Badanie wykazuje, że nominacje do RPP wpływają na wzorce głosowania
Badania ekonomistów z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, wykazują, że członkowie RPP nominowani przez tę samą instytucję częściej głosują jednakowo. Nominaci sejmowi wykazują historycznie najbardziej gołębie podejście do polityki monetarnej, podczas gdy osoby wskazane przez Senat prezentują postawę bardziej jastrzębią.
Naukowcy z UW odkryli wyraźną korelację między źródłem nominacji a zachowaniem podczas głosowań nad stopami procentowymi. Jak podkreślają w swoim opracowaniu, "osoby powołane przez tę samą instytucję częściej głosują w ten sam sposób niż osoby powołane przez różne instytucje". Badacze zaznaczają, że zaobserwowana zależność nie wynika bezpośrednio z wpływów partyjnych, lecz ma charakter instytucjonalny.
Autorzy badania wskazują również na dodatkowe czynniki sprzyjające głosowaniu blokowemu w RPP. Wśród nich wymienili zbliżające się wybory oraz sytuacje, gdy inflacja przekracza cel inflacyjny. Zjawisko to może mieć charakter strategiczny i być wykorzystywane do wpływania na ostateczne decyzje Rady.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Absolutna katastrofa". Europa wini Polskę za wpuszczenie migrantów?
Zróżnicowanie poglądów monetarnych wśród nominatów z różnych instytucji
Badanie ujawnia interesujący wzorzec w postawach członków RPP w zależności od nominującej instytucji. Ekonomiści z UW stwierdzają, że "osoby mianowane przez niższą izbę parlamentu, Sejm, są najbardziej gołębie, podczas gdy osoby mianowane przez izbę wyższą, Senat, są najbardziej jastrzębie". Nominaci prezydenccy zazwyczaj zajmują pozycję pośrednią na tej skali.
Zdaniem autorów badania, taki system powoływania członków RPP przez trzy różne instytucje (Sejm, Senat i Prezydenta) sprzyja różnorodności poglądów na politykę pieniężną. To z kolei może przyczyniać się do bardziej zrównoważonych decyzji dotyczących gospodarki.
Za badaniem stoją ekonomiści WNE UW: Jan Fałkowski, Jacek Lewkowicz, Bartosz Słysz oraz Łukasz Hardt. Warto zauważyć, że ostatni z wymienionych naukowców w latach 2016-2022 sam był członkiem Rady Polityki Pieniężnej, co dodaje praktycznego wymiaru przeprowadzonej analizie.
Obecna struktura RPP opiera się na równej reprezentacji nominatów z trzech instytucji - po trzy osoby wskazywane są przez Sejm, Senat oraz Prezydenta. Dodatkowo w skład Rady wchodzi prezes Narodowego Banku Polskiego, którego mianuje prezydent za zgodą Sejmu, co stanowi dodatkowy element równoważący w systemie decyzyjnym polskiej polityki monetarnej.