Najczęściej popełniane błędy w zeznaniu PIT. Jak ich uniknąć? Podpowiadamy

Najłatwiej o pomyłkę przy składaniu deklaracji w formie papierowej. Tych deklaracji w ubiegłym roku podatnicy złożyli 1,4 mln. Poniżej przedstawiamy najczęstsze pomyłki oraz sposoby ich unikania.

Podatnicy PIT za 2023 r. podatnicy złożyli blisko 25 mln deklaracji, z tego ponad 23 mln w formie elektronicznej. Ale ciągle jest spora grupa osób składających tradycyjne, papierowe zeznania. W ubiegłym roku było takich zeznań 1,4 mln.

Liczba złożonych zeznań podatkowych za lata: 2023 – 2019 wg kanałów złożenia (w mln sztuk).

Źródło: Ministerstwo Finansów

Usługa Twój e-PIT jest bardzo mocnym ułatwieniem w procesie składania zeznań, nic więc dziwnego, że cieszy się coraz większą popularnością. W dodatku, automatyzacja procesów eliminuje wiele błędów, które wcześniej były zmorą podatników i urzędników.

W tej usłudze nie popełnimy błędu w numerach PESEL lub NIP, nie pomieszany danych, nie zrobimy literówek, ani tzw. czeskich błędów czy drobnych omyłek rachunkowych. Dane te znajdziemy już bowiem w systemie. Większość pól jest wypełniana automatycznie na podstawie danych otrzymanych od pracodawców i innych płatników. Podobnie e-Deklaracje uchronią nas przed wieloma błędami, bo zweryfikują poprawność wypełniania formularza przed wysyłką.

U osób, które w ciągu roku miały wiele różnych umów (zlecenia, o dzieło, o pracę) zawieranych z różnymi podmiotami, stosunkowo łatwo o pominięcie określonego dochodu, jeśli któryś z płatników nie wywiązał się ze swojego obowiązku.

Podatnicy powinni sprawdzić, czy otrzymali wszystkie formularze PIT-11 od swoich płatników. W systemie Twój e-PIT listę dokumentów, na podstawie których zostało przygotowane zeznanie roczne, można sprawdzić w zakładce "Dane źródłowe".

Najłatwiej o błędy w deklaracjach wypełnianych w formie papierowej. Poza pomyłkami w kwotach i błędami pisarskim może się zdarzyć, że błędnie wpiszemy dane adresowe, źle zaokrąglimy liczby, niepoprawnie dokonamy odliczenia składek ubezpieczenia społecznego albo zdrowotnego lub zapomnimy o podpisie.

Składając papierowe zeznanie, konieczne jest zaznaczenie wszystkich pół wymaganych. Jeśli składamy zeznanie po raz pierwszy, powinniśmy zaznaczyć kwadracik złożenie zeznania. W przypadku ewentualnej korekty tego zeznania konieczne jest wskazanie korekta zeznania.

Ważne jest także posługiwanie się aktualnymi formularzami, chociaż wyjątkowo w tym roku jest łatwiej, bo najbardziej popularne formularze, jak PIT -37 czy PIT-36 nie zmieniły się w stosunku do 2023 roku.

Musimy pamiętać, w jaki sposób jesteśmy identyfikowani w urzędzie skarbowym. Odbywa się to poprzez nasz PESEL albo NIP. Osoby prowadzące działalność gospodarczą lub będące podatnikami VAT mają obowiązek posługiwania się numerem NIP. Pozostali podatnicy podają numer PESEL.

Konsekwentnie, w przypadku konieczności dopłaty podatku musimy się posługiwać mikrorachunkiem zawierającym w numerze odpowiednio nasz PESEL lub NIP.

Jednym z najczęstszych błędów jest nieujawnienie w zeznaniu wszystkich źródeł dochodu. Dotyczy to szczególnie osób, które nie mają płatnika podatku, a tym samym są zobowiązane do samodzielnego rozliczenia. Dotyczy to tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą (zarejestrowaną lub nierejestrowaną), czerpią dochody z najmu, pracowały za granicą lub otrzymali inne świadczenia, które powinni wykazać w zeznaniu.

W przypadku dochodów w walucie obcej należy zwrócić uwagę na poprawne przeliczenie przychodu na złote po właściwym kursie walutowym. W przypadku dochodów zagranicznych problemów może być więcej, pamiętając w szczególności, że tzw. Konwencja MLI zmieniła w ostatnich latach sposób rozliczeń w przypadku dochodów z wielu krajów.

Rozliczenie dochodów z pracy za granicą w taki sam sposób, jak kilka lat temu, może już nie być prawidłowe. Wykaz terminów rozpoczęcia stosowania MLI w Polsce w stosunku do poszczególnych krajów można znaleźć tutaj.

Należy pamiętać, że zeznanie musi być podpisane. W przypadku składania zeznania drogą elektroniczną weryfikacja w systemie poprzez profil zaufany, mObywatel, e-dowód, bankowość elektroniczną lub NIP/PESEL i dane autoryzacyjne rozwiązuje kwestie podpisu, ale w przypadku składania zeznania drogą elektroniczną jest to bardzo ważne. Brak podpisu powoduje, że złożenie zeznania nie wywołuje skutków prawnych, a więc jest traktowe tak, jakby go nie było.

Jeśli z zeznania podatkowego wynika konieczność dopłaty PIT, to należy dokonać wpłaty, choćby to była jedna złotówka, a opłata za przelew przekraczałaby kwotę podatku. Na szczęście od niskich kwot nie ma odsetek za zwłokę. Jeśli bowiem, wysokość odsetek nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora pocztowego za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej – odsetek nie nalicza się. Obecnie jest to kwota 8,70 zł. (2,90 zł x3).

Rozliczenie PIT może wydawać się skomplikowane, ale dzięki automatyzacji oraz weryfikacji danych można uniknąć większości błędów. Jeśli błędy w deklaracjach są nieumyślne, zazwyczaj są traktowane przez urzędników pobłażliwie. Możemy otrzymać pouczenie lub mandat, o ile w porę nie złożymy tzw. czynnego żalu i nie naprawimy błędu zanim dowie się o nim urzędnik.

Gorzej, jeśli uszczuplenie przekroczyło pięciokrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia, wówczas można mówić o przestępstwie skarbowym. O wysokości kary zdecyduje wówczas sąd. Wówczas mogą być one dotkliwe. 

Małgorzata Samborska, doradca podatkowy