Prezydent Andrzej Duda zatwierdził ustawę dotyczącą warunków zatrudniania cudzoziemców, co przed weekendem ogłosiła Kancelaria Prezydenta. Nowe przepisy mają na celu m.in. usprawnienie procedur i zmniejszenie zaległości w urzędach.
Ustawa, przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, wprowadza pełną elektronizację postępowań. To jeden z kluczowych elementów Krajowego Planu Odbudowy. Nowe przepisy zwiększają rolę publicznych służb zatrudnienia w procesie wydawania zezwoleń na pracę dla cudzoziemców.
Jak? Starostowie będą mogli np. określać listy zawodów, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom, jeśli sytuacja na lokalnym rynku pracy się pogorszy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zniesiona zostanie za to procedura tzw. testu rynku pracy, a decyzje o ograniczeniach będą podejmowane na poziomie powiatów. Obecnie jego celem jest sprawdzanie, czy na miejsce pracy, które ma zająć cudzoziemiec, można zatrudnić osobę bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy.
Ponadto w powiatowych urzędach pracy utworzone zostaną punkty dla cudzoziemców. Projekt zakłada też wprowadzenie obligatoryjnych przesłanek odmowy udzielenia zezwolenia na pracę, gdy przedsiębiorstwo pracodawcy zostało założone lub działa głównie w celu ułatwiania wjazdu obywatelom państw trzecich.
Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca, gdy spółka nie prowadzi faktycznie żadnej działalności gospodarczej, a uzyskuje przychody wyłącznie z odpłatnego ułatwiania cudzoziemcom uzyskania dokumentów legalizujących ich pobyt i pracę w Polsce i strefie Schengen.
Kontrole i kary
Nowe przepisy wzmacniają kontrolę Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy. Kontrole w zakresie legalności zatrudnienia cudzoziemców, a także w innym, mogą być przeprowadzane bez zapowiedzi, a różne instytucje kontrolne mogą działać jednocześnie.
Za złamanie przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców grożą kary od 3 do 50 tys. zł. Z kolei Kodeks pracy mówi w tym przypadku o sankcjach w wysokości od 1 do 30 tys. zł.
Według danych GUS, na koniec września 2024 r. w Polsce pracowało 1 mln 52,7 tys. cudzoziemców, co stanowiło 6,8 proc. ogółu pracujących. Najwięcej z nich pochodziło z Ukrainy - 707,9 tys. osób, co stanowiło 67,2 proc. wszystkich pracujących cudzoziemców.
Z kolei na koniec 2024 r. w Polsce było blisko 1 mln 193 tys. cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych, czyli o niespełna 5,78 proc. więcej niż rok wcześniej - wynika z danych ZUS.
