To koniec tanich zakupów z Chin? Trump wymierza nowy cios. Kolejna może być UE 

[AKTUALIZACJA: w środę wieczorem polskiego czasu Donald Trump wstrzymał nowe cła na trzy miesiące, ale taryfy na Chiny podniósł do 125 proc.]

Chińskie platformy działające w segmencie tzw. szybkiej mody (ang. fast fashion), czyli głównie chińskie platformy internetowe, które oferują m.in. odzież niezależnych dostawców w najniższych cenach, stały się fenomenem w branży. Europejczycy, w tym także Polacy, bardzo szybko się do nich przekonali. Według jednego z niedawnych badań, chińskie Temu zdobyło w lutym 17,7 mln użytkowników w Polsce, czyli prawie tyle samo co Allegro, które w tym samym czasie miało 17,8 mln użytkowników. AliExpress miało w lutym 9,6 mln użytkowników z Polski, a Shein - 6,7 mln.

Tylko w 2024 roku na unijny rynek spoza Unii Europejskiej trafiło aż 4,6 mld przesyłek o niskiej wartości (do 150 euro). W rok ich liczba się podwoiła, a w dwa lata - potroiła.

Z ubiegłorocznego badania Boston Consulting Group wynika, że w Europie średnio 7 proc. konsumentów, robiących odzieżowe zakupy, sięga po tzw. szybką modę. W Stanach Zjednoczonych oraz na Węgrzech to 12 proc. (najwięcej), a w Polsce - 5 proc.

- Nie ukrywam, że jestem fanką chińskich platform. Możemy tam kupić praktycznie wszystko - od ubrań, po kosmetyki, biżuterię i przydatne przedmioty do domu. Wybór jest ogromny, a ceny nie zwalają z nóg, co coraz częściej zdarza się w "zwykłych" sklepach - mówi w rozmowie z money.pl Sylwia, która przyznaje, że kilka razy w miesiącu kupuje na chińskich platformach.

- Kiedyś było jeszcze tak, że minusem takich zakupów był długi okres oczekiwania na przesyłkę, ale i to się zmienia. Ostatnio zamawiałam akcesoria do telefonu, za które zapłaciłam może z 30 zł i przyszły za tydzień. W Polsce za modne etui i porządną folię ochronną musiałabym zapłacić 200 zł albo i więcej - dodaje mieszkanka Wrocławia.

Już niedługo sytuacja może się jednak diametralnie zmienić. Przypomnijmy, że nowe cła na towary importowane do USA z innych krajów weszły w życie o północy z wtorku na środę czasu amerykańskiego (o godz. 6 w środę czasu polskiego). Wśród nich - łącznie 104-procentowa taryfa na Chiny.

Dotyczy również paczek o niskiej wartości, na czym opierają swoją działalność chińskie platformy e-commerce, takie jak: AliExpress, Temu i Shein. W tym przypadku cło wynosi 90 proc.

Donald Trump zaczął tę grę z Chinami, a włączyć się w nią zamierza Unia Europejska.

Cła na małe przesyłki i kontrola ich zawartości - to ma być także unijny bat na chińskich gigantów e-handlu.

Do tej pory platformy z Chin wykorzystywały w swojej ekspansji w Europie obowiązujące w Unii wyłączenia z ceł przesyłek o wartości do 150 euro. Wprowadzono je na terenie UE w przeszłości, by ułatwić pracę celnikom i życie konsumentom.

Teraz, jak pisaliśmy już w money.pl, Komisja Europejska chce zniesienia wspomnianego progu bezcłowego, by odebrać przewagi konkurencyjne sprzedawcom detalicznym spoza Wspólnoty i uszczelnić system podatkowy.

- Z perspektywy fiskalnej zniesienie zwolnienia z cła dla przesyłek o niskiej wartości powinno przynieść pozytywny efekt. Takie rozwiązanie powinno przyczynić się także do wyrównania warunków działania przedsiębiorców w UE i spoza UE, a co za tym idzie, wpłynąć na poprawę konkurencyjności na jednolitym rynku. W związku z tym, co do zasady, KAS popiera zniesienie progu 150 euro - mówiła w październiku 2024 roku money.pl wiceszefowa administracji skarbowej Małgorzata Krok.

Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy InFakt, tłumaczy, że cła amerykańskie na Chiny bezpośrednio nie wpłyną na ceny towarów w Polsce. Ale pośrednio już tak. Już możemy przygotowywać się, że wiele produktów będzie droższych.

Ceny produktów amerykańskich, które produkowane są w Chinach, będą wyższe w USA, a tym samym producent będzie oczekiwał również wyższych cen m.in. w Europie - mówi money.pl Piotr Juszczyk.

- Po drugie Unia Europejska od dłuższego czasu próbuje sobie poradzić z napływem tanich towarów z Chin. W tych okolicznościach może być łatwiej podjąć bardziej radykalne kroki. Wyższe ceny to nie jest dobra wiadomość dla konsumentów, bo mogą napędzić inflację - dodaje. 

Chińskie platformy od dawna budzą kontrowersje. W ubiegłym roku znalazły się także pod lupą UOKiK, który zareagował na skargi polskich firm. Chodzi głównie o łamanie unijnej dyrektywy Omnibus.

Chroni ona klientów przed nieuczciwymi praktykami stosowanymi przez sprzedawców. Najczęściej dochodziło do nich przed Black Friday, np. niektórzy podnosili ceny, by potem obniżać je w ramach promocji.

W przypadku promocji i reklam dyrektywa nakłada na przedsiębiorców obowiązek informowania o najniższej cenie towaru, która obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Polskie firmy przestrzegają przepisów, chińskie - nie.

W październiku 2024 roku prezes UOKiK postawił zarzuty naruszania praw konsumentów przez platformę zakupową Temu. Jeżeli się potwierdzą, Whaleco Technology Limited - irlandzka spółka, która odpowiada za platformę Temu w Polsce - grozi kara do 10 proc. obrotu za każdą zakwestionowaną praktykę.

Malwina Gadawa, dziennikarka money.pl