Negocjacje pomiędzy Serbią i Unią Europejską w sprawie wydobycia litu z Doliny Jadar na zachodzie kraju dobiegają końca - poinformował w poniedziałek serbski dziennik "Danas".
Geolodzy oceniają, że w dolinie mogą znajdować się największe zasoby tego surowca na Starym Kontynencie. Badacze z Economist Intelligence Unit wskazują, że "wydobycie litu mogłoby być dla Serbii niesłychanie dochodowe".
W kraju znajduje się 1,3 proc. znanych na świecie zasobów cennego metalu. Szacunkowa wartość serbskiego litu to 4 mld euro (ok. 17 mld zł), a jego wydobycie "w ciągu 10 lat mogłoby zapewnić setki miejsc pracy i stały strumień dochodów dla rządu" - podkreślają eksperci.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Biznesowy taniec wokół serbskiego litu
UE nie zamierza przepuścić okazji, by wejść we współpracę z Serbią przy wydobyciu "białego złota".
Na drodze do zawarcia porozumienia między Brukselą a Belgradem mają stać już tylko "ostatnie przeszkody prawne". "Danas" przypomina, że wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Marosz Szefczovicz spotkał się we wrześniu 2023 roku z prezydentem Serbii Aleksandarem Vucziciem.
I właśnie to spotkanie miało być dowodem na chęć "współpracy Brukseli i Belgradu w sprawie eksploatacji serbskich złóż". Media wskazywały, że "przeszkodą jest kwestia rozwiązania problemów dotyczących środowiska", ale także sprzeciw serbskiego społeczeństwa wobec wydobycia metalu.
Sprawa serbskiego litu ciągnie się od 2022 r. Wtedy dostęp do złóż w Dolinie Jadar utraciła firma wydobywcza Rio Tinto. To brytyjsko-australijski wydobywczy gigant, jedna z trzech największych takich firm na świecie. Serbski projekt miał dać jej miejsce w gronie 10 największych producentów litu globalnie i największego producenta w Europie.
Jak donosiła "Rzeczpospolita", przy pełnej wydajności kopalnia Jadar miała produkować 58 tys. ton rafinowanego węglanu litu do akumulatorów rocznie, co czyniłoby ją największą kopalnią litu w Europie pod względem wydobycia. Serbia po licznych protestach cofnęła jednak licencję Rio Tinto.
"Białe złoto" z Jadar
Lit jest nazywany "białym złotem", bo złoża tego surowca mają białą barwę. W dzisiejszych czasach to metal niezwykle cenny. Jest wykorzystywany do akumulatorów litowo-jonowych, które z kolei zasilają laptopy, telefony komórkowe i tablety.
Stosuje się go także w produkcji szkła i ceramiki żaroodpornej, wytrzymałych stopów używanych w lotnictwie i ogniw litowych.
Chcesz mieć wpływ na rozwój serwisu money.pl? Weź udział w badaniu
