademia Górniczo Hutnicza w im. Stanisława Staszica w Krakowie, Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PARTNER MIEDZYNARODOWY: World Bank Group, UN Global Compact, ERCST European Roundtable on Climate Change and Sustainable Transition GŁÓWNY PARTNER MEDIALNY: Interia Biznes, Interia Zielona GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, Money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: Polskie Radio, Polskie Radio Program I, Polskie Radio Program III, Polskie Radio24 PATRONI MEDIALNI: PAP Polska Agencja Prasowa, Rzeczpospolita, Forbes, Energetyka 24, Polska Press Grupa, I.pl, Strefa Biznesu, Brief, Teraz Środowisko, Audytorium 17, Radio dla Ciebie, Radio Poznań, Radio Opole, Radio Lublin, Comparic24.tv, Przedsiębiorcy@eu, TVP3 Katowice, TVP3 Rzeszów, TVP3 Lublin, TVP3 Katowice, Enerad.pl, Agencja Informacyjna, okrakow.pl, Tworzywa.pl, Wysokie Napięcie, Biznes Hub, Obserwator Gospodarczy, Biotechnologia.pl, Siła Nauki, Ecoekonomia.pl, Pod prąd, Smart Me, ŚlaskiBiznes.pl, FXmag, Poradnik Pracownika, Poradnik Przedsiębiorcy, wFirma, Wiadomości Warszawskie GŁÓWNY PARTER OOH: OHH.PL
Materiał powstał przy współpracy z Kongresem ESG.