Polska będzie musiała zapłacić 230 tysięcy euro, czyli blisko 960 tysięcy złotych zadośćuczynienia dwóm mężczyznom, którzy mieli być torturowani przez CIA w Starych Kiejkutach. Ale to i tak niewiele, bo w 2013 roku Skarb Państwa wypłacił w sumie blisko 400 milionów złotych odszkodowania.
_ Mamy skutki nadgorliwości w podejmowaniu decyzji politycznych wiele lat temu _ - skomentował decyzję Trybunału marszałek Sejmu Radosław Sikorski. Z raportu Rady Europy wynika, że między 5 grudnia 2002 a 22 września 2003 roku do Polski przetransportowano od 8 do 12 więźniów podejrzanych o terroryzm. Oficjalnie samoloty miały przewozić turystów - amatorów polowań i wędkarzy.
W lipcu 2014 roku wybucha bomba, kiedy Europejski Trybunał Praw Człowieka przyjmuje skargi dwóch mężczyzn - Saudyjczyka Abd al-Rahima al-Nashiriego oraz Palestyńczyka Abu Zubajdy, którzy mieli być torturowani w tych placówkach.
Polska wnosi o odrzucenie skarg, co uzasadniała m.in. faktem, że wciąż toczy się polskie śledztwo w sprawie, a zajmując wcześniej stanowisko, rząd mógłby wpłynąć na niezależną prokuraturę. Trzy miesiące później rząd odwołuje się od wyroku Trybunału. Polska chce, by Wielka Izba rozpatrzyła odwołanie od wyroku z lipca.
Najwięcej sporów związanych z inwestycjami w infrastrukturę
Odwołanie Polski od tej decyzji zostało jednak odrzucone, w związku z czym Skarb Państwa będzie musiał zapłacić byłym więźniom po 100 tys. euro zadośćuczynienia (oraz dodatkowo 30 tys. euro samemu Abu Zubajdzie).
To dużo, ale skala problemu jest znacznie większa. Odszkodowania dla byłych więźniów CIA to tylko około 0,25 procent wszystkich pieniędzy, jakie wypłacił Skarb Państwa w 2013 roku. -_ To najświeższe dane, bo na te z 2014 roku trzeba poczekać najkrócej do marca _ - wyjaśnia w rozmowie z Money.pl Paweł Dobroczek z Prokuratorii Generalnej.
W sumie państwo wypłaciło w 2013 roku 392 642 207,73 zł i 1950 euro (czyli biorąc pod uwagę dzisiejszy kurs walut - 8170,50 zł). Takich przegranych przez Skarb Państwa spraw było 110 z blisko 4 tysięcy, jakie udało się zakończyć w 2013 roku.
źródło: Money.pl na podstawie danych Prokuratorii Generalnej
W 2013 roku zostało jednak wszczętych aż 3729 spraw, w których Skarb Państwa występuje jako pozwany. Skarżący żądają od niego ponad 9 miliardów złotych i ponad miliard euro (około 4,7 miliardów złotych). - _ Niektóre sumy odszkodowań podawane są w obcych walutach, ponieważ dotyczą spraw, które toczą się nie przed sądami powszechnymi, a arbitrażowymi, czyli również międzynarodowymi _ - tłumaczy przedstawiciel Prokuratorii Generalnej.
W 2013 roku wpłynęło o blisko 350 więcej nowych spraw sądowych, niż zostało w tym okresie zakończonych - wynika z danych Prokuratorii, sumujących zarówno te sprawy, w których Skarb Państwa jest pozwanym, jak i powodem.
źródło: Money.pl na podstawie danych Prokuratorii Generalnej
Prokuratoria tłumaczy to nowelizacją Ustawy o swojej działalności, która co prawda została wprowadzona w 2009 roku, jednak jako, że _ postępowanie sądowe trwa w Polsce zazwyczaj kilka lat _, skutki dopiero zaczynają być widoczne. - _ W stosunku do liczby spraw prowadzonych na koniec 2008 roku nastąpił 4,5 krotny wzrost _ - czytamy w raporcie instytucji.
Szczególnie wzrosła liczba batalii, związanych z inwestycjami infrastrukturalnymi. _ Dużym sporom z generalnymi wykonawcami umów o roboty budowlane często towarzyszy znaczna grupa spraw wszczynanych przez podwykonawców, powołujących się na solidarną odpowiedzialność Skarbu Państwa jako inwestora _ - dodaje raport.
Jednak to nie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad była najczęściej objęta sprawą sądową zarejestrowaną w Prokuratorii w 2013 roku. Na pierwszym miejscu są: służba więzienna, areszty śledcze i zakłady karne. Na kolejnych znalazły się: sądy, ministrowie (tu liderem jest szef MON-u), prezydenci miast, organy skarbowe oraz wojewodowie. Do tego zestawienia trzeba jednak podchodzić dosyć ostrożnie, ponieważ pokazuje ono zbiorczo wymienione instytucje ze wszystkich spraw, czyli zarówno tych, w których występowały jako powodowie, jak i jako pozwani. Paweł Dobroczek nie ukrywa, że za wyjątkiem prezydentów miast, w praktyce w większości mówimy o pozwanych.
Państwo jednak również się skarży i wygrywa procesy. W 2013 roku Skarb Państwa wygrał 183 sprawy, które wytoczył, uzyskując nieco ponad 72 miliony złotych. To jednak niewielki procent z tego, na co liczył. Spraw, w których Polska się skarżyła w 2013 roku było aż 586. W sumie liczyła na ponad 1,8 miliarda złotych i 120 milionów dolarów.
ZOBACZ więcej w Money.pl: